V. TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY REPUBLIKI CHORWACJI

Artykuł 125[1]

Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji składa się z 13 sędziów, wybieranych przez Chorwacki Sabor na ośmioletnią kadencję spośród wybitnych prawników, zwłaszcza sędziów, prokuratorów, adwokatów i uniwersyteckich profesorów nauk prawnych.

Kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyjnego wyłania i przedstawia Chorwackiemu Saborowi Komisja Chorwackiego Saboru do spraw Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji wybiera swojego Prezesa na czteroletnią kadencję.

Artykuł 126

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego Republiki Chorwacji nie mogą sprawować żadnej innej funkcji publicznej lub zawodowej.

Sędziom Trybunału Konstytucyjnego Republiki Chorwacji przysługuje immunitet, taki jak deputowanym do Chorwackiego Saboru.

Artykuł 127

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego Republiki Chorwacji może być odwołany przed upływem kadencji, na którą został wybrany, jeśli sam tego zażąda, jeśli zostanie skazany na karę więzienia albo jeśli trwale utraci zdolność sprawowania funkcji, co stwierdza sam Trybunał.

Artykuł 128[2]

Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji:

- orzeka o zgodności ustaw z Konstytucją;

- orzeka o zgodności innych przepisów z Konstytucją i ustawami;

- może oceniać zgodność ustaw z Konstytucją oraz zgodność z Konstytucją i ustawami innych przepisów, które przestały obowiązywać, o ile od momentu utraty mocy obowiązującej do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania upłynął nie więcej niż rok;

- orzeka w sprawach skarg konstytucyjnych przeciwko indywidualnym rozstrzygnięciom organów państwowych, organów jednostek samorządu lokalnego i okręgowego (regionalnego) oraz osób prawnych sprawujących władzę publiczną, jeżeli rozstrzygnięcia te naruszają prawa człowieka i podstawowe wolności, a także prawo do lokalnego i okręgowego (regionalnego) samorządu zagwarantowane w Konstytucji Republiki Chorwacji;

- sprawuje nadzór nad przestrzeganiem zgodności z Konstytucją i ustawami, i o stwierdzonych przypadkach niezgodności powiadamia Chorwacki Sabor;

- orzeka w sporach kompetencyjnych między organami władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej;

- orzeka, zgodnie z Konstytucją, o odpowiedzialności Prezydenta Republiki;

- sprawuje nadzór nad zgodnością z Konstytucją programów partii politycznych i działalności tych partii oraz może, zgodnie z Konstytucją, zakazać ich działania;

- sprawuje nadzór nad zgodnością z Konstytucją i ustawami wyborów oraz krajowych referendów, orzeka w sporach wyborczych, które nie należą do właściwości sądów powszechnych;

- wykonuje inne czynności określone Konstytucją.

Artykuł 129[3]

Jeśli Trybunał Konstytucyjny stwierdzi, że właściwy organ nie wydał przepisu wykonawczego do Konstytucji, ustaw i innych aktów, mimo iż był do tego zobowiązany, powiadamia o tym Rząd, a w sprawie przepisów wykonawczych należących do kompetencji Rządu powiadamia Chorwacki Sabor.

Artykuł 130

Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji uchyla ustawę, jeżeli stwierdza, że jest ona niezgodna z Konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji uchyla inny przepis lub stwierdza jego nieważność, jeżeli stwierdzi, że jest on niezgodny z Konstytucją albo z ustawami.

W przypadkach, o których mowa w art. 128 ust. 1 pkt 3 Konstytucji, jeśli Trybunał Konstytucyjny stwierdzi, że ustawa była niezgodna z Konstytucją, albo że inny przepis był niezgodny z Konstytucją i ustawami, wydaje orzeczenie o niezgodności z Konstytucją lub ustawami[4].

Artykuł 131

Tryb i warunki wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego Republiki Chorwacji oraz ustania ich funkcji, przesłanki i terminy wszczynania postępowania w sprawie badania zgodności z Konstytucją i ustawami, postępowanie i zakres mocy wiążącej orzeczeń Trybunału, ochrona zagwarantowanych Konstytucją praw człowieka i podstawowych wolności, a także inne kwestie ważne dla sprawowania funkcji i dla działalności Trybunału Konstytucyjnego Republiki Chorwacji określa ustawa konstytucyjna[5].

Ustawa konstytucyjna uchwalana jest w trybie przewidzianym dla zmiany Konstytucji.

Strukturę wewnętrzną Trybunału Konstytucyjnego Republiki Chorwacji określa jego regulamin.

 



[1] Ust. 1 i 2 art. 125 w brzmieniu nadanym ustawą ww.  (przyp. red.).

[2] W ust. 1 art. 128 podpunkty 3, 4 i 5 w brzmieniu nadanym ustawą z 9 XI 2000 r. ( przyp. red.).

[3] Art. 129 wprowadzono ustawą ww. ( przyp. red.).

[4] Ust. 3 art. 129 dodany ustawą z 9 XI 2000 r. ( przyp. red.).

[5] Ust. 1 art. 132 w brzmieniu nadanym ustawą ww. ( przyp. red.).