Rozdział VI
WŁADZA WYKONAWCZA    


Podrozdział I
PREZYDENT REPUBLIKI SŁOWACKIEJ

Art. 101

    1. Głową Republiki Słowackiej jest prezydent. Prezydent reprezentuje Republikę Słowacką na zewnątrz i wewnątrz, a swoimi decyzjami gwarantuje prawidłowe działanie organów konstytucyjnych. Prezydent sprawuje swój urząd zgodnie ze swoim sumieniem i przekonaniem i nie jest związany nakazami.
2. Prezydenta wybierają obywatele Republiki Słowackiej w bezp-o-średnich wyborach w tajnym głosowaniu na pięć lat. Prawo wybierania prezydenta mają obywatele, którzy mają prawo wybierania do Rady Narodowej Republiki Słowackiej.
3. Kandydatów na prezydenta zgłasza co najmniej 15 posłów Rady Narodowej Republiki Słowackiej albo obywatele, którzy mają prawo wybierania do Rady Narodowej Republiki Słowackiej, i to na podstawie wniosku podpisanego przez co najmniej 15 000 obywateli. Zgłoszenia przedkłada się przewodniczącemu Rady Narodowej Republiki Słowackiej najpóźniej do 21 dnia od zarządzenia wyborów.
4. Na prezydenta zostaje wybrany kandydat, który uzyska ponad połowę ważnych głosów uprawnionych wyborców. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska potrzebnej większości głosów, przeprowadza się w ciągu 14 dni drugą turę wyborów. Do drugiej tury wyborów wstępują dwaj kandydaci, którzy uzyskali największą liczbę ważnych głosów. W drugiej turze wyborów na prezydenta zostaje wybrany kandydat, który uzyska największą liczbę ważnych głosów wyborców uczestniczących w wyborach.
5. Jeżeli jeden z dwóch kandydatów, którzy uzyskali w pierwszej turze wyborów najwięcej ważnych głosów, przestanie mieć prawo wybieralności na prezydenta przed drugą turą wyborów albo jeżeli zrzeknie się prawa kandydowania, do drugiej tury wyborów wstępuje kandydat, który w pierwszej turze wyborów uzyskał kolejną największą liczbę ważnych głosów. Jeżeli przed drugą turą wyborów nie ma dwóch kandydatów, drugiej tury wyborów nie przeprowadza się i przewodniczący Rady Narodowej Republiki Słowackiej zarządza w ciągu siedmiu dni nowe wybory w taki sposób, aby odbyły się w ciągu 60 dni od ich ogłoszenia.
6. Jeżeli o funkcję prezydenta ubiega się tylko jeden kandydat, przeprowadza się wybory w ten sposób, że głosuje się tylko na niego; zostaje wybrany na prezydenta, jeżeli uzyska większość ponad połowy ważnych głosów uczestniczących wyborców.
7. Wybrany kandydat obejmuje funkcję prezydenta przez złożenie ślubowania. Ślubowanie składa przed Radą Narodową Republiki Słowackiej na ręce przewodniczącego Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej w południe w dzień, w którym ma się zakończyć kadencja ustępującego prezydenta.
8. Jeżeli kadencja prezydenta skończyła się wcześniej, wybrany kandydat składa ślubowanie i obejmuje funkcję prezydenta w południe następnego dnia po dniu, w którym zostały ogłoszone wyniki wyborów.
9. O konstytucyjności albo legalności wyborów prezydenta rozstrzyga Sąd Konstytucyjny Republiki Słowackiej
10. Szczegóły odnośnie do wyborów prezydenta określi ustawa.

Art. 102.

    1. Prezydent
    a) reprezentuje Republikę Słowacką na zewnątrz, zawiera i ratyfikuje umowy międzynarodowe. Zawieranie umów międzynarodowych może przenieść na rząd Republiki Słowackiej albo za zgodą rządu na jego poszczególnych członków,
    b) może złożyć do Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej wniosek o rozstrzygnięcie o zgodności zawartej umowy międzynarodowej, na którą potrzebna jest zgoda Rady Narodowej Republiki Słowackiej, z konstytucją lub z ustawą konstytucyjną,
    c) przyjmuje, powierza i odwołuje kierowników misji dyplomatycznych,
    d) zwołuje konstytuujące posiedzenie Rady Narodowej Republiki Słowackiej,
    e) może rozwiązać Radę Narodową Republiki Słowackiej, jeżeli Rada Narodowa Republiki Słowackiej w terminie sześciu miesięcy od mianowania rządu Republiki Słowackiej nie przyjmie jego deklaracji programowej, jeżeli Rada Narodowa Republiki Słowackiej nie uchwali w ciągu trzech miesięcy rządowego projektu ustawy, z którym rząd połączy wyrażenie wotum zaufania, jeżeli Rada Narodowa Republiki Słowackiej nie była zdolna dłużej niż przez trzy miesiące zebrać się, chociaż jej posiedzenie nie zostało przerwane i chociaż była w tym czasie powtórnie zwołana na posiedzenie, albo jeżeli sesja Rady Narodowej Republiki Słowackiej została przerwana na czas dłuższy, niż zezwala konstytucja. Tego prawa nie może zastosować podczas ostatnich sześciu miesięcy swojej kadencji, podczas wojny, stanu wojennego albo stanu wyjątkowego. Prezydent rozwiązuje Radę Narodową Republiki Słowackiej w przypadku, gdy w głosowaniu ludowym o odwołaniu prezydenta, prezydent nie zostanie odwołany,
f) podpisuje ustawy,
g) mianuje i odwołuje przewodniczącego i innych członków rządu Republiki Słowackiej, powierza im kierowanie ministerstwami i przyjmuje ich dymisję; przewodniczącego i innych członków rządu odwołuje w przypadkach określonych w art. 115 i 116,
h) mianuje i odwołuje kierowników organów centralnych, najwyższych funkcjonariuszy państwowych i innych funkcjonariuszy w przypadkach, które określi ustawa; mianuje i odwołuje rektorów szkół wyższych, mianuje profesorów szkół wyższych, mianuje i awansuje generałów,
i) nadaje odznaczenia, jeżeli nie upoważni do tego innego organu,
j) daruje i łagodzi kary nałożone przez sądy w postępowaniu karnym i zmniejsza zasądzone wyroki w formie indywidualnej łaski albo amnestii,
k) jest naczelnym dowódcą sił zbrojnych,
l) wypowiada wojnę na podstawie decyzji Rady Narodowej Republiki Słowackiej, jeżeli Republika Słowacka zostaje napadnięta albo jeżeli wynika to ze zobowiązań z umów międzynarodowych o wspólnej obronie przeciwko napaści oraz zawiera pokój,
m) może na wniosek rządu Republiki Słowackiej zarządzić mobilizację sił zbrojnych, ogłosić stan wojenny albo stan wyjątkowy i ich zakończenie,
n) zarządza referendum,
o) może zwrócić Radzie Narodowej Republiki Słowackiej ustawę z uwagami w ciągu 15 dni od otrzymania uchwalonej ustawy,
p) zdaje Radzie Narodowej Republiki Słowackiej sprawozdanie o stanie Republiki Słowackiej i ważnych problemach politycznych,
r) ma prawo żądać od rządu Republiki Słowackiej i od jego członków informacji potrzebnych mu do wykonywania swoich kompetencji,
s) mianuje i odwołuje sędziów Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej, przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej, przyjmuje ślubowanie od sędziów Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej i ślubowanie od prokuratora generalnego,
t) mianuje i odwołuje sędziów, przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Sądu Najwyższego Republiki Słowackiej prokuratora generalnego i trzech członków Rady Sądownictwa Republiki Słowackiej, przyjmuje ślubowanie od sędziów.
2. Decyzja prezydenta wydana zgodnie z art. 102 ust. 1 lit. c) i zgodnie z lit. j), gdy idzie o udzielenie amnestii, i zgodnie z lit. k) wymaga dla swej ważności podpisania przez przewodniczącego Rządu Republiki Słowackiej albo upoważnionego przez niego ministra; w tych przypadkach za decyzję ponosi odpowiedzialność rząd Republiki Słowackiej.
  3. Przesłanki wypowiedzenia wojny, ogłoszenia stanu wojennego, ogłoszenia stanu nadzwyczajnego, ogłoszenia stanu klęski i sposób wykonywania władzy publicznej w czasie stanu wojny, stanu wojennego, stanu wyjątkowego określi ustawa konstytucyjna.
4. Szczegóły o wykonywaniu konstytucyjnych kompetencji prezydenta zgodnie z ustępem 1 może określić ustawa.

Art. 103

    1. Na prezydenta może zostać wybrany każdy obywatel Republiki Słowackiej, który posiada prawo wybieralności na posła Rady Narodowej Republiki Słowackiej i w dniu wyborów osiągnął wiek 40 lat.
    2. Ta sama osoba może zostać wybrana na prezydenta najwyżej na dwie następujące po sobie kadencje.
    3. Wybory prezydenta zarządza przewodniczący Rady Narodowej Republiki Słowackiej w taki sposób, aby pierwsza tura wyborów odbyła się najpóźniej 60 dni przed upływem kadencji urzędującego prezydenta. Jeżeli urząd prezydenta zostanie opróżniony przed upływem kadencji, przewodniczący Rady Narodowej Republiki Słowackiej zarządza wybory w ciągu siedmiu dni w taki sposób, aby pierwsza tura wyborów odbyła się najpóźniej 60 dnia od dnia zarządzenia wyborów prezydenta.
    4. Jeżeli na prezydenta zostanie wybrany poseł Rady Narodowej Republiki Słowackiej, członek Rządu Republiki Słowackiej, sędzia, prokurator, członek sił zbrojnych i służb uzbrojonych, członek Najwyższego Urzędu Kontroli Republiki Słowackiej, to od dnia wyboru przestaje on wykonywać swoją dotychczasową funkcję.
    5. Prezydent nie ma prawa wykonywać innej płatnej funkcji, zawodu ani prowadzić przedsiębiorstwa i nie może być członkiem organu osoby prawnej, która prowadzi przedsiębiorstwo.
    6. Prezydent może w każdej chwili zrzec się swojej funkcji; jego kadencja kończy się z dniem doręczenia pisemnego oświadczenia o takiej decyzji przewodniczącemu Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej.
    7. Przewodniczący Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej pisemnie oznajmia przewodniczącemu Rady Narodowej Republiki Słowackiej o zrzeczeniu się funkcji przez prezydenta.

 Art. 104

    1. Prezydent składa przed Radą Narodową Republiki Słowackiej na ręce przewodniczącego Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej następujące ślubowanie:
    „Ślubuję na swoją cześć i sumienie wierność Republice Słowackiej. Będę dbać o dobro narodu słowackiego, mniejszości narodowych i grup etnicznych żyjących w Republice Słowackiej. Swoje obowiązki będę wykonywać w interesie obywateli oraz będę przestrzegać i bronić Konstytucji i innych ustaw”.
    2. Odmowa złożenia ślubowania albo ślubowanie z zastrzeżeniem powoduje nieważność wyboru prezydenta.

Art. 105

    1. Jeżeli prezydent nie zostanie wybrany albo jeżeli urząd prezydenta zostaje opróżniony i jeszcze nie został wybrany nowy prezydent, albo jeżeli nowy prezydent został wybrany, ale jeszcze nie złożył ślubowania, albo jeżeli prezydent nie może wykonywać swojej funkcji z ważnych powodów, kompetencje prezydenta wskazane w art. 102 ust. 1 lit. a), b), c), n) i o) przechodzą na rząd Republiki Słowackiej. Rząd może w tym czasie powierzyć swojemu przewodniczącemu wykonywanie niektórych kompetencji prezydenta. Na przewodniczącego rządu przechodzi w tym czasie naczelne dowództwo sił zbrojnych. Kompetencje prezydenta wskazane w art. 102 ust. 1 lit. d), g), h), l), m), s) i t) przechodzą w tym czasie na przewodniczącego Rady Narodowej Republiki Słowackiej.
    2. Jeżeli prezydent nie może wykonywać swojej funkcji dłużej niż przez sześć miesięcy, Sąd Konstytucyjny Republiki Słowackiej ogłasza, że urząd prezydenta jest opróżniony. W dniu tego ogłoszenia kończy się kadencja dotychczasowego prezydenta.

Art. 106

    1. Prezydenta można odwołać z funkcji przed upływem kadencji w głosowaniu ludowym. Głosowanie ludowe w sprawie odwołania prezydenta zarządza przewodniczący Rady Narodowej Republiki Słowackiej na podstawie uchwały Rady Narodowej Republiki Słowackiej przyjętej co najmniej większością trzech piątych wszystkich posłów Rady Narodowej Republiki Słowackiej i to w ciągu 30 dni od dnia przyjęcia uchwały tak, aby głosowanie odbyło się w ciągu 60 dni od jego zarządzenia.
    2. Prezydent zostaje odwołany, jeżeli za jego odwołaniem w głosowaniu ludowym głosowała ponad połowa wszystkich wyborców uprawnionych do głosowania.
    3. Jeżeli prezydent nie zostanie odwołany w głosowaniu ludowym, prezydent rozwiązuje Radę Narodową Republiki Słowackiej w ciągu 30 dni od ogłoszenia wyników głosowania ludowego. W takim przypadku prezydentowi zaczyna biec nowa kadencja. Przewodniczący Rady Narodowej Republiki Słowackiej zarządza wybory do Rady Narodowej Republiki Słowackiej w ciągu siedmiu dni od jej rozwiązania.
    4. Szczegóły o odwołaniu prezydenta określi ustawa.

Art. 107

Prezydenta można pociągnąć do odpowiedzialności tylko za umyślne naruszenie Konstytucji lub za zdradę Ojczyzny. O wystąpieniu z oskarżeniem rozstrzyga Rada Narodowa Republiki Słowackiej większością trzech piątych głosów wszystkich posłów. Rada Narodowa Republiki Słowackiej składa skargę do Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej, który rozpoznaje ją w pełnym składzie. Skazujący wyrok Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej oznacza utratę funkcji prezydenta i zdolności ponownego uzyskania tej funkcji.