POROZUMIENIE
o współpracy w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celach pokojowych.



     Rządy Ludowej Republiki Bułgarii, Węgierskiej Republiki Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Republiki Kuby, Mongolskiej Republiki Ludowej, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Socjalistycznej Republiki Rumunii, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, zwane dalej "Umawiającymi się Stronami",
     - dążąc do dalszego rozszerzania braterskiej przyjaźni i wielostronnej współpracy;
     - mając na uwadze wykonanie zadań związanych z realizacją kompleksowego programu dalszego pogłębiania i doskonalenia współpracy i rozwoju socjalistycznej integracji gospodarczej krajów-członków RWPG;
     - uznając celowość bardziej ścisłego i efektywnego łączenia wysiłków w badaniu i wykorzystaniu kosmosu w celach pokojowych;
     - pragnąc utrwalić nagromadzone pozytywne doświadczenie współpracy między nimi w tym zakresie;
     - mając na względzie ważne praktyczne znaczenie rezultatów badań kosmicznych dla różnych gałęzi gospodarki narodowej;
     - przekonane, że rozwój międzynarodowej współpracy w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, w celach pokojowych służy interesom narodów całego świata;
     - biorąc pod uwagę postanowienia Układu o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi z dnia 27 stycznia 1967 roku,
     postanowiły, co następuje:

Art. 1.

     Umawiające się Strony będą wszechstronnie przyczyniać się do dalszego rozwoju współpracy zainteresowanych organizacji swoich krajów w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celach pokojowych.

Art. 2.

     Kontynuując i rozwijając przyjęty w 1967 roku program wspólnych badań kosmicznych (program "INTERKOSMOS"), będzie się realizować współpracę w następujących podstawowych kierunkach:
     - badanie fizycznych właściwości przestrzeni kosmicznej,
     - meteorologia kosmiczna,
     - biologia i medycyna kosmiczna,
     - łączność kosmiczna,
     - badanie środowiska przyrodniczego za pomocą środków kosmicznych.

Art. 3.

     Współpraca w podstawowych kierunkach, wymienionych w artykule 2 niniejszego porozumienia, może być realizowana w następujących formach:
     a) wysyłanie obiektów kosmicznych o przeznaczeniu naukowym i praktycznym;
     b) opracowywanie aparatury do przeprowadzania wspólnych badań kosmicznych;
     c) eksperymenty przy użyciu rakiet geofizycznych i meteorologicznych;
     d) prowadzenie wspólnych obserwacji, badań eksperymentalnych i teoretycznych o tematyce kosmicznej;
     e) opracowywanie, analizowanie i wykorzystywanie rezultatów wspólnych badań kosmicznych w celach naukowych i praktycznych oraz przygotowywanie wspólnych publikacji;
     f) prowadzenie między zainteresowanymi krajami konsultacji i udzielanie, zgodnie z odrębnym porozumieniem, wzajemnej pomocy naukowo-technicznej, łącznie z wymianą technologii, co do poszczególnych tematów i projektów w dziedzinie badań i wykorzystania kosmosu w celach pokojowych;
     g) przeprowadzanie sympozjów, konferencji, seminariów i innych narad;
     h) wymiana dokumentacji i informacji naukowo-technicznej.

Art. 4.

     Umawiające się Strony mogą ustalać inne kierunki i formy współpracy w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celach pokojowych.

Art. 5.

     Koordynację prac związanych z realizacją niniejszego porozumienia w każdym kraju powierza się narodowemu organowi koordynującemu do spraw współpracy w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej (zwanemu dalej "organem narodowym").

Art. 6.

     Współpraca zainteresowanych organizacji Umawiających się Stron powinna być realizowana na podstawie uzgodnionych programów i planów, określających warunki przeprowadzania konkretnych eksperymentów i badań kosmicznych.
     W wymienionych programach i planach mogą uczestniczyć, w zależności od zainteresowania, organizacje wszystkich Umawiających się Stron bądź tylko niektórych z nich.
     Każda z Umawiających się Stron finansuje prace i przedsięwzięcia, które jej organizacje prowadzą na podstawie dokumentów wymienionych w niniejszym artykule, jeżeli nie postanowiono inaczej w odrębnych porozumieniach.

Art. 7.

     Decyzje i zalecenia w zakresie programów i planów wspólnych prac prowadzonych zgodnie z niniejszym porozumieniem oraz rozpatrywanie spraw dotyczących organizacji współpracy, łącznie z powoływaniem i działalnością stałych grup roboczych, podejmuje "Narada kierowników organów narodowych" (zwana dalej "Naradą").
     Sesje Narady odbywają się nie rzadziej niż raz w roku, w zasadzie kolejno w krajach uczestniczących w niniejszym porozumieniu.
     Przewodniczącym kolejnej sesji Narady jest kierownik organu narodowego kraju, w którym odbywa się sesja.
     W okresie między sesjami Narady ogólną koordynację działalności organów narodowych w zakresie realizacji niniejszego porozumienia pełni organ narodowy kraju będącego depozytariuszem.

Art. 8.

     Decyzje i zalecenia Narady przyjmowane są większością głosów kierowników organów narodowych i ujmowane w odpowiednich protokołach. Kierownik każdego organu narodowego ma na Naradzie jeden głos.
     Decyzje i zalecenia Narady nie obowiązują tych Umawiających się Stron, które nie wypowiedziały się za ich przyjęciem. Jednakże Strony te, w razie zainteresowania, mogą następnie przyjąć te decyzje i zalecenia.
     Zagadnienia dotyczące współpracy tylko niektórych z Umawiających się Stron są rozstrzygane przez kierowników organów narodowych tych Stron.

Art. 9.

     Realizacja uzgodnionych eksperymentów i badań kosmicznych jest prowadzona przez zainteresowane organizacje w ramach stałych mieszanych grup roboczych działających w podstawowych kierunkach współpracy.

Art. 10.

     Wyniki naukowe wspólnych eksperymentów i badań kosmicznych mogą być przekazywane naukowcom, organizacjom naukowym i instytucjom innych krajów za zgodą wszystkich krajów uczestniczących w nich.

Art. 11.

     Niniejsze porozumienie nie narusza praw i obowiązków wynikających dla Umawiających się Stron z innych zawartych przez nie porozumień międzynarodowych, jak również prawa do zawierania przez Umawiające się Strony, między nimi lub z państwami trzecimi, innych wielostronnych i dwustronnych porozumień o współpracy w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celach pokojowych.

Art. 12.

     Niniejsze porozumienie podlega ratyfikacji lub zatwierdzeniu zgodnie z prawem Umawiających się Stron.
     Dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty zatwierdzenia przekazuje się na przechowanie Rządowi Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, który pełni funkcję depozytariusza porozumienia.
     Niniejsze porozumienie wchodzi w życie (1) po przekazaniu na przechowanie dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów zatwierdzenia przez sześć Umawiających się Stron.
     W stosunku do Umawiających się Stron, które przekażą na przechowanie dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty zatwierdzenia po wejściu w życie porozumienia, wchodzi ono w życie (2) w dniu przekazania przez nie na przechowanie dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów zatwierdzenia.

Art. 13.

     Za zgodą Umawiających się Stron mogą przystąpić do niniejszego porozumienia inne kraje.
     Pisemne oświadczenie o przystąpieniu przesyła się depozytariuszowi, który zawiadamia o tym wszystkie Umawiające się Strony.
     Przystąpienie do porozumienia nabiera mocy w dniu otrzymania przez depozytariusza pisemnej zgody 2/3 Umawiających się Stron na to przystąpienie.

Art. 14.

     Niniejsze porozumienie jest zawarte na okres 10 lat. W stosunku do każdej z Umawiających się Stron, która na 6 miesięcy przed upływem wymienionego 10-letniego okresu ważności i kolejnych okresów 5-letnich nie wypowie tego porozumienia, pozostanie ono w mocy przez okres każdych kolejnych 5 lat.

Art. 15.

     Każda Umawiająca się Strona może wypowiedzieć niniejsze porozumienie, przekazując depozytariuszowi dwanaście miesięcy wcześniej pisemne zawiadomienie, o czym depozytariusz niezwłocznie zawiadamia wszystkie Umawiające się Strony.

Art. 16.

     Oryginał niniejszego porozumienia będzie przekazany na przechowanie w archiwum depozytariusza, który prześle wszystkim Umawiającym się Stronom należycie uwierzytelnione kopie niniejszego porozumienia.
     Sporządzono w Moskwie dnia 13 lipca 1976 roku, w jednym egzemplarzu, w języku rosyjskim.

(1) Porozumienie weszło w życie dnia 25 marca 1977 r.
(2) Porozumienie weszło w życie w stosunku do Polski dnia 9 sierpnia 1977 r.