MUZ * Kozakiewicz186.html

KOZAKIEWICZ MIKOŁAJ (1923-1998)

Marszałek Sejmu
PRL X kadencji (4.07.1989-25.10.1991)
Urodzony 24.12.1923 w Albertynie na Nowogródczyźnie w rodzinie inteligenckiej. Uczęszczał do szkół w Wilnie, następnie po wojnie studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego uzyskując stopień magistra filozofii 1950. Pracę rozpoczął jako nauczyciel wiejski 1945 - 1947. Wstąpił do Stronnictwa Ludowego 1947, a po połączeniu tej partii z Polskim Stronnictwem Ludowym (dawnym "mikołajczykowskim"), został członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego aż do oficjalnego zakończenia jego działalności 1989. Po ukończeniu studiów był nauczycielem i dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego w Izbicy Kujawskiej 1950 - 1951. W organie Związku Nauczycielstwa Polskiego "Głos Nauczycielski" pracował na stanowisku sekretarza redakcji 1951 - 1955. W nowo powstałym miesięczniku teoretycznym Naczelnego Komitetu ZSL "Wieś Współczesna", pracuje na stanowisku kierownika działu 1956 - 1970. Członek założyciel i członek Prezydium Towarzystwa Szkoły Świeckiej 1957 - 1969, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej 1970 - 1974. Zajmował się publicystyką, bada problemy młodzieżowe i oświatowe, w 1963 uzyskuje stopień doktora socjologii na UW. Podejmuje pracę Naukową w Polskiej Akademii Nauk, początkowo w Zakładzie Badań Rejonów Uprzemysłowionych PAN 1967 - 1970, następnie w Zakładzie Socjologii Wsi w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, uzyskując kolejne stopnie i tytuły dr hab. (Instytut Filozofii i Socjologii PAN) 1972, profesora nadzwyczajnego 1979 i zwyczajnego nauk humanistycznych 1984. Kieruje grupą problemową, prowadzi badania nad młodzieżą wiejską i wychowaniem na wsi, zajmuje się problemem nierówności społecznej. Udziela się zarówno w krajowym Towarzystwie Planowania Rodziny (obecnie Towarzystwo Rozwoju Rodziny) pełniąc szereg odpowiedzialnych funkcji (członek od 1957, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego 1970 - 1981, przewodniczący ZG 1981 - 1992, członek Prezydium ZG 1992) jak i Międzynarodowej Federacji Planowania Rodziny Region Europy (członek Komitetu Wykonawczego 1970 - 1980, wiceprezes Regionu Europy 1980 - 1986, członek Rady Regionu od 1986). Członek założyciel Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego 1981 i jego pierwszy przewodniczący 1981 - 1987. Uczestniczy w życiu politycznym Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego jest m. in. zastępcą członka Naczelnego Komitetu 1976 - 1980, członkiem NK 1984 - 1989. W okresie stanu wojennego współzałożyciel i członek Prezydium Tymczasowej Krajowej Rady Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego 1982 - 1983. Na I Kongresie PRON ponownie wybrany do władz, członek Prezydium Rady Krajowej 1983 - 1985, potem członek RK 1985 - 1987. Po raz pierwszy sprawuje mandat poselski w Sejmie IX kadencji 1985 - 1989, gdzie zasiadał z ramienia ZSL (lista krajowa). Zastępca przewodniczącego Komisji Edukacji Narodowej i Młodzieży oraz członek Komisji Nauki i Postępu Technicznego. Będąc członkiem Prezydium NK ZSL 03.1988 - 11.1989 reprezentował stronnictwo podczas obrad plenarnych "Okrągłego Stołu" w Warszawie 02-04.1989. W Sejmie X kadencji 1989 - 1991, wybranym na mocy porozumień zawartych z opozycją demokratyczną, ponownie zasiada z listy krajowej z ramienia ZSL a potem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Funkcję marszałka sprawował od pierwszego posiedzenia sejmu 4.07.1989 do przedterminowego samorozwiązania parlamentu. W pierwszych wolnych wyborach parlamentarnych uzyskał mandat poselski do Sejmu RP I kadencji 1991 - 1993 z listy PSL w okręgu Warszawa, członek Klubu Parlamentarnego PSL, aktywnie włączył się w prace sejmowych komisji: Spraw Zagranicznych (członek), Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw konstytucyjnych "Karta praw i wolności" (członek), Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. Reprezentował parlament na forum międzynarodowym jako przedstawiciel Delegacji Sejmu i Senatu RP do Zgromadzenia Północnoatlantyckiego. Wszedł w skład rady założycielskiej Partii Ludowo-Demokratycznej 07.01.1998 r. Autor licznych publikacji, artykułów i studiów w języku polskim, angielskim, niemieckim, francuskim, 14 prac naukowych i ponad 20 popularnonaukowych z zakresu socjologii wychowania i oświaty oraz filozofii wychowania, także autor wspomnień parlamentarnych "Byłem marszałkiem kontraktowego..." (Warszawa 1991). Odznaczony Krzyżem Wielkim, Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Ostatnia aktualizacja: styczeń 2012 .

Portret Mikołaja Kozakiewicza, 1995.

Malował Stanisław Baj
olej, płótno, 100 x 81 cm
Biblioteka Sejmowa, Wydział Muzealiów nr inw. MSP.2350.