Rozdział II
ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE
Sekcja I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 194
Zabezpieczenie społeczne obejmuje zintegrowany zespół działań podejmowanych z inicjatywy władz publicznych i społeczeństwa, mających na celu zapewnienie praw związanych ze zdrowiem, ubezpieczeniami społecznymi i pomocą społeczną.
Paragraf jedyny. Do władz publicznych należy, na zasadach określonych w ustawie, zorganizowanie zabezpieczenia społecznego, opartego na następujących celach:
I - wszechstronność i powszechność świadczeń;
II - jednolitość i równoważność świadczeń i usług dla ludności miejskiej i wiejskiej;
III - selektywność i indywidualizacja świadczeń i usług;
IV - zakaz zmniejszania wartości świadczeń;
V - sprawiedliwy udział w finansowaniu;
VI - zróżnicowanie źródeł finansowania;
VII - demokratyczny i zdecentralizowany sposób administrowania, oparty na zarządzaniu czterostronnym, z udziałem pracowników, pracodawców, emerytów i rządu w organach kolegialnych.
Artykuł 195
Ubezpieczenia społeczne są finansowane przez całe społeczeństwo, w sposób bezpośredni i pośredni, na zasadach określonych w ustawie, ze środków pochodzących z budżetów Unii, stanów, Dystryktu Federalnego i gmin oraz z następujących składek na zabezpieczenie społeczne:
I - płaconych przez pracodawców oraz przedsiębiorstwa i jednostki zrównane z nimi przez ustawę i pobieranych od:
a) wynagrodzeń i innych dochodów z pracy, zapłaconych lub należnych, z jakiegokolwiek tytułu, osobie fizycznej, która wykonuje pracę, nawet bez zawartej umowy z pracodawcą;
b) dochodów uzyskanych lub należnych;
c) zysków;
II - płaconych przez pracowników i inne osoby objęte ubezpieczeniami społecznymi; składkami nie są objęte emerytury i renty przyznawane w ramach powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych, o którym mowa w art. 201;
III - płaconych od dochodów z gier losowych;
IV – płaconych przez importerów towarów lub usług z zagranicy albo osoby zrównane z nimi przez ustawę.
§ 1. Dochody stanów, Dystryktu Federalnego i gmin przeznaczone na zabezpieczenie społeczne są uwzględniane w ich budżetach i nie stanowią części budżetu Unii.
§ 2. Propozycja budżetu zabezpieczenia społecznego jest opracowywana wspólnie przez organy odpowiedzialne za zdrowie, ubezpieczenia społeczne i pomoc społeczną i uwzględnia cele i priorytety ustalone w ustawie o dyrektywach budżetowych; każdy z tych działów zarządza swoimi środkami.
§ 3. Osoba prawna będąca dłużnikiem systemu zabezpieczenia społecznego, nie może zawierać umów z władzami publicznymi ani otrzymywać od nich subwencji lub przywilejów podatkowych albo kredytowych.
§ 4. Ustawa może ustanowić inne źródła, przeznaczone na zagwarantowanie utrzymania lub na zwiększenie świadczeń socjalnych, przy poszanowaniu przepisu art. 154 pkt I.
§ 5. Nie można ustanawiać, zwiększać ani poszerzyć zakresu świadczeń i usług socjalnych bez zapewnienia odpowiedniego źródła pokrycia wszystkich kosztów.
§ 6. Składki na zabezpieczenie społeczne, o których mowa w niniejszym artykule, mogą być wymagane dopiero po upływie dziewięćdziesięciu dni od publikacji ustawy, która je wprowadza lub modyfikuje; nie stosuje się do nich przepisu art. 150 pkt III b).
§ 7. Ze składek na zabezpieczenie społeczne są zwolnione instytucje dobroczynne pomocy społecznej, które spełniają warunki określone w ustawie.
§ 8. Producenci, połownicy oraz dzierżawcy rolni płacący czynsz stały lub oznaczony w ułamkowej części dochodów28 i rybacy, którzy wykonują pracę w systemie gospodarki rodzinnej, bez zatrudniania stałych pracowników, oraz ich współmałżonkowie płacą składki na zabezpieczenie społeczne według stawek odniesionych do dochodów ze sprzedaży produktów i korzystają ze świadczeń na zasadach określonych w ustawie.
§ 9. Składki na zabezpieczenie społeczne, o których mowa w pkt I niniejszego artykułu, mogą zostać zróżnicowane pod względem stawek lub podstaw naliczania, w zależności od działalności gospodarczej lub zakresu korzystania z siły roboczej.
§ 10. Ustawa określa kryteria przekazywania środków przez jednolity system ochrony zdrowia i pomocy społecznej Unii na rzecz stanów, Dystryktu Federalnego i gmin, oraz przez stany na rzecz gmin, z określeniem udziału poszczególnych jednostek.
§ 11. Zabrania się przyznawania zwolnień od składek na zabezpieczenie społeczne, o których mowa w pkt I a) i pkt II niniejszego artykułu lub ogłaszania amnestii, w razie zaległości przekraczających kwotę określoną w ustawie uzupełniającej.
§ 12. Ustawa określa dziedziny działalności gospodarczej, w przypadku których składki pobierane na zasadach określonych w pkt I b) i pkt IV nagłówka nie są kumulowane.
§ 13. Przepis § 12 stosuje się także w przypadku stopniowego, całkowitego lub częściowego zastąpienia składki pobieranej na zasadach określonych w pkt I przez składkę pobieraną od dochodów uzyskanych lub należnych.