1. Republika składa się z następujących prowincji:
a. Prowincja Przylądkowa Wschodnia
b. Wolne Państwo
c. Gauteng
d. KwaZulu-Natal
e. Mpumalanga
f. Prowincja Przylądkowa Północna
g. Limpopo
h. Prowincja Północno-Zachodnia
i. Prowincja Przylądkowa Zachodnia.
2. Prowincje zachowują granice, jakie istniały w dniu wejścia w życie Konstytucji.
Legislatywy prowincji
104. Władza ustawodawcza prowincji
1. Władza ustawodawcza prowincji należy do legislatyw prowincji, które mają kompetencję do:
a. uchwalania konstytucji swojej prowincji lub zmiany konstytucji przyjętej przez nie na zasadach określonych w art. 142 i art. 143;
b. stanowienia prawa dla swojej prowincji we:
i. wszystkich materiach należących do dziedzin wymienionych w Załączniku 4,
ii. wszystkich materiach należących do dziedzin wymienionych w Załączniku 5,
iii. wszystkich materiach nienależących do tych dziedzin, ale które zostały wyraźnie powierzone prowincji w drodze prawodawstwa ogólnokrajowego oraz
iv. wszystkich materiach, dla których przepis Konstytucji przewiduje ustanowienie prawodawstwa prowincji44 oraz
c. powierzania którejkolwiek ze swoich kompetencji prawodawczych radom gminnym danej prowincji.
2. Legislatywa prowincji, w drodze uchwały podjętej głosami co najmniej 2/3 jej członków, może zwrócić się do Parlamentu o zmianę nazwy prowincji.
3. Legislatywa prowincji jest związana wyłącznie Konstytucją oraz, jeżeli została uchwalona konstytucja dla danej prowincji, także konstytucją tej prowincji, i działa zgodnie z nimi i w granicach w nich określonych.
4. Prawodawstwo prowincji w materii, której unormowanie jest rozsądnie rzecz biorąc konieczne do skutecznego wykonywania lub związane ze skutecznym wykonywaniem kompetencji w którejkolwiek z materii wymienionych w Załączniku 4, uznaje się za należące do prawodawstwa w materiach wymienionych w Załączniku 4.
5. Legislatywa prowincji może zwrócić się do Zgromadzenia Narodowego z wnioskiem o ustanowienie prawodawstwa we wszelkich sprawach nienależących do kompetencji tej legislatywy lub w przypadku, gdy ustawa Parlamentu ma pierwszeństwo przed prawem prowincji.
1. Z zastrzeżeniem Załącznika 6A, legislatywa prowincji składa się z kobiet i mężczyzn wybranych na jej członków w systemie wyborczym, który:
a. jest przewidziany przez prawodawstwo ogólnokrajowe;
b. opiera się na tej części ogólnokrajowego powszechnego spisu wyborców, która obejmuje daną prowincję;
c. przyjmuje 18 lat jako minimalny wiek do udziału w głosowaniu oraz
d. jest zgodny, w swoich ogólnych skutkach, z zasadą proporcjonalności.
2. Legislatywa prowincji liczy od 30 do 80 członków. Liczba członków, która może być różna w poszczególnych prowincjach, jest ustalana zgodnie z zasadami określonymi w prawodawstwie ogólnokrajowym.
1. Każdy obywatel uprawniony do głosowania do Zgromadzenia Narodowego może być członkiem legislatywy prowincji, z wyjątkiem:
a. osób, które zajmują stanowiska państwowe lub pozostają w służbie państwowej i pobierają wynagrodzenie z tego tytułu, oprócz:
i. Premiera i innych członków Rady Wykonawczej prowincji oraz
ii. innych osób sprawujących urzędy możliwe do połączenia z mandatem członka legislatywy prowincji, w przypadku których dopuszczalność łączenia z tym mandatem została uznana w prawodawstwie ogólnokrajowym;
b. członków Zgromadzenia Narodowego, stałych delegatów do Krajowej Rady Prowincji lub członków rad gminnych;
c. niewypłacalnych dłużników, którzy nie zostali zrehabilitowani;
d. osób, które zostały uznane przez sąd Republiki za psychicznie chore, lub
e. osób, które po wejściu w życie niniejszego artykułu, zostały uznane za winne popełnienia przestępstwa i wobec których orzeczono karę co najmniej 12 miesięcy pozbawienia wolności bez możliwości zamiany na grzywnę, zarówno w Republice, jak i poza nią, jeżeli czyn przestępczy stanowiłby przestępstwo również w Republice; nikt nie może jednak być uważany za karanego, dopóki środek odwoławczy przeciw uznaniu go za winnego lub orzeczeniu o karze nie zostaną rozpatrzone lub dopóki nie upłynie termin wniesienia środka odwoławczego. Pozbawienie praw na podstawie niniejszego punktu ustaje po upływie 5 lat od wykonania kary.
2. Osoba, która w myśl przepisów ust. 1 pkt (a) lub (b), nie może być członkiem legislatywy prowincji, może kandydować do legislatywy prowincji, z zastrzeżeniem ograniczeń lub warunków ustanowionych w prawodawstwie ogólnokrajowym.
3. Osoba traci członkostwo legislatywy prowincji, jeżeli:
a. przestaje spełniać warunki członkostwa lub
b. jest nieobecna w legislatywieprowincji bez zezwolenia w okolicznościach, w których regulamin tej legislatywy przewiduje utratę członkostwa lub
c. przestałabyć członkiem partii, która zgłosiła ją jako kandydata do legislatywy prowincji, chyba że została członkiem innej partii zgodnie z Załącznikiem 6A.
4. Wakaty w legislatywie prowincji są obsadzane na zasadach określonychw prawodawstie ogólnokrajowym.
107. Przysięga lub oświadczenie
Przed przystąpieniem do sprawowania mandatu w legislatywie prowincji członkowie legislatywy prowincji składają przysięgę lub oświadczenie na wierność Republice i posłuszeństwo wobec Konstytucji, zgodnie z Załącznikiem 2.
1. Legislatywa prowincji jest wybierana na pięcioletnią kadencję.
2. Jeżeli legislatywa prowincji zostanie rozwiązana na podstawie art. 109 lub jeżeli upłynie jej kadencja, Premier prowincji zarządza nowe wybory i wyznacza ich dzień w drodze proklamacji; wybory przeprowadza się w ciągu 90 dni od dnia rozwiązania legislatywy prowincji lub dnia upływu jej kadencji. Proklamacja zarządzająca wybory i wyznaczająca ich dzień może zostać wydana przed lub po upływie kadencji legislatywy prowincji.
3. Jeżeli wyniki wyborów do legislatywy prowincji nie zostaną ogłoszone w terminie, o którym mowa w art. 190, lub jeżeli wybory zostaną unieważnione przez sąd, Prezydent w drodze proklamacji zarządza nowe wybory i wyznacza ich dzień, przy czym wybory te przeprowadza się w ciągu 90 dni od dnia upływu wymienionego terminu lub od dnia unieważnienia wyborów.
4. Legislatywa prowincji zachowuje kompetencję do działania od chwili jej rozwiązania lub upływu kadencji do dnia poprzedzającego pierwszy dzień wyborów do nowej legislatywy.
109. Rozwiązanie legislatywy prowincji
przed upływem kadencji
1. Premier prowincji rozwiązuje legislatywę prowincji, jeżeli:
a. legislatywa prowincji podjęła uchwałę o rozwiązaniu głosami większości swoich członków oraz
b. upłynęły 3 lata od ostatnich wyborów do legislatywy.
2. Osoba pełniąca obowiązki Premiera rozwiązuje legislatywę prowincji, jeżeli:
a. urząd Premiera jest opróżniony oraz
b. legislatywa prowincji nie zdołała wybrać nowego Premiera w ciągu 30 dni od dnia opróżnienia urzędu.
110. Posiedzenia legislatywy
i okresy, w których legislatywa nie obraduje48
1. Pierwsze posiedzenie legislatywy prowincji po wyborach odbywa się w czasie i dniu określonym przez sędziego wyznaczonego przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, ale nie później niż w ciągu 14 dni od ogłoszenia wyników wyborów. Legislatywa prowincji może ustalać terminy i czas trwania pozostałych posiedzeń oraz okresy, w których nie obraduje.
2. Premier prowincji może w każdej chwili zwołać legislatywę prowincji na posiedzenie nadzwyczajne w sprawach szczególnych.
3. Legislatywa prowincji może ustalać miejsca swoich posiedzeń.
1. Legislatywa prowincji wybiera Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego spośród swoich członków na pierwszym posiedzeniu po wyborach, a także, gdy zachodzi potrzeba obsadzenia wakatu.
2. Wyborowi Przewodniczącego przewodniczy sędzia wyznaczony przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Wyborowi Wiceprzewodniczącego przewodniczy Przewodniczący legislatywy.
3. Przewodniczący i Wiceprzewodniczący są wybierani zgodnie zprocedurą określoną w Części A Załacznika 3.
4. Legislatywa prowincji może odwołać Przewodniczącego lub Wiceprzewodniczącego w drodze uchwały. Przy podejmowaniu uchwały wymagana jest obecność większości członków legislatywy.
5. Legislatywa prowincji może wybrać spośród swoich członków, na zasadach określonych w swoim regulaminie, inne osoby przewodniczące, wspomagające Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego.
112. Podejmowanie decyzji
1. Z wyjątkiem przypadków, gdy Konstytucja stanowi inaczej:
a. większość członków legislatywy prowincji musi być obecna, aby można było przystąpić do głosowania nad projektem ustawy lub poprawką do projektu ustawy;
b. co najmniej 1/3 członków musi być obecna, aby można było przystąpić do głosowania nad jakąkolwiek inną kwestią w legislatywie prowincji oraz
c. we wszystkich kwestiach decyzje w legislatywie prowincji podejmowane są większością głosów.
2. Członek, który przewodniczy posiedzeniu legislatywy prowincji, nie bierze udziału w głosowaniu, ale:
a. ma obowiązek oddać głos rozstrzygający w razie równej liczby głosów za i przeciw oraz
b. może wziąć udział w głosowaniu, jeżeli decyzja jest podejmowana głosami co najmniej 2/3 członków legislatywy.
113. Prawa delegatów stałych w legislatywach prowincji
Delegaci stali prowincji do Krajowej Rady Prowincji mogą brać udział w posiedzeniach i zabierać głos w swoich legislatywach prowincji i ich komisjach, ale nie biorą udziału w głosowaniu. Legislatywa prowincji może zażądać od delegata stałego wzięcia udziału w posiedzeniu legislatywy lub jej komisji.
114. Kompetencje legislatywy prowincji
1. Wykonując swoje kompetencje ustawodawcze, legislatywa prowincji może:
a. rozpatrywać, uchwalać, zmieniać lub odrzucać wszelkie projekty ustaw wniesione do legislatywy prowincji oraz
b. inicjować lub przygotowywać akty prawodawcze, z wyjątkiem projektów ustaw finansowych.
2. Legislatywa prowincji ustanawia mechanizmy:
a. zapewniające, że wszystkie prowincjonalne organy wykonawcze państwa w danej prowincji ponoszą przed nią odpowiedzialność oraz
b. w celu zapewnienia kontroli nad:
i. sprawowaniem władzy wykonawczej w danej prowincji, w tym również realizacją prawodawstwa oraz
ii. wszelkimi organami państwowymi w danej prowincji.
115. Przedstawianie dowodów
lub udzielanie informacji legislatywom prowincji
Legislatywa prowincji lub jej komisje mogą:
a. wezwać każdą osobę do stawienia się przed nimi w celu złożenia zeznań, pod przysięgą lub po złożeniu oświadczenia, albo w celu przedłożenia dokumentów;
b. zażądać od każdej osoby lub instytucji prowincji przekazania im informacji;
c. przymuszać, na zasadach określonych w prawodawstwie prowincji lub w swoim regulaminie, każdą osobę lub instytucję do zastosowania się do nakazu lub żądania, o których mowa w pkt (a) i (b) oraz
d. przyjmować petycje, zażalenia lub wnioski od wszelkich zainteresowanych osób lub instytucji.
116. Wewnętrzne postanowienia, tryb postępowania
i procedury w legislatywach prowincji
1. Legislatywa prowincji może:
a. ustanawiać swoje wewnętrzne postanowienia, tryb postępowania i procedury oraz nadzorować ich wykonanie oraz
b. ustanawiać regulamin normujący sprawy związane z jej funkcjonowaniem, z należytym uwzględnieniem zasad demokracji przedstawicielskiej i partycypacyjnej, odpowiedzialności, przejrzystości i udziału obywateli.
2. Regulaminy legislatyw prowincji określają:
a. zasady powoływania komisji, ich skład, kompetencje, zadania, tryb postępowania i czas funkcjonowania;
b. udział partii mniejszościowych, reprezentowanych w legislatywie prowincji, w postępowaniu legislatywy i jej komisji, w sposób zgodny z zasadami demokracji;
c. pomoc finansową i administracyjną dla wszystkich partii reprezentowanych w legislatywie prowincji proporcjonalnie do liczby ich przedstawicieli, w celu zapewnienia partiom i ich przywódcom możliwości skutecznego wykonywania swoich zadań oraz
d. zasady uznawania przywódcy największej partii opozycyjnej w legislatywie jako przywódcy opozycji.
117. Przywileje
1. Członkowie legislatyw prowincji oraz stali delegaci prowincji do Krajowej Rady Prowincji:
a. korzystają z wolności wypowiedzi w legislatywie prowincji i jej komisjach, zgodnie z regulaminem, oraz
b. nie podlegają postępowaniu cywilnemu ani karnemu, nie mogą zostać zatrzymani ani uwięzieni i nie ponoszą odpowiedzialności odszkodowawczej za:
i. wypowiedzi i materiały przedstawione lub przedłożone legislatywie prowincji i jej komisjom lub
ii. informacje ujawnione w wyniku wypowiedzi albo przedstawienia lub przedłożenia materiałów legislatywie prowincji i jej komisjom.
2. Prawodawstwo ogólnokrajowe może określić inne przywileje i immunitety legislatyw prowincji i ich członków.
3. Wynagrodzenia, dodatki i świadczenia przysługujące członkom legislatywy prowincji są wypłacane bezpośrednio z Funduszu Skarbowego Prowincji.
118. Dostęp obywateli do legislatyw prowincji
oraz udział obywateli w ich pracach
1. Legislatywa prowincji:
a. ułatwia udział obywateli w postępowaniu ustawodawczym i innych pracach legislatywy i jej komisji oraz
b. wykonuje swoje prace w sposób otwarty; zarówno legislatywa, jak i jej komisje obradują jawnie, ale mogą zastosować rozsądne środki w celu:
i. unormowania dostępu obywateli i środków przekazu do legislatywy i jej komisji oraz
ii. umożliwienia przeszukiwania każdej osoby i, w odpowiednich przypadkach, odmówienia jej wstępu lub usunięcia.
2. Legislatywa prowincji nie może wykluczyć obywateli ani środków przekazu z posiedzenia komisji, chyba że jest to rozsądne i uzasadnione w społeczeństwie otwartym i demokratycznym.
119. Przedkładanie projektów ustaw
Jedynie członkowie Rady Wykonawczej prowincji albo komisje lub członkowie legislatywy prowincji mogą przedkładać legislatywie projekty ustaw, przy czym tylko członek Rady Wykonawczej odpowiedzialny za sprawy finansowe prowincji może przedłożyć legislatywie projekt ustawy finansowej.
1. Projekt ustawy jest projektem ustawy finansowej, jeżeli:
a. określa wydatki;
b. nakłada prowincjonalne podatki, opłaty, cła lub domiary;
c. znosi lub zmniejsza jakiekolwiek prowincjonalne podatki, opłaty, cła lub domiary albo przyznaje zwolnienia od nich lub
d. zezwala na bezpośrednie wydatkowanie środków Funduszu Skarbowego Prowincji.
2. Projekt ustawy finansowej nie może dotyczyć żadnych innych materii z wyjątkiem:
a. spraw szczegółowych związanych z określaniem wydatków;
b. nakładania, znoszenia lub zmniejszania prowincjonalnych podatków, opłat, ceł lub domiarów;
c. przyznawania zwolnień z prowincjonalnych podatków, opłat, ceł lub domiarów lub
d. zezwalania na bezpośrednie korzystanie ze środków Funduszu Skarbowego Prowincji.
3. Ustawa prowincji określa procedurę wnoszenia przez legislatywę prowincji poprawek do projektu ustawy finansowej.
121. Akceptowanie ustaw
1. Premier prowincji albo akceptuje i podpisuje projekt ustawy przyjęty przez legislatywę prowincji na zasadach określonych w niniejszym rozdziale, albo, jeżeli ma zastrzeżenia co do zgodności projektu ustawy z Konstytucją, zwraca go legislatywie prowincji w celu ponownego rozpatrzenia.
2. Jeżeli po ponownym rozpatrzeniu projekt ustawy w pełni uwzględnia zastrzeżenia Premiera, Premier akceptuje go i podpisuje; w przeciwnym razie:
a. akceptuje i podpisuje projekt ustawy lub
b. przekazuje go do Trybunału Konstytucyjnego w celu zbadania jego zgodności z Konstytucją.
3. Jeżeli Trybunał Konstytucyjny stwierdzi zgodność projektu ustawy z Konstytucją, Premier akceptuje i podpisuje projekt ustawy.
122. Wnioski członków legislatywy prowincji
do Trybunału Konstytucyjnego
1. Członkowie legislatywy prowincji mogą wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego o wydanie zarządzenia stwierdzającego, że ustawa prowincji w całości lub w części jest niezgodna z Konstytucją.
2. Wniosek:
a. musi zostać poparty przez co najmniej 20 procent członków legislatywy prowincji;
b. musi zostać złożony w ciągu 30 dni od dnia akceptacji i podpisania ustawy przez Premiera.
3. Trybunał Konstytucyjny może postanowić, że całość lub część ustawy, która jest przedmiotem wniosku, o którym mowa w ust.1, nie ma mocy obowiązującej, do czasu wydania orzeczenia w tej sprawie, w przypadku, gdy:
a. wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości oraz
b. wniosek ma rozsądne widoki powodzenia.
4. Jeżeli wniosek zostanie odrzucony i nie miał rozsądnych widoków powodzenia, Trybunał Konstytucyjny może nakazać wnioskodawcom zwrot kosztów postępowania.
123. Ogłaszanie ustaw prowincji
Projekt ustawy zaakceptowany i podpisany przez Premiera prowincji staje się ustawą prowincji, podlega bezzwłocznemu ogłoszeniu i zaczyna obowiązywać po ogłoszeniu lub w dniu określonym zgodnie z daną ustawą.
124. Przechowywanie ustaw prowincji
Podpisany egzemplarz ustawy prowincji stanowi rozstrzygający dowód treści przepisów ustawy i po ogłoszeniu jest powierzany Trybunałowi Konstytucyjnemu w celu jego przechowania.
Władze wykonawcze prowincji
125. Władza wykonawcza prowincji
1. Władza wykonawcza prowincji jest sprawowana przez Premiera danej prowincji.
2. Premier sprawuje władzę wykonawczą razem z pozostałymi członkami Rady Wykonawczej:
a. wykonując w danej prowincji prawodawstwo prowincji;
b. wykonując wszystkie ogólnokrajowe akty prawodawcze w dziedzinach wymienionych w Załącznikach 4 lub 5, z wyjątkiem przypadków, gdy Konstytucja lub ustawa Parlamentu stanowią inaczej;
c. wykonując w prowincji prawodawstwo ogólnokrajowe z dziedzin innych niż wymienione w Załącznikach 4 i 5, którego wykonanie zostało powierzone władzy wykonawczej prowincji na zasadach określonych w ustawie Parlamentu;
d. rozwijając i prowadząc politykę prowincji;
e. koordynując zadania administracji prowincji i jej działów;
f. przygotowując i wnosząc projekty aktów prawodawczych prowincji oraz
g. wykonując wszelkie inne zadania powierzone władzy wykonawczej prowincji na podstawie Konstytucji lub ustawy Parlamentu.
3. Prowincja sprawuje władzę wykonawczą, o której mowa w ust. 2 pkt (b), jedynie w zakresie, w jakim posiada zdolność administracyjną do ponoszenia rzeczywistej odpowiedzialności. Władza ogólnokrajowa za pomocą środków prawodawczych i innych środków pomaga prowincjom w rozwijaniu zdolności administracyjnej koniecznej do rzeczywistego wykonywania kompetencji i realizacji zadań, o których mowa w ust. 2.
4. Wszelkie spory dotyczące zdolności administracyjnej prowincji mające związek z jakimkolwiek jej zadaniem są przekazywane Krajowej Radzie Prowincji do rozwiązania w ciągu 30 dni od dnia ich przekazania Radzie.
5. Z zastrzeżeniem art. 100, wykonywanie prawodawstwa prowincji w prowincji należy do wyłącznej kompetencji władzy wykonawczej prowincji.
6. Władza wykonawcza prowincji działa zgodnie z:
a. Konstytucją oraz
b. konstytucją prowincji, jeżeli została ona uchwalona dla danej prowincji.
126. Powierzanie zadań
Członek Rady Wykonawczej prowincji może powierzyć radzie gminnej każdą kompetencję wykonywaną lub zadanie realizowane na zasadach określonych w ustawie Parlamentu lub ustawie prowincji. Powierzenie kompetencji lub zadania:
a. ma miejsce na podstawie porozumienia między właściwym członkiem Rady Wykonawczej a radą gminną;
b. musi być zgodne z ustawą, na mocy której wykonywana jest dana kompetencja lub realizowane zadanie oraz
c. zaczyna obowiązywać wraz z wydaniem proklamacji przez Premiera.
127. Kompetencje i zadania Premiera
1. Premier prowincji ma kompetencje i zadania ustanowione dla tego urzędu przez Konstytucję i prawodawstwo.
2. Premier prowincji jest odpowiedzialny za:
a. akceptowanie i podpisywanie projektów ustaw;
b. zwracanie projektu ustawy legislatywie prowincji w celu ponownego rozpatrzenia jego zgodności z Konstytucją;
c. przekazywanie projektu ustawy do Trybunału Konstytucyjnego w celu zbadania jego zgodności z Konstytucją;
d. zwoływanie legislatywy prowincji na posiedzenia nadzwyczajne w sprawach szczególnych;
e. powoływanie komisji śledczych oraz
f. zarządzanie referendum w prowincji na zasadach określonych w prawodawstwie ogólnokrajowym.
1. Na pierwszym posiedzeniu po wyborach, a także ilekroć zachodzi potrzeba obsadzenia opróżnionego urzędu, legislatywa prowincji wybiera spośród swoich członków kobietę lub mężczyznę na urząd Premiera prowincji.
2. Wyborowi Premiera przewodniczy sędzia wyznaczony przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Premier wybierany jest zgodnie z procedurą określoną w Części A Załącznika 3.
3. Wybór na urząd Premiera w celu obsadzenia opróżnionego urzędu odbywa się w czasie i dniu określonym przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, ale nie później niż 30 dni od dnia opróżnienia urzędu.
129. Objęcie urzędu przez Premiera
Premier-elekt obejmuje urząd w ciągu 5 dni od dnia wyboru, składając przysięgę lub oświadczenie na wierności Republice i posłuszeństwo wobec Konstytucji, zgodnie z Załącznikiem 2.
130. Kadencja i złożenie Premiera z urzędu
1. Kadencja Premiera zaczyna się wraz z objęciem urzędu i kończy się wraz z opróżnieniem urzędu lub wraz z objęciem urzędu przez nowo wybranego Premiera.
2. Nikt nie może sprawować urzędu Premiera dłużej niż przez dwie kadencje, ale w przypadku wyboru na Premiera w razie opróżnienia urzędu, okres między tym wyborem a następnym wyborem Premiera nie jest liczony jako kadencja.
3. Legislatywa prowincji, w drodze uchwały podjętej głosami co najmniej 2/3 swoich członków, może złożyć Premiera ze urzędu jedynie w razie:
a. poważnego naruszenia Konstytucji lub prawa;
b. poważnego uchybienia lub
c. niemożności sprawowania urzędu.
4. Osoba, która została złożona z urzędu Premiera na zasadach określonych w ust. 3 pkt (a) lub (b), nie może otrzymywać żadnych świadczeń związanych ze sprawowaniem tego urzędu ani nie może sprawować żadnego urzędu publicznego.
131. Osoby pełniące obowiązki Premiera
1. W przypadku nieobecności Premiera lub niemożności wykonywania obowiązków przez Premiera lub w razie opróżnienia urzędu Premiera, obowiązki Premiera pełnią kolejno osoby sprawujące następujące urzędy:
a. Członek Rady Wykonawczej wyznaczony przez Premiera.
b. Członek Rady Wykonawczej wyznaczony przez pozostałych członków Rady Wykonawczej.
c. Przewodniczący legislatywy prowincji, dopóki legislatywa prowincji nie wyznaczy jednego ze swoich pozostałych członków.
2. Osoba pełniąca obowiązki Premiera wykonuje obowiązki, kompetencje i zadania Premiera.
3. Przed objęciem obowiązków, kompetencji i zadań Premiera osoba pełniąca obowiązki premiera składa przysięgę lub oświadczenie na wierność Republice i posłuszeństwo wobec Konstytucji, zgodnie z Załącznikiem 2.
132. Rady Wykonawcze
1. Rada Wykonawcza prowincji składa się z Premiera, jako szefa Rady, oraz nie mniej niż pięciu i nie więcej niż dziesięciu członków powoływanych przez Premiera spośród członków legislatywy prowincji.
2. Premier prowincji powołuje członków Rady Wykonawczej, powierza im kompetencje i zadania oraz może ich odwołać.
133. Odpowiedzialność i obowiązki
1. Członkowie Rady Wykonawczej prowincji są odpowiedzialni za wykonywanie kompetencji i zadań z zakresu władzy wykonawczej powierzonych im przez Premiera.
2. Członkowie Rady Wykonawczej prowincji ponoszą odpowiedzialność solidarną i indywidualną przed legislatywą prowincji za wykonywanie swoich kompetencji i realizację zadań.
3. Członkowie Rady Wykonawczej prowincji:
a. działają zgodnie z Konstytucją i konstytucją prowincji, jeżeli została ona uchwalona dla danej prowincji oraz
b. przedstawiają legislatywie prowincji pełne i regularne sprawozdania z wykonania spraw, które im podlegają.
134. Ciągłość funkcjonowania Rad Wykonawczych po wyborach
Po wyborach do legislatywy prowincji Rada Wykonawcza i jej członkowie pełnią swoje funkcje, aż do objęcia urzędu przez osobę wybraną na Premiera przez nową legislatywę prowincji.
135. Przysięga lub oświadczenie
Przed przystąpieniem do pełnienia funkcji członkowie Rady Wykonawczej prowincji składają przysięgę lub oświadczenie na wierność Republice i posłuszeństwo wobec Konstytucji, zgodnie z Załącznikiem 2.
136. Postępowanie członków Rad Wykonawczych
1. Członkowie Rady Wykonawczej prowincji postępują zgodnie z kodeksem etycznym ustanowionym przez prawodawstwo ogólnokrajowe.
2. Członkowie Rady Wykonawczej prowincji nie mogą:
a. podejmować żadnego innego zatrudnienia za wynagrodzeniem;
b. postępować w sposób niezgodny ze sprawowanym przez nich urzędem ani narażać się na sytuacje grożące konfliktem między obowiązkami urzędowymi a interesem prywatnym lub
c. wykorzystywać swojego stanowiska ani posiadanych informacji w celu wzbogacania się lub nieuzasadnionego przysporzenia korzyści innej osobie.
137. Przekazywanie zadań
Premier w drodze proklamacji może przekazać członkowi Rady Wykonawczej:
a. wykonywanie prawodawstwa powierzone innemu członkowi lub
b. kompetencję lub zadanie powierzone przez prawodawstwo innemu członkowi.
138. Tymczasowe powierzenie zadań
Premier prowincji może powierzyć członkowi Rady Wykonawczej każdą kompetencję lub zadanie innego członka, który jest nieobecny lub nie może wykonywać danej kompetencji lub realizować zadania.
139. Interwencja prowincji w sferę władzy lokalnej52
1. W przypadku, gdy gmina nie może wykonać lub nie wykonuje obowiązku z zakresu władzy wykonawczej na zasadach określonych w Konstytucji lub prawodawstwie, właściwa władza wykonawcza prowincji może interweniować, stosując wszelkie odpowiednie środki w celu zapewnienia wykonania tego obowiązku, w tym:
a. wydając wytyczne dla rady gminnej, określające zakres niewykonania zadania oraz wskazujące działania konieczne do jego wykonania oraz
b. przejmując odpowiedzialność za prawidłowe wykonanie danego zadania w określonej gminie w zakresie koniecznym do:
i. utrzymania podstawowych standardów ogólnokrajowych lub zapewnienia przestrzegania przyjętego minimalnego poziomu świadczonych usług;
ii. zapobieżenia nierozsądnym działaniom podjętym przez radę gminną, które szkodzą interesom innej gminy lub całej prowincji lub
iii. zachowania jedności gospodarczej lub
c. rozwiązując radę gminną i powołując administratora do chwili ogłoszenia wyboru nowo wybranej rady gminnej, jeżeli nadzwyczajne okoliczności uzasadniają podjęcie takiego kroku.
2. Jeżeli władza wykonawcza prowincji interweniuje w gminie na podstawie ust. 1 pkt (b):
a. przekazuje pisemne zawiadomienie o interwencji:
i. członkowi Gabinetu odpowiedzialnemu za sprawy władzy lokalnej oraz
ii. właściwej legislatywie prowincji i Krajowej Radzie Prowincji w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia interwencji;
b. interwencja musi się zakończyć, jeżeli
i. członek Gabinetu odpowiedzialny za sprawy władzy lokalnej uchyli interwencję z ciągu 28 dni od dnia jej rozpoczęcia albo nie zatwierdzi interwencji w tym terminie lub
ii. rada uchyli interwencję z ciągu 180 dni od dnia jej rozpoczęcia albo nie zatwierdzi interwencji w tym terminie oraz
c. rada regularnie kontroluje przebieg interwencji i może wydawać odpowiednie zalecenia dla władzy wykonawczej prowincji.
3. Jeżeli rada gminna zostanie rozwiązana na podstawie ust. 1 pkt (c):
a. władza wykonawcza prowincji natychmiast przekazuje pisemne zawiadomienie o interwencji:
i. członkowi Gabinetu odpowiedzialnemu za sprawy lokalne oraz
ii. właściwej legislatywie prowincji i Krajowej Radzie Prowincji;
b. rozwiązanie zaczyna obowiązywać 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia przez radę, chyba że zostanie uchylone przez członka Gabinetu lub radę przed upływem terminu 14 dni.
4. W przypadku, gdy gmina nie może wykonać lub nie wykonuje obowiązku na zasadach określonych w Konstytucji lub prawodawstwie w zakresie przyjmowania budżetu lub jakichkolwiek środków służących do uzyskania przychodów w celu realizacji budżetu, właściwa władza wykonawcza prowincji interweniuje, stosując wszelkie odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby budżet lub środki służące do uzyskania przychodów zostały przyjęte, w tym rozwiązując radę gminną oraz
a. wyznaczając administratora do chwili ogłoszenia wyboru nowo wybranej rady gminnej oraz
b. przyjmując tymczasowy budżet lub środki służące do uzyskania przychodów potrzebne dla ciągłości funkcjonowania gminy.
5. Jeżeli gmina, na skutek kryzysu w sprawach finansowych, poważnie lub trwale istotnie narusza wykonanie swoich obowiązków w świadczenia podstawowych usług lub wypełniania zobowiązań finansowych, lub stwierdza, że nie może wykonywać obowiązków zadań lub wypełniać swoich zobowiązań finansowych, właściwa władza wykonawcza prowincji:
a. ustanawia plan naprawczy, mający na celu zapewnienie zdolności gminy do wykonywania swoich zadań w zakresie koniecznym do świadczenia podstawowych usług lub wypełniania zobowiązań finansowych, który:
i. jest opracowywany zgodnie z prawodawstwem ogólnokrajowym oraz
ii. wiąże gminę w zakresie wykonywania władzy prawodawczej i wykonawczej, ale tylko w stopniu koniecznym do rozwiązania kryzysu w sprawach finansowych oraz
b. rozwiązuje radę gminną, jeżeli gmina nie może przyjąć lub nie przyjmie środków prawodawczych, w tym budżetu lub środków służących do uzyskania przychodów koniecznych do realizacji planu naprawczego oraz
i. wyznacza administratora do chwili ogłoszenia wyboru nowo wybranej rady gminnej oraz
ii. przyjmuje tymczasowy budżet lub środki służące do uzyskania przychodów lub jakiekolwiek inne środki konieczne do realizacji planu naprawczego w celu zapewnienia ciągłości funkcjonowania gminy lub
c. ponosi odpowiedzialność za wprowadzenie w życie planu naprawczego w stopniu, w jakim gmina nie może wprowadzić w życie lub nie wprowadza w życie planu naprawczego, jeżeli rada gminna nie zostanie rozwiązana na podstawie pkt (b).
6. Jeżeli władza wykonawcza prowincji interweniuje w gminie na podstawie ust. 4 lub 5, przekazuje pisemne zawiadomienie o interwencji:
a. członkowi Gabinetu odpowiedzialnemu za sprawy władzy lokalnej oraz
b. właściwej legislatywie prowincji i Krajowej Radzie Prowincji w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia interwencji.
7. Jeżeli władza wykonawcza prowincji nie może wykonać lub nie wykonuje lub nie wykonuje prawidłowo uprawnień albo nie może sprawować lub nie sprawuje lub nie sprawuje prawidłowo funkcji, o których mowa w ust. 4 lub 5, ogólnokrajowa władza wykonawcza interweniuje na podstawie ust. 4 lub 5 w miejsce właściwej władzy wykonawczej.
8. Prawodawstwo ogólnokrajowe może unormować wprowadzenie w życie niniejszego artykułu, w tym również postępowania ustanowione w niniejszym artykule.
140. Decyzje władzy wykonawczej
1. Decyzja podjęta przez Premiera prowincji musi przybrać formę pisemną, jeżeli:
a. jest podejmowana na podstawie aktu prawodawczego lub
b. wywołuje skutki prawne.
2. Pisemna decyzja Premiera jest kontrasygnowana przez innego członka Rady Wykonawczej, jeżeli dotyczy ona zadania powierzonego temu członkowi.
3. Proklamacje, rozporządzenia i inne akty podustawowe prowincji są dostępne dla obywateli.
4. Prawodawstwo prowincji może określić zakres i sposób, w jaki akty, o których mowa w ust. 3, są:
a. przedstawiane legislatywie prowincji oraz
b. zatwierdzane przez legislatywę prowincji.
141. Wotum nieufności
1. Jeżeli legislatywa prowincji głosami większości swoich członków wyrazi wotum nieufności Radzie Wykonawczej prowincji z wyłączeniem Premiera, Premier tworzy nową Radę.
2. Jeżeli legislatywa prowincji głosami większości swoich członków wyrazi Premierowi wotum nieufności, Premier oraz pozostali członkowie Rady Wykonawczej składają rezygnację.
Konstytucje prowincji
142. Uchwalanie konstytucji prowincji
Legislatywa prowincji może uchwalić konstytucję prowincji lub, w odpowiednich przypadkach, ustanawiać poprawki do niej, jeżeli co najmniej 2/3 jej członków głosuje za przyjęciem projektu.
143. Treść konstytucji prowincji
1. Konstytucja prowincji lub poprawka do konstytucji prowincji nie mogą być niezgodne z niniejszą Konstytucją, ale mogą przewidywać:
a. struktury i procedury prawodawcze lub wykonawcze prowincji, różne od tych, które zostały przewidziane w niniejszym rozdziale lub
b. ustanowienie, rolę, władzę i status tradycyjnego monarchy, w odpowiednich przypadkach.
2. Przepisy zawarte w konstytucji prowincji lub poprawce do konstytucji prowincji, o których mowa w ust. 1 pkt (a) lub (b):
a. muszą być zgodne z wartościami wyrażonymi w art. 1 i z rozdziałem 3 oraz
b. nie mogą przyznawać prowincji jakiejkolwiek kompetencji lub zadania, które wykraczają poza:
i. zakres kompetencji prowincji określonych w Załącznikach 4 i 5 lub
ii. kompetencje i zadania przyznane prowincji w innych artykułach niniejszej Konstytucji.
144. Uwierzytelnianie konstytucji prowincji
1. W przypadku, gdy legislatywa prowincji uchwali konstytucję lub ustanowi poprawki do niej, przewodniczący legislatywy przedstawia Trybunałowi Konstytucyjnemu tekst konstytucji lub poprawki do konstytucji w celu uwierzytelnienia.
2. Żaden tekst konstytucji prowincji ani poprawki do konstytucji prowincji nie nabierają mocy prawnej, dopóki Trybunał Konstytucyjny nie potwierdzi, że:
a. tekst został przyjęty zgodnie z art. 142 oraz
b. cały tekst jest zgodny z art. 143.
145. Podpisywanie, ogłaszanie
i przechowywanie konstytucji prowincji
3. Premier prowincji akceptuje i podpisuje tekst konstytucji prowincji lub poprawki do konstytucji prowincji uwierzytelnione przez Trybunał Konstytucyjny.
4. Tekst zaakceptowany i podpisany przez Premiera jest ogłaszany w ogólnokrajowym Dzienniku Rządowym i zaczyna obowiązywać po ogłoszeniu lub w dniu określonym zgodnie z daną konstytucją lub poprawką.
5. Podpisany egzemplarz konstytucji prowincji lub poprawki do konstytucji prowincji stanowią rozstrzygające dowody treści przepisów konstytucji lub poprawki i po ogłoszeniu są powierzane Trybunałowi Konstytucyjnemu w celu przechowania.
146. Sprzeczności między prawodawstwem ogólnokrajowym
a prawodawstwem prowincji
1. Niniejszy artykuł stosuje się do sprzeczności między prawodawstwem ogólnokrajowym a prawodawstwem prowincji ustanowionym w dziedzinach wymienionych w Załączniku 4.
2. Prawodawstwo ogólnokrajowe, które stosuje się jednolicie w całym kraju, ma pierwszeństwo przed prawodawstwem prowincji, jeżeli spełniony jest którykolwiek z następujących warunków:
a. Prawodawstwo ogólnokrajowe dotyczy materii, która nie może być skutecznie unormowana w prawodawstwie ustanowionym przez każdą z prowincji oddzielnie.
b. Prawodawstwo ogólnokrajowe dotyczy materii, która, dla skutecznego unormowania, wymaga jednolitego unormowania dla całego narodu, a prawodawstwo ogólnokrajowe wprowadza tę jednolitość ustanawiając:
i. normy i standardy;
ii. przepisy ramowe lub
iii. zasady polityki ogólnokrajowej.
c. Prawodawstwo ogólnokrajowe jest niezbędne dla:
i. zapewnienia bezpieczeństwa narodowego;
ii. zachowania jedności gospodarczej;
iii. ochrony wspólnego rynku w zakresie przepływu towarów, usług, kapitału i siły roboczej;
iv. promowania działalności gospodarczej wykraczającej poza granice prowincji;
v. popierania równych szans lub równego dostępu do instytucji rządowych lub
vi. ochrony środowiska.
3. Prawodawstwo ogólnokrajowe ma pierwszeństwo przed prawodawstwem prowincji, jeżeli prawodawstwo ogólnokrajowe ma na celu zapobieżenie nierozsądnym działaniom podjętym przez prowincję, które:
a. stanowią zagrożenie dla interesów innej prowincji lub całego kraju w zakresie gospodarki, ochrony zdrowia bądź bezpieczeństwa lub
b. uniemożliwiają realizację ogólnokrajowej polityki gospodarczej.
4. W przypadku wystąpienia sporu dotyczącego konieczności przyjęcia ogólnokrajowego aktu prawodawczego dla osiągnięcia celu określonego w ust. 2 pkt (c) i wniesienia sprawy do sądu w celu rozstrzygnięcia tego sporu, sąd bierze należycie pod uwagę decyzję Krajowej Rady Prowincji o przyjęciu lub odrzuceniu danego aktu.
5. Prawodawstwo prowincji ma pierwszeństwo przed prawodawstwem ogólnokrajowym w przypadku, gdy przepisy ust. 2 lub 3 nie mają zastosowania.
6. Akt prawodawczy ustanowiony na podstawie ustawy Parlamentu lub ustawy prowincji może mieć pierwszeństwo jedynie wtedy, gdy został zatwierdzony przez Krajową Radę Prowincji.
7. Jeżeli Krajowa Rada Prowincji nie podejmie decyzji w ciągu 30 dni od dnia pierwszego posiedzenia po przedłożeniu aktu prawodawczego54 , akt uznaje się za zatwierdzony przez Krajową Radę Prowincji.
8. Jeżeli Krajowa Rada Prowincji nie zatwierdzi aktu prawodawczego, o którym mowa w ust. 6, przedstawia ona, w ciągu 30 dni od dnia podjęcia decyzji, uzasadnienie odmowy zatwierdzenia tego aktu organowi władzy, który przedłożył dany akt.
147. Inne sprzeczności
1. Jeżeli zachodzi sprzeczność między prawodawstwem ogólnokrajowym a przepisem konstytucji prowincji w zakresie:
a. materii, dla której niniejsza Konstytucja wyraźnie wymaga ustanowienia lub przewiduje ustanowienie prawodawstwa ogólnokrajowego - prawodawstwo ogólnokrajowe ma pierwszeństwo przed danym przepisem konstytucji prowincji;
b. ogólnokrajowej interwencji ustawodawczej podejmowanej na podstawie art. 44 ust. 2 - prawodawstwo ogólnokrajowe ma pierwszeństwo przed przepisem konstytucji prowincji lub
c. materii należących do dziedzin wymienionych w Załączniku 4 - stosuje się art. 146, tak jakby dany przepis konstytucji prowincji należał do prawodawstwa prowincji, o którym mowa w tym artykule.
2. Prawodawstwo ogólnokrajowe, o którym mowa w art. 44 ust. 2, ma pierwszeństwo przed prawodawstwem prowincji w zakresie materii należących do dziedzin wymienionych w Załączniku 5.
148. Sprzeczności, których nie można rozstrzygnąć
Jeżeli spór dotyczący sprzeczności nie może być rozstrzygnięty przez sąd, prawodawstwo ogólnokrajowe ma pierwszeństwo przed prawodawstwem prowincji lub konstytucją prowincji.
149. Status aktów prawodawczych, które nie mają pierwszeństwa
Orzeczenie sądu w sprawie pierwszeństwa aktu prawodawczego przed innym aktem prawodawczym nie pociąga za sobą nieważności tego ostatniego, ale akt ten nie wywołuje skutków prawnych w czasie utrzymywania się sprzeczności.