TYTUŁ VI
SYSTEM DANINOWY I BUDŻET
Rozdział I
NARODOWY SYSTEM PODATKOWY
Sekcja I
ZASADY OGÓLNE
Artykuł 145
Unia, stany, Dystrykt Federalny i gminy mogą ustanawiać następujące daniny:
I - podatki;
II - opłaty z tytułu wykonywania uprawnień porządkowych albo rzeczywistego lub potencjalnego korzystania ze specyficznych i podzielnych usług publicznych świadczonych podatnikom lub oddanych do ich dyspozycji;
III - dopłaty z tytułu ulepszeń wynikających z robót publicznych.
§ 1. Zawsze gdy jest to możliwe, podatki mają charakter indywidualny i są stopniowane zgodnie z możliwościami finansowymi podatnika; administracja skarbowa może badać, w szczególności dla urzeczywistnienia wymienionych celów, mienie, przychody i działalność gospodarczą podatników, przy poszanowaniu praw indywidualnych i na zasadach określonych w ustawie.
§ 2. Opłaty nie mogą mieć takiej samej podstawy jak podatki.
Artykuł 146
Do ustawy uzupełniającej należy:
I - ustanowienie zasad rozstrzygania sporów kompetencyjnych w sprawach podatkowych pomiędzy Unią, stanami, Dystryktem Federalnym i gminami;
II - określenie konstytucyjnych granic władztwa daninowego;
III - ustanowienie norm ogólnych w dziedzinie ustawodawstwa daninowego, a w szczególności dotyczących:
a) określenia danin i ich rodzajów, a w odniesieniu do podatków wymienionych w niniejszej Konstytucji - przedmiotu, zasad ustalania ich wysokości oraz podatników;
b) obowiązków daninowych, decyzji ustalających wysokość zobowiązań, zobowiązań daninowych, ich przedawnienia oraz wygaśnięcia;
c) odpowiedniego opodatkowania czynności spółdzielczych dokonywanych przez spółdzielnie.
d) określania zróżnicowanego i uprzywilejowanego opodatkowania dla mikroprzedsiębiorstw i przedsiębiorstw o niewielkich obrotach, w tym także systemów specjalnych lub uproszczonych w przypadku podatku, o którym mowa w art. 155 pkt II, składek, o których mowa w art. 195 pkt I i §§ 12 i 13 oraz składki, o której mowa w art. 239.
Paragraf jedyny. Ustawa uzupełniająca, o której mowa w pkt III d), może również ustanowić jednolity system pobierania podatków i dopłat dla Unii, stanów, Dystryktu Federalnego i gmin, pod warunkiem, że:
I – jest on fakultatywny dla podatnika;
II – dla każdego stanu mogą być ustanowione zróżnicowane warunki dla ram jego funkcjonowania;
III – pobieranie danin jest ujednolicone i zcentralizowane, rozdzielanie części środków należących do poszczególnych jednostek federalnych jest natychmiastowe, przy czym zabronione jest opóźnianie lub uzależnianie ich przekazania od spełnienia określonych warunków.
Artykuł 146-A
Ustawa uzupełniająca może ustanowić specjalne kryteria nakładania danin w celu zapobieżenia naruszeniu równowagi w konkurencji, bez uszczerbku dla kompetencji Unii do ustanawiania norm w drodze ustawy w tym samym celu.
Artykuł 147
Na terytorium federalnym do kompetencji Unii należą podatki stanowe, a także, jeżeli terytorium nie zostało podzielone na gminy, podatki gminne; do kompetencji Dystryktu Federalnego należą podatki gminne.
Artykuł 148
Unia może, w ustawie uzupełniającej, ustanowić obowiązkowe pożyczki:
I - w celu pokrycia wydatków nadzwyczajnych, będących skutkiem klęski żywiołowej, wojny zewnętrznej lub bezpośredniego zagrożenia wojną;
II - w przypadku inwestycji publicznej o charakterze pilnym i znaczeniu ogólnonarodowym, zgodnie z przepisem art. 150 pkt III b).
Paragraf jedyny. Wykorzystanie środków pochodzących z pożyczki obowiązkowej jest powiązane z wydatkiem, który był podstawą jej ustanowienia.
Artykuł 149
Do wyłącznych kompetencji Unii należy ustanawianie składek na ubezpieczenia społeczne, w ramach interwencji w dziedzinę gospodarczą i w interesie grup zawodowych lub gospodarczych, jako instrumentu działania w danych dziedzinach, zgodnie z przepisami art. 146 pkt III i art. 150 pkt I i III, bez uszczerbku dla przepisu zawartego w art. 195 § 6 w zakresie składek, o których mowa w niniejszym w przepisie.
§ 1. Stany, Dystrykt Federalny i gminy ustanawiają składki pobierane od swoich urzędników w celu sfinansowania przeznaczonego dla nich systemu ubezpieczeń społecznych, o którym mowa w art. 40, a których stawka nie jest niższa od stawki składek urzędników zajmujących stanowiska stałe w Unii.
§ 2. Składki na zabezpieczenie społeczne w ramach interwencji w dziedzinę gospodarczą, o których mowa w nagłówku niniejszego artykułu:
I - nie obejmują dochodów pochodzących z eksportu;
II – obejmują również import produktów zagranicznych i usług;
III - mogą mieć stawki:
a) ad valorem, odniesione do podstawy w postaci: dochodów należnych, przychodów lub wartości czynności, a także, w przypadku importu, do wartości celnej;
b) specyficzne, odniesione do podstawy wyrażonej w odpowiedniej jednostce miary.
§ 3. Osoba fizyczna, będąca nabywcą w ramach transakcji importowych, może zostać zrównana z osobami prawnymi, na zasadach określonych w ustawie.
§ 4. Ustawa określa przypadki, w których składki są pobierane tylko jeden raz.
Art 149-A
Gminy i Dystrykt Federalny mogą ustanawiać opłaty, na zasadach określonych we właściwych ustawach, w celu finansowania oświetlenia publicznego, zgodnie z przepisami art. 150 pkt I i III.
Paragraf jedyny. Zezwala się na pobieranie opłaty, o której mowa w nagłówku, w ramach należności za zużycie energii elektrycznej.