Władzę sądowniczą wykonują w imieniu Republiki niezawisłe sądy.
(1) W wykonywaniu swych funkcji sędziowie są niezawiśli. Nikt nie może ograniczać ich bezstronności.
(2) Sędzia nie może być wbrew swej woli odwołany ani przeniesiony do innego sądu; wyjątki wynikające zwłaszcza z odpowiedzialności dyscyplinarnej określa ustawa.
(3) Stanowiska sędziego nie można łączyć z funkcją Prezydenta Republiki, członka parlamentu ani z jakąkolwiek funkcją w administracji publicznej; ustawa określi z jaką inną działalnością nie można łączyć wykonywania funkcji sędziego.
Sąd Konstytucyjny jest sądowym organem ochrony konstytucyjności.
(1) Sąd Konstytucyjny składa się z 15 sędziów, którzy są mianowani na okres 10 lat.
(2) Sędziów Sądu Konstytucyjnego mianuje Prezydent Republiki za zgodą Senatu.
(3) Na sędziego Sądu Konstytucyjnego może być mianowany obywatel nieskazitelnego charakteru, który ma prawo wybieralności do Senatu, wyższe wykształcenie prawnicze i co najmniej przez dziesięć lat wykonywał zawód prawniczy.
(1) Sędzia Sądu Konstytucyjnego podejmuje wykonywanie swej funkcji z chwilą złożenia ślubowania na ręce Prezydenta Republiki.
(2) Tekst ślubowania sędziego Sądu Konstytucyjnego brzmi: "Ślubuję na swój honor i sumienie, że będę chronić nienaruszalności przyrodzonych praw człowieka i praw obywatela, kierować się ustawami konstytucyjnymi i orzekać według swego najlepszego przeświadczenia, niezawiśle i bezstronnie".
(3) Jeśli sędzia odmówi złożenia ślubowania lub ślubuje z zastrzeżeniem uznaje się, że nie został mianowany.
(1) Sędzia Sądu Konstytucyjnego nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej bez zgody Senatu. Jeśli Senat nie wyrazi zgody, ściganie jest na zawsze wykluczone.
(2) Sędziego Sądu Konstytucyjnego można zatrzymać tylko w razie schwytania na gorącym uczynku popełnienia czynu karalnego albo bezpośrednio potem. Właściwy organ jest zobowiązany do natychmiastowego powiadomienia przewodniczącego Senatu o zatrzymaniu. Jeśli przewodniczący Senatu w ciągu 24 godzin od zatrzymania nie udzieli zgody na wydanie zatrzymanego sądowi, właściwy organ musi go uwolnić. Na swym najbliższym posiedzeniu Senat rozstrzygnie o dopuszczalności ścigania i o jego ostatecznym terminie.
(3) Sędzia Sądu Konstytucyjnego ma prawo odmówić zeznań w sprawach, o których powziął wiadomość w związku z wykonywaniem swojej funkcji, także w czasie, gdy przestał być sędzią Sądu Konstytucyjnego.
(1) Sąd Konstytucyjny orzeka:
a) o uchyleniu ustaw lub ich poszczególnych postanowień, jeśli są niezgodne z ustawą konstytucyjną lub umową międzynarodową, o której mowa w art. 10,
b) o uchyleniu innych przepisów prawnych lub ich poszczególnych postanowień, jeśli są niezgodne z ustawą konstytucyjną, ustawą lub umową międzynarodową, o której mowa w art. 10,
c) o skargach konstytucyjnych organów samorządu terytorialnego na niezgodną z ustawą ingerencją państwa,
d) o skargach konstytucyjnych na prawomocne rozstrzygnięcie lub naruszenie przez organy władzy publicznej konstytucyjnie zagwarantowanych podstawowych praw i wolności,
e) o środkach odwoławczych od decyzji w sprawie ważności wyboru posła lub senatora,
f) w przypadku wątpliwości w kwestii utraty wybieralności lub niepołączalności funkcji posła lub senatora w myśl art. 25,
g) o konstytucyjnym oskarżeniu Prezydenta Republiki przez Senat w myśl art. 65 ust. 2,
h) o wniosku Prezydenta Republiki o uchylenie uchwały Izby Poselskiej i Senatu podjętych w myśl art. 66,
i) o środkach niezbędnych dla wykonania rozstrzygnięcia sądu międzynarodowego, które jest dla Republiki Czeskiej wiążące, o ile nie można go wykonać inaczej,
j) o zgodności z ustawami konstytucyjnymi lub ustawami decyzji o rozwiązaniu partii politycznej lub innej decyzji dotyczącej działalności partii politycznej,
k) o sporach kompetencyjnych między organami państwowymi i organami samorządu terytorialnego, jeśli zgodnie z ustawą nie należy to do właściwości innego organu.
(2) Ustawa może stanowić, że zamiast Sądu Konstytucyjnego orzeka Najwyższy Sąd Administracyjny:
a) o uchyleniu przepisów prawnych lub ich poszczególnych postanowień, jeśli są niezgodne z ustawą,
b) w sporach kompetencyjnych między organami państwowymi a organami samorządu terytorialnego, jeśli zgodnie z ustawą nie należy to do właściwości innego organu.
(1) Ustawa określa, kto i na jakich warunkach uprawniony jest do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania oraz inne zasady postępowania przed Sądem Konstytucyjnym.
(2) Sędziowie Sądu Konstytucyjnego podlegają w orzekaniu tylko ustawom konstytucyjnym i umowom międzynarodowym, o których mowa w art. 10 oraz ustawie, o której mowa w ust. 1.
(1) Orzeczenie Sądu Konstytucyjnego podlega wykonaniu z chwilą jego ogłoszenia w sposób przewidziany ustawą, o ile Sąd Konstytucyjny w tej kwestii nie postanowił inaczej.
(2) Orzeczenia Sądu Konstytucyjnego podlegające wykonaniu wiążą wszystkie organy i osoby.
Sądy są w pierwszym rzędzie powołane do ochrony praw w sposób określony przez ustawę. Tylko sąd orzeka o winie i karze za czyny karalne.
(1) System sądów tworzą: Sąd Najwyższy, Najwyższy Sąd Administracyjny, sądy główne, wojewódzkie i powiatowe. Ustawa może stanowić o ich innym oznaczeniu.
(2) Organizację i zakres właściwości sądów określa ustawa.
Sąd Najwyższy jest zwierzchnim organem sądowym w sprawach należących do właściwości sądów z wyjątkiem spraw, o których rozstrzyga Sąd Konstytucyjny lub Najwyższy Sąd Administracyjny.
(1) Sędziego mianuje Prezydent Republiki na czas nieograniczony. Wykonywanie funkcji sędzia podejmuje z chwilą złożenia ślubowania.
(2) Na sędziego może być mianowany obywatel nieskazitelnego charakteru, który ma wyższe wykształcenie prawnicze. Pozostałe warunki i tryb postępowania określa ustawa.
(1) Ustawa określa przypadki, w których sędziowie orzekają zespołowo oraz skład zespołów orzekających 1). W pozostałych przypadkach sędziowie orzekają jednoosobowo.
(2) Ustawa może określić, w jakich sprawach i w jakim trybie obok sędziów biorą udział w orzekaniu także inni obywatele.
(1) Sędzia w orzekaniu związany jest ustawą; jest uprawniony do oceny zgodności innych przepisów prawnych z ustawą.
(2) Jeśli sąd dojdzie do wniosku, że ustawa, która ma być podstawą orzeczenia, jest niezgodna z ustawą konstytucyjną, przedłoży sprawę Sądowi Konstytucyjnemu.
(1) Wszyscy uczestnicy postępowania mają równe prawa przed sądem.
(2) Postępowanie przed sądem jest ustne i jawne; wyjątki określa ustawa. Wyrok ogłasza się zawsze jawnie.
Rozdział następny