POTOCKI ALFRED JÓZEF (1822-1889)
Marszałek sejmu
- Krajowego Królestwa Galicji i Lodomerii
- kadencji III (6.IV-29.V.1875)
Urodzony 29.07.1822 w Łańcucie, zmarł 18.05.1889 w Paryżu. Pochodził z arystokratycznej rodziny znanego galicyjskiego polityka Alfreda Potockiego (1786 - 1862). Kształcił się w kraju (Łańcut, Kraków i Krzeszowice), odbył studia prawnicze na Uniwersytecie Wiedeńskim, był także
słuchaczem politechniki. Otrzymał tytuł szambelana 1844 i został skierowany jako attaché do ambasady austriackiej w Londynie. Powrócił do kraju 1848, włączył się do życia politycznego, uzyskał w Łańcucie mandat (po rezygnacji Jerzego Lubomirskiego) do austriackiego Sejmu Konstytucyjnego w Kromieryżu (12.1848). Po Wiośnie Ludów zajął się sprawami gospodarczymi. Jako ordynat łańcucki, należał do najbogatszych właścicieli ziemskich i przemysłowców Galicji. Umiarkowany konserwatysta, przyjął postawę lojalistyczną, był jednym z inicjatorów adresu szlachty wschodniej Galicji do cesarza Franciszka Józefa z postulatami reform wewnętrznych oraz ofertą
ugody Polaków z dynastią (1851). Przeciwnik powstania styczniowego 1863, wielokrotnie krytykowany za swoją działalność polityczną przez emigracyjne kręgi Hotelu Lambert. Po śmierci ojca, Alfreda Potockiego 1862, został dziedzicznym członkiem Izby Panów, wszedł w skład Koła Polskiego działającego na forum parlamentu austriackiego. Uzyskał mandat poselski do Sejmu Krajowego we Lwowie 1863 z okręgu kurii IV (Leżajsk-Sokołów-Ulanów). W kolejnych wyborach,
startując zawsze w okręgach gmin wiejskich - 1867, 1870 okręg Brzeżany i Przemyślany, 1876
i 1883 okręg Podhajce - zdobywał poparcie wyborców. W sejmie występował kilkakrotnie, składając petycje lub jako sprawozdawca komisji administracyjnej, bronił interesów ziemiaństwa galicyjskiego, nie przyjął przewodnictwa sejmowego klubu prawicy, choć jednoczył jej odłamy "podolaków" i "stańczyków". Minister rolnictwa w rządzie Karla Auersperga 1867-1870 a następnie od 1870 premier rządu. Jako premier dążył do rozładowania wstrząsających monarchią narodowościowych konfliktów, nie udało mu się jednak doprowadzić ani do ugody z Czechami, ani do rozszerzenia autonomii Galicji. Po dymisji 4.02.1871 odsunął się od wielkiej polityki. Po ustąpieniu
Leona Sapiehy został na krótko marszałkiem krajowym 1875. Z inicjatywy Floriana Ziemiałkowskiego mianowany przez cesarza namiestnikiem Galicji 24.11.1875. Sprawując ten urząd starał się umocnić ugodowe siły polityczne w Galicji, był zwolennikiem porozumienia polsko-ukraińskiego,
energicznie natomiast zwalczał wpływy panslawistyczne, przeciwdziałał również wzrostowi nastrojów antyrosyjskich. Poważnym sukcesem politycznym była zorganizowana przez niego 1880 wizyta cesarza Franciszka Józefa w Galicji. Z uwagi na pogarszający się stan zdrowia ustąpił
z urzędu (10.08.1883), zasiadał jednak nadal w Sejmie Krajowym i był prezesem Centralnego
Komitetu Wyborczego we Lwowie. Członek licznych towarzystw i organizacji społecznych i gospodarczych, współtwórca Akademii Umiejętności w Krakowie 1873. Był odznaczony Orderem Żelaznej Korony, Orderem Złotego Runa, Wielkim Krzyżem Św. Stefana, Orderem Karola III.
Portret Alfreda Potockiego, 1879.
- Malował Jan Matejko
- olej, płótno, 120,5 x 86 cm
- Muzeum Narodowe w Krakowie, nr inw. II-a-522.
-