Konstytucja Republiki Francuskiej
WSTĘP DO KONSTYTUCJI
z 27 października 1946 r.
Nazajutrz po zwycięstwie odniesionym przez wolne narody nad reżimami, które usiłowały ujarzmić i poniżyć osobę ludzką, lud francuski proklamuje ponownie, że każda istota ludzka, bez różnicy rasy, religii i przekonań posiada prawa niezbywalne i święte. Potwierdza uroczyście prawa i wolności człowieka i obywatela uświęcone przez Deklarację Praw z 1789 r. i podstawowe zasady uznane przez ustawy Republiki.
Proklamuje ponadto, jako szczególnie niezbędne w naszych czasach, następujące zasady polityczne, ekonomiczne i społeczne.
Ustawa gwarantuje kobiecie, we wszystkich dziedzinach, równe prawa z mężczyzną.
Każdy człowiek prześladowany z powodu swej działalności na rzecz wolności ma prawo azylu na terytoriach Republiki.
Każdy ma prawo do pracy i prawo otrzymania zatrudnienia. Nikt nie może być ograniczony w pracy lub zatrudnieniu z powodu swego pochodzenia, poglądów lub przekonań.
Każdy człowiek może dochodzić swych praw i interesów w drodze akcji związkowej i należeć do związku zawodowego według swego wyboru.
Prawo do strajku jest wykonywane w ramach ustaw, które je normują.
Każdy pracujący uczestniczy, za pośrednictwem swych delegatów, w kolektywnym ustalaniu warunków pracy jak też w zarządzaniu przedsiębiorstwem.
Każde mienie, każde przedsiębiorstwo, którego działalność wykazuje cechy służby publicznej lub faktycznego monopolu, albo też nabiera takich cech winno stać się własnością wspólnoty.
Naród zapewnia jednostce i rodzinie niezbędne warunki rozwoju. Naród gwarantuje wszystkim, szczególnie dziecku, matce, zasłużonym pracownikom ochronę zdrowia, bezpieczeństwo materialne, wypoczynek i rozrywkę. Każda istota ludzka, która ze względu na wiek, stan fizyczny lub umysłowy, sytuację ekonomiczną znajduje się w warunkach uniemożliwiających pracę ma prawo do uzyskania od wspólnoty odpowiednich środków egzystencji.
Naród proklamuje solidarność i równość wszystkich Francuzów wobec obciążeń, które są rezultatem klęsk narodowych.
Naród gwarantuje równy dostęp dzieci i dorosłych do oświaty, kształcenia zawodowego i kultury. Organizacja nauczania publicznego, bezpłatnego i świeckiego wszystkich szczebli jest obowiązkiem państwa.
Republika Francuska, wierna swym tradycjom, stosuje się do zasad międzynarodowego prawa publicznego. Nie wypowie żadnej wojny w celu podboju i nie użyje nigdy swych sił przeciwko wolności żadnego narodu.
Pod warunkiem wzajemności, Francja zgadza się na niezbędne ograniczenia swej suwerenności w celu zorganizowania i obrony pokoju.
Francja tworzy wraz z narodami zamorskimi Unię opartą na równości praw i obowiązków, bez różnicy rasy i religii.
Unia Francuska składa się z narodów i ludów, które jednoczą lub koordynują swe zasoby i wysiłki w celu rozwoju ich cywilizacji, wzrostu dobrobytu i zapewnienia ich bezpieczeństwa.
Francja, wierna swej tradycyjnej misji, zgadza się prowadzić narody, których los przyjęła na swe barki, ku wolności, samodzielnego administrowania i demokratycznego zarządzania ich własnymi sprawami; odrzucając wszelki system kolonialny oparty na arbitralności, gwarantuje wszystkim równy dostęp do funkcji publicznych i indywidualne lub kolektywne wykonywanie praw i wolności powyżej proklamowanych lub potwierdzonych.