WYCECH CZESŁAW (1899-1977)
Marszałek sejmów:
- PRL II kadencji (20.II.1957-20.II.1961),
- PRL III kadencji (15.V.1961-16.IV.1965),
- PRL IV kadencji (24.VI.1965-30.V.1969),
- PRL V kadencji (27.VI.1969-13.II.1971)
Urodzony 20.07.1899 w Wilczogębach w powiecie węgrowskim, w rodzinie chłopskiej. Zmarł
26.05.1977 w Warszawie. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Ursynowie 1918, Wyższy
Kurs Nauczycielski w Warszawie 1924, Wydział Przyrodniczy Państwowego Instytutu Nauczycielskiego 1926. Nauczyciel w szkołach powszechnych 1919 - 1937. Działalność partyjną rozpoczął w PSL"Wyzwolenie" 1918. Sekretarz Zarządu Powiatowego w Węgrowie 1922 - 1925. Członek
Stronnictwa Ludowego 1931 - 1939. Członek Związku Nauczycielstwa Szkół Powszechnych od
1919. Współtwórca zjednoczenia organizacji nauczycielskich w Związek Nauczycielstwa Polskiego, przewodniczący Wydziału Organizacyjnego ZNP 1938. Podczas II wojny światowej od 10.1939 pracował w Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Kierownik Departamentu Oświaty i Kultury Delegatury Rządu RP na Kraj 1940 - 1945. Minister oświaty w Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej 1945 - 1947. Propagator reformy szkolnictwa i zwalczania analfabetyzmu. Zasiadał w Radzie Naczelnej i Naczelnym Komitecie Wykonawczym PSL 1946 - 1947. Rozbieżność poglądów między Stanisławem Mikołajczykiem a Czesławem Wycechem doprowadziła do
ostrych walk w łonie PSL-u i w efekcie do wykluczenia go ze stronnictwa. Wraz z Józefem Niećką
przy poparciu PPR-u i aparatu bezpieczeństwa publicznego utworzył antymikołajczykowską Lewicę PSL. Natychmiast po wyjeździe z kraju Stanisława Mikołajczyka uczestniczył w usunięciu legalnego kierownictwa PSL-u 21.10.1947 i przyjął funkcję przewodniczącego Rady Naczelnej
oraz wiceprezesa Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL"Lewica". Prowadził prace na rzecz
zjednoczenia ruchu ludowego. Efektem było podpisanie deklaracji o współpracy i jedności działania PSL i SL 10.05.1948. Wiceprzewodniczący NKW ZSL 1949 - 1956, następnie członek Prezydium NKW i ponownie wiceprzewodniczący 1956 - 1962, prezes NK ZSL 1962 - 1971. Oprócz
działalności partyjnej pełnił szereg funkcji administracyjnych i społecznych: wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielczego 1950 - 1954, naczelny dyrektor Państwowych Wydawnictw Rolniczych i Leśnych do 1956, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
1957 - 1971, członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu 1958 - 1971. Przez wiele
lat prezes Krajowego Komitetu Społecznego Funduszu Szkół i Internatów, przewodniczący Komisji Historii Ruchu Ludowego przy NK ZSL 1956 - 1959. Redaktor naczelny "Przeglądu Historyczno-Oświatowego" a od 1959 "Roczników Dziejów Ruchu Ludowego", przewodniczący Rady Redakcyjnej do 1966. Inicjator powołania placówki naukowej p.n. "Zakład Historii Ruchu Ludowego" 01.1960.
Działalność poselską zapoczątkował 29.12.1945, kiedy to za zgodą Bolesława Bieruta został mianowany posłem do Krajowej Rady Narodowej. Zasiadał w ławach poselskich w kolejnych sejmach 1947 - 1972. Do Sejmu Ustawodawczego 1947 - 1952 wybrany został w Okręgu Wyborczym Nr 5
w Mińsku Mazowieckim i przewodniczył od 11.1947 poselskiemu Klubowi PSL "Lewica". Po
włączeniu w 1947 mikołajczykowskiego Klubu PSL do Klubu PSL "Lewica", został przewodniczącym Klubu Poselskiego PSL od 16.11.1947, przewodniczący Komisji Oświaty i Nauki od 25 10.1949. Do Sejmu PRL I kadencji 1952 - 1956 wybrany w Okręgu Wyborczego Nr 37 w Gdyni.
Zastępca przewodniczącego w Komisji Oświaty, Nauki i Kultury, członek Gdańskiego Wojewódzkiego Zespołu Poselskiego. Zastępcą przewodniczącego Rady Państwa 1956 - 1957. Do Sejmu PRL II kadencji 1957 - 1961 wszedł z Okręgu Wyborczego Nr 1 w Warszawie-Śródmieście i został wybrany marszałkiem Sejmu. Stanowisko marszałka pełnił jeszcze trzykrotnie, w Sejmie PRL III kadencji 1961 - 1965, gdzie wszedł z Okręgu Wyborczego Nr 1 w Warszawie-Śródmieście,
w Sejmie IV kadencji 1965 - 1969, gdzie wszedł z Okręgu Wyborczego nr 73 w Siedlcach, w Sejmie V kadencji 1969 - 1972, gdzie wszedł z Okręgu Wyborczego Nr 73 w Siedlcach. Pomimo czterokrotnego marszałkowania nie odgrywał w sejmie decydującej roli. Faktycznie o wszystkim
decydowała partia i jej PZPR-owski wicemarszałek Zenon Kliszko. Odwołany z funkcji marszałka przez Prezydium Sejmu 13.02.1971 w związku ze zmianami w kierownictwie PZPR. Autor wielu prac o tematyce społecznej, rolnej i politycznej. Odznaczony m. in. Orderem Budowniczych
Polski Ludowej 1959.
Portret Czesława Wycecha, 1989.
- Malowal Wiesław Garboliński
- olej, płótno, 100 x 81 cm
- Biblioteka Sejmowa, Wydział Muzealiów nr inw. MSP.1231.