Tytuł VI

O WŁADZY SĄDOWNICZEJ

Artykuł 117

1. Wymiar sprawiedliwości pochodzi od ludu i jest wykonywany w imieniu Króla przez sędziów, 8) stanowiących władzę sądową, niezawisłych, nieusuwalnych, odpowiedzialnych i podległych jedynie władzy ustawy.

2. Sędziowie nie mogą być zwalniani, zawieszani, przenoszeni ani emerytowani inaczej, jak na skutek przyczyn przewidzianych w ustawie i z zachowaniem gwarancji określonych w ustawie.

3. Wykonywanie wymiaru sprawiedliwości we wszelkiego typu procesach, tak w zakresie wyrokowania, jak i zapewnienia wykonania wyroku, należy wyłącznie do sądów 9) określonych przez ustawy, zgodnie z ustawowo ustaloną ich właściwością i procedurą.

4. Sądy wykonują jedynie funkcje wskazane w poprzednim ustępie oraz wyraźnie im powierzone przez ustawę, w charakterze gwarancji jakiegokolwiek prawa.

5. Zasada jedności wymiaru sprawiedliwości stanowi podstawę organizacji i funkcjonowania sądów. Ustawa określa wykonywanie wojskowego wymiaru sprawiedliwości w zakresie ściśle wojskowym i wypadkach stanu oblężenia, zgodnie z zasadami Konstytucji.

6. Sądy wyjątkowe są zakazane.

Artykuł 118

Wykonywanie wyroków oraz pozostałych prawomocnych postanowień sędziów i sądów, jak również żądane przez nich współdziałanie w trakcie postępowania oraz wykonywania orzeczeń sądowych jest obowiązkowe.

Artykuł 119

Wymiar sprawiedliwości jest bezpłatny, jeżeli tak stanowi ustawa oraz w każdym wypadku względem osób, które dowiodą niedostatku środków do sądowego dochodzenia swych praw.

Artykuł 120

1. Postępowanie sądowe jest jawne, z wyjątkiem wypadków przewidzianych przez ustawy procesowe.

2. Postępowanie jest głównie ustne, przede wszystkim w sprawach karnych.

3. Orzeczenia winny zawsze posiadać uzasadnienie i być ogłaszane na posiedzeniu jawnym.

Artykuł 121

Krzywdy powstałe na skutek pomyłki sądowej, jak również będące konsekwencją niewłaściwego działania administracji wymiaru sprawiedliwości dają prawo do zadośćuczynienia na koszt państwa, zgodnie z ustawą.

Artykuł 122

1. Ustawa organiczna o władzy sądowniczej określa tworzenie, funkcjonowanie i zarząd sądów 10) , jak również status prawny sędziów 11) zawodowych tworzących jednolitą korporację oraz personelu pomocniczego administracji wymiaru sprawiedliwości.

2. Rada Główna Władzy Sądowniczej jest organem kierowniczym sądownictwa. Ustawa ustala jej status i system niepołączalności członkostwa w Radzie z innymi funkcjami oraz jej funkcje, w szczególności w zakresie powoływania, awansów, nadzoru
i odpowiedzialności dyscyplinarnej.

3. Rada Główna Władzy Sądowniczej składa się z Prezesa Trybunału Najwyższego, który jej przewodniczy, oraz z dwudziestu członków powoływanych przez Króla na okres pięciu lat. Dwunastu z nich powołuje się spośród sędziów wszystkich kategorii, na zasadach ustalonych przez ustawę organiczną; czterech na wniosek Kongresu Deputowanych i czterech na wniosek Senatu, wybranych w obu wypadkach większością trzech piątych ich członków, spośród adwokatów i innych prawników o uznanej kompetencji i ponad piętnastoletniej praktyce w swoim zawodzie.

Artykuł 123

1. Trybunał Najwyższy, o uprawnieniach jurysdykcyjnych rozciągających się na całą Hiszpanię, jest najwyższym organem sądowym w zakresie wszystkich rodzajów postępowania, poza dziedziną gwarancji konstytucyjnych.

2. Prezes Trybunału Najwyższego jest powoływany przez Króla, na wniosek Rady Głównej Władzy Sądowniczej, w trybie określonym przez ustawę.

Artykuł 124

1. Zadaniem Prokuratury, bez uszczerbku dla funkcji powierzonych innym organom, jest wspieranie działań wymiaru sprawiedliwości w obronie legalności, praw obywateli i interesu publicznego chronionego przez ustawę, z urzędu lub na wniosek zainteresowanych, jak również czuwanie nad niezawisłością sądów oraz zabieganie przed nimi o zadośćuczynienie interesowi społecznemu.

2. Prokuratura sprawuje swe funkcje za pomocą własnych organów zgodnie z zasadami jedności działania i hierarchicznej zależności oraz przy podporządkowaniu, w każdym wypadku, zasadom legalności i bezstronności.

3. Ustawa określa statut organiczny Prokuratury.

4. Prokurator Generalny Państwa jest powoływany przez Króla, na wniosek Rządu, po wysłuchaniu Rady Głównej Władzy Sądowniczej.

Artykuł 125

Obywatele mogą występować ze skargą powszechną 12) i uczestniczyć w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości za pośrednictwem instytucji sądu przysięgłych w procesach karnych, w formie i wypadkach określonych przez ustawą, jak również mogą uczestniczyć w sądach opartych na prawie zwyczajowym i tradycji.

Artykuł 126

Policja kryminalna podlega sędziom, sądom i prokuraturze w zakresie ścigania przestępstw oraz wykrywania i zabezpieczania winnych przestępstwa, na zasadach ustalonych przez ustawę.

Artykuł 127

1. Sędziowie 13) i prokuratorzy, dopóki są zawodowo czynni, nie mogą sprawować innych funkcji publicznych, ani należeć do partii politycznych lub związków zawodowych. Ustawa ustala system i sposoby zrzeszania się zawodowego sędziów i prokuratorów.

2. Ustawa ustala system niepołączalności funkcji członków władzy sądowniczej z innymi funkcjami; winien on zapewniać ich całkowitą niezawisłość.


8) W oryginale: "Jueces y Magistrados" , zob. przypis nr 4.

9) W oryginale: "Juzgados y Tribunales"; Juzgado - to sąd niższej instancji, Tribunal - sądy wyższych instancji.

10) Zob. przypis nr 8.

11) Zob. przypis nr 4.

12) W oryginale: "acción popular".


13) Zob. przypis nr 4.