MIKOŁAJ OSTRORÓG, herbu Nałęcz (1593-1651)
Marszałek sejmu
- koronacyjnego w Krakowie (8.II-17.III.1633)
Podstoli koronny od 1633, stolnik od 1634, krajczy od 1636, podczaszy od 1638, starosta tykociński od 1645 i buski od 1646.
Kształcił się w Akademii Zamojskiej od 1603 i za granicą (m.in. w Wiedniu, Kolonii i Padwie). Walczył od 1621 z Turkami, Tatarami i Szwedami. Był bliskim współpracownikiem hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego.
Po klęsce korsuńskiej 13.VI.1648 mianowany przez Radę Stanu jednym z trzech regimentarzy (Chmielnicki nazwał go pogardliwie "łaciną"), a następnie uznany winnym klęski pod Piławcami 23.IX.1648. Dzielnie walczył w oblężonym Zbarażu VII-VIII 1649. Dwukrotny regimentarz wojska koronnego.
Posłował na 23 sejmy i - jak pisał Kasper Niesiecki - "tak się kochał w poselskiej izbie, że [...] żadnego senatorskiego krzesła [...] przyjąć nie chciał".
W 1632 na sejmie elekcyjnym jako rzecznik katolików pertraktował z protestantami, a 8.II.1633 przewodnicząc sejmowi koronacyjnemu wygłosił mowę powitalną do króla Władysława IV. Oracja ta uznana była powszechnie za wzór krasomówstwa.
Cieszył się wielkim mirem wśród szlachty, która ceniła jego wiedzę wojskową i talent dyplomatyczny, co przejawiało się wielokrotnym wybieraniem go na stanowisko komisarza sejmowego do prowadzenia rokowań i zawierania traktatów (m.in. ze Szwecją w Sztumskiej Wsi, 1635).
W 1638 zabiegał na sejmie o uchwalenie konstytucji zakazującej używania tytułów zagranicznych, jako ubliżających równości stanu szlacheckiego. Był ostatnim znakomitym przedstawicielem rodu (jednego z najstarszych w Wielkopolsce).
Portret Michała Ostroroga, XVII w.
- Malarz nieokreślony
- olej, płótno, 131 x 81 cm
- Muzeum Narodowe w Poznaniu, nr inw. Mp 1805.