Konstytucja Republiki Estońskiej

Rozdział IV

RIIGIKOGU

§ 59

    Władza ustawodawcza przysługuje Riigikogu.

§ 60

    Riigikogu składa się ze stu jeden członków. Członkowie Riigikogu są wybierani w wolnych wyborach na zasadzie proporcjonalności. Wybory są powszechne, równe i bezpośrednie. Głosowanie jest tajne.
    Do Riigikogu może kandydować każdy obywatel Estonii, który ukończył 21 lat i posiada prawa wyborcze.
    Wybory zwyczajne do Riigikogu są przeprowadzane w pierwszą niedzielę marca w cztery lata po poprzednich wyborach do Riigikogu.
    Wybory przedterminowe do Riigikogu są przeprowadzane w przypadkach przewidzianych § 89, 97, 105 i 119 Konstytucji, nie wcześniej niż dwadzieścia dni i nie później niż czterdzieści dni od ich zarządzenia.
    Tryb wyborów do Riigikogu określa ustawa o wyborach do Riigikogu.

§ 61

    Mandaty członków Riigikogu rozpoczynają się z dniem ogłoszenia wyników wyborów. W tym samym dniu wygasają mandaty członków Riigikogu poprzedniej kadencji.
    Przed przystąpieniem do wykonywania obowiązków członkowie Riigikogu składają przysięgę na wierność Republice Estońskiej i jej konstytucyjnemu ustrojowi.

§ 62

    Członek Riigikogu nie jest związany instrukcjami i nie ponosi prawnej odpowiedzialności za głosowanie i wypowiedzi polityczne w Riigikogu lub jego organach.

§ 63

    Członek Riigikogu nie może piastować żadnego innego stanowiska państwowego.
    Członek Riigikogu jest na czas kadencji zwolniony z obowiązku służby w Siłach Obrony.

§ 64

    Mandat członka Riigikogu ulega zawieszeniu wraz z jego mianowaniem na członka Rządu Republiki i zostaje przywrócony po zwolnieniu go z obowiązków członka Rządu.
    Mandat członka Riigikogu wygasa:
    1) w razie objęcia innego stanowiska państwowego;
    2) z chwilą uprawomocnienia się sądowego wyroku skazującego;
    3) w razie zrzeczenia się mandatu w trybie określonym w ustawie;
    4) w razie orzeczenia przez sąd trwałej niezdolności do wykonywania obowiązków;
    5) w razie śmierci.
    W razie zawieszenia lub wygaśnięcia mandatu członka Riigikogu jego miejsce zajmuje zastępca, w trybie określonym w ustawie. Zastępcy przysługują wszystkie prawa i obowiązki członka Riigikogu.
    Z chwilą przywrócenia mandatu członkowi Riigikogu ustają pełnomocnictwa zastępcy.

§ 65

    Riigikogu:
    1) uchwala ustawy i uchwały;
    2) decyduje o przeprowadzeniu referendum;
    3) wybiera Prezydenta Republiki zgodnie z § 79 Konstytucji;
    4) ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe zgodnie z § 121 Konstytucji;
    5) udziela kandydatowi na stanowisko Prezesa Rady Ministrów pełnomocnictw do sformowania Rządu Republiki;
    6) uchwala budżet państwa i zatwierdza sprawozdanie z jego wykonania;
    7) na wniosek Prezydenta Republiki mianuje Przewodniczącego Sądu Państwowego, prezesa Rady Banku Estońskiego, Kontrolera Państwowego, Kanclerza Sprawiedliwości i Dowódcę lub Głównodowodzącego Sił Obrony;
    8) mianuje, na wniosek przewodniczącego Sądu Państwowego, członków Sądu Państwowego;
    9) mianuje członków Rady Banku Estonii;
    10) na wniosek Rządu Republiki podejmuje decyzję o pożyczkach państwowych i przyjęciu przez państwo innych zobowiązań finansowych;
    11) występuje z oświadczeniami, deklaracjami i odezwami do narodu Estonii, do innych państw i organizacji międzynarodowych;
    12) ustanawia nagrody państwowe, wojskowe i stopnie dyplomatyczne;
    13) podejmuje uchwałę o wyrażeniu wotum nieufności Rządowi Republiki, Prezesowi Rady Ministrów lub ministrom;
    14) wprowadza w państwie stan wyjątkowy zgodnie z § 129 Konstytucji;
    15) na wniosek Prezydenta Republiki wprowadza stan wojenny, mobilizację i demobilizację;
    16) rozstrzyga inne zagadnienia państwowe, które nie są przypisane Konstytucją do kompetencji Prezydenta Republiki, innych instytucji państwowych lub samorządów lokalnych.

§ 66

    Pierwsze posiedzenie Riigikogu nowej kadencji odbywa się w ciągu dziesięciu dni od ogłoszenia wyników wyborów. Pierwsze posiedzenie Riigikogu zwołuje Prezydent Republiki.

§ 67

    Sesje plenarne Riigikogu odbywają się od drugiego poniedziałku stycznia do trzeciego czwartku czerwca i od drugiego poniedziałku września do trzeciego czwartku grudnia.

§ 68

    Sesje nadzwyczajne Riigikogu zwołuje Przewodniczący Riigikogu na wniosek Prezydenta Republiki, Rządu Republiki lub co najmniej jednej piątej członków Riigikogu.

§ 69

    Riigikogu wybiera spośród swoich członków Przewodniczącego Riigikogu i dwóch zastępców przewodniczącego, którzy organizują pracę Riigikogu, zgodnie z ustawą o regulaminie Riigikogu i ustawą o trybie pracy Riigikogu.

§ 70

    Kworum dla obrad Riigikogu określa ustawa o regulaminie Riigikogu. Nadzwyczajna sesja Riigikogu wymaga obecności ponad połowy członków Riigikogu.

§ 71

    Riigikogu tworzy komisje.
    Członkowie Riigikogu mają prawo zrzeszać się we frakcje.
    Tryb tworzenia oraz prawa komisji i frakcji określa ustawa o regulaminie Riigikogu.

§ 72

    Posiedzenia Riigikogu są jawne, o ile Riigikogu większością dwóch trzecich głosów swoich członków nie postanowi inaczej.
    Głosowanie w Riigikogu jest jawne. Tajne głosowanie przeprowadza się w przypadkach przewidzianych w Konstytucji lub ustawie o regulaminie Riigikogu, tylko przy wyborach lub nominacji osób urzędowych.

§ 73

    Akty Riigikogu uchwala się większością głosów "za", jeżeli Konstytucja nie przewiduje inaczej.

§ 74

    Członek Riigikogu ma prawo kierowania zapytań do Rządu Republiki i jego członków, prezesa Rady Banku Estonii, prezydenta Banku Estonii, Kontrolera Państwowego, Kanclerza Sprawiedliwości i Dowódcy lub Głównodowodzącego Sił Obrony.
    Odpowiedzi na zapytania należy udzielić na posiedzeniu Riigikogu w ciągu dwudziestu dni sesyjnych.

§ 75

    Wynagrodzenie członka Riigikogu i ograniczenia w uzyskiwaniu przez niego innych dochodów określa ustawa, która może być zmieniona tylko ze skutecznością wobec następnego składu Riigikogu.

§ 76

    Członkowi Riigikogu przysługuje immunitet. Można go pociągnąć do odpowiedzialności karnej tylko na wniosek Kanclerza Sprawiedliwości, po uzyskaniu zgody większości członków Riigikogu.