Rozdział VIII

INDIANIE

Artykuł 231

Uznaje się organizację społeczną, zwyczaje, języki, wierzenia i tradycje Indian oraz pierwotne prawa do ziem, które tradycyjnie zajmują; do Unii należy wyznaczenie ich granic, ochrona i zapewnienie poszanowania dla ich dóbr.

§ 1. Ziemie tradycyjnie zajmowane przez Indian są to ziemie przez nich zamieszkane w sposób permanentny, ziemie wykorzystywane do działalności produkcyjnej, ziemie niezbędne do zachowania zasobów naturalnych koniecznych do ich dobrobytu oraz ziemie niezbędne do ich rozmnażania fizycznego i kulturowego, zgodnie z ich obyczajami, zwyczajami i tradycjami.

§ 2. Ziemie tradycyjnie zajmowane przez Indian pozostają na stałe w ich posiadaniu; Indianie mają wyłączne prawo użytkowania bogactw naturalnych, rzek i jezior, które się na nich znajdują.

§ 3. Wykorzystanie zasobów wodnych, w tym także potencjałów energetycznych, poszukiwanie i wydobywanie bogactw mineralnych na ziemiach indiańskich może być dokonywane wyłącznie za pozwoleniem Kongresu Narodowego, po wysłuchaniu opinii zainteresowanych społeczności; Indianom zapewnia się udział w wynikach eksploatacji, na zasadach określonych w ustawie.

§ 4. Ziemie, o których mowa w niniejszym artykule, są niezbywalne, a prawa do nich nie ulegają przedawnieniu.

§ 5. Zabrania się usuwania plemion indiańskich z ich ziem, z wyjątkiem przypadku katastrofy lub epidemii, która zagraża ich ludności, pod warunkiem zatwierdzenia przez Kongres, lub działań w interesie suwerenności państwa, po podjęciu uchwały przez Kongres Narodowy; gwarantuje się, w każdym przypadku, natychmiastowy powrót po ustaniu zagrożenia.

§ 6. Akty, których przedmiotem jest zajęcie, własność i posiadanie ziem, o których mowa w niniejszym artykule, a także eksploatacja bogactw naturalnych, rzek i jezior na nich się znajdujących, są nieważne i nie wywołują skutków prawnych, z wyjątkiem przypadku uzasadnionego ważnym interesem publicznym Unii, zgodnie z postanowieniami ustawy uzupełniającej; nieważność i brak skutków prawnych nie pociąga za sobą prawa do odszkodowania lub wszczęcia postępowania przeciwko Unii, z wyjątkiem przypadku, określonego w ustawie, ulepszeń wprowadzonych w czasie posiadania w dobrej wierze.

§ 7. Do ziem należących do autochtonów nie stosuje się przepisów art. 174 §§ 3 i 4.

Artykuł 232

Indianie, ich społeczności i organizacje są stronami uprawnionymi do wszczynania postępowań sądowych w obronie swoich praw i interesów, przy czym prokuratura uczestniczy we wszystkich czynnościach procesowych.