Rozdział 12
O POSTĘPOWANIU SĄDOWYM W SPRAWACH
Z ZAKRESU WOLNOŚCI DRUKU
§ 11
Sprawy z zakresu wolności druku rozpoznaje sąd pierwszej instancji 1) w siedzibie urzędu okręgowego. W przypadku gdy dla rozpoznania spraw z zakresu wolności druku właściwy jest również inny sąd na terenie okręgu, decyzję o tym, który sąd pozostaje właściwy, podejmuje Rząd.
Sprawami z zakresu wolności druku są sprawy dotyczące odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa przeciw wolności druku, sprawy dotyczące odpowiedzialności cywilnej oraz wniosków, określonych w § 5 rozdz. 9. Sprawami takimi są ponadto sprawy o odpowiedzialność za przestępstwa z § 3 rozdz. 7 i związana z nimi odpowiedzialność cywilna. W przypadku przestępstwa z § 3 ust. 2 rozdz. 7, jeżeli nie opublikowano uz
yskanych informacji bądź wiadomości lub nie przekazano ich do publikacji w materiale drukowanym, sprawa może być rozpatrywana jako dotycząca wolności druku, o ile jest oczywiste, że informacje lub wiadomości uzyskano w celu ich opublikowania w materiale drukowanym.1. Treść znowelizowana ustawą nr 955 z 1976 r.
§ 21
W sprawach z zakresu wolności druku postępowanie o ustalenie popełnienia przestępstwa prowadzone jest przed ławą przysięgłych składającą się z dziewięciu członków, chyba że obie strony wnoszą o przeniesienie rozpoznawania sprawy do sądu bez stosowania powyższej procedury. Odpowiedzialność za materiał drukowany wynikająca z rozdz. 8 rozstrzygana jest wyłącznie przez sąd. Ława przysięgłych orzeka o popełnieniu przestępstwa, jeżeli sześciu jej członków wypowiada się za uznaniem winy.
Jeżeli ława przysięgłych uzna, że przestępstwa nie popełniono, oskarżonego należy uniewinnić. W przypadku uznania, że przestępstwo zostało popełnione, sprawę rozpoznaje dalej sąd. Gdy sąd ma zdanie odmienne niż ława przysięgłych, ma on prawo uniewinnić oskarżonego lub zmienić kwalifikacje czynu na łagodniejszą, niż określona przez ławę przysięgłych. Sąd apelacyjny 2), rozpoznający odwołanie od orzeczenia sądu pierwszej instancji, ma prawo zmieniać orzeczenie ławy przysięgłych w zakresie takim samym, jak sąd pierwszej instancji.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 955 z 1976 r.
§ 31
Członkowie ławy przysięgłych są powoływani w każdym z okręgów 3) i podlegają podziałowi na dwie grupy, szesnaście osób w grupie pierwszej i osiem osób w grupie drugiej. Dla okręgu Sztokholm pierwsza grupa powinna obejmować dwadzieścia cztery osoby, zaś grupa druga dwanaście osób. Członkowie ławy przysięgłych z grupy drugiej powinni być członkami ławy obecnej kadencji lub kadencji poprzednich w sądz
ie powszechnym lub powszechnym sądzie administracyjnym.1. Treść znowelizowana, ostatnio, ustawą nr 1475 z 1994 r.
§ 41
Członkowie ławy przysięgłych są powoływani w trybie wyborów na cztery lata.
Wyboru dokonuje zgromadzenie okręgowe 4) w każdym okręgu, a jeżeli gmina położona w okręgu nie należy do tego okręgu, zgromadzenie okręgowe i rada gminy 5). W okręgu Gotland wyborów dokonuje Rada Gminy Gotland. Jeżeli ława przysięgłych jest wybierana na podstawie powyższych przepisów przez więcej niż jedno zgromadzenie, urząd okręgu dzieli liczbę członków ławy przysięgłych każdej z grup pomiędzy poszczególne zgromadzenia, proporcjonalnie do liczby ludności.
Obowiązkiem sądu pierwszej instancji jest zawiadomienie organu przeprowadzającego wybory ławy przysięgłych o konieczności dokonania tego wyboru.
1. Treść znowelizowana, ostatnio, ustawą nr 1438 z 1998 r.
§ 51
Na członków ławy przysięgłych wybierani są obywatele szwedzcy, stale zamieszkujący na terenie okręgu. Powinni oni być znani z niezawisłości, samodzielności i przestrzegania prawa. Członkowie ławy przysięgłych powinni reprezentować różne grupy społeczne, różne orientacje oraz różne części okręgu. Osoba niepełnoletnia ani osoba, która ogłosiła bankructwo lub będąca pod kuratelą nie może zostać członkiem ław
y przysięgłych.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1448 z 1988 r.
§ 61
Członek ławy przysięgłych, który ukończył 60 lat, ma prawo zrzec się swej funkcji. W innym przypadku, sąd rozstrzyga, czy można zwolnić członka ławy przysięgłych. W przypadku utraty biernego prawa wyborczego, członek ławy przysięgłych przestaje pełnić swoją funkcję.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 27 z 1971 r.
§ 71
W przypadku ustąpienia lub utraty biernego prawa wyborczego przez członka ławy przysięgłych, zgromadzenie dokonujące wyboru powinno wybrać z tej samej grupy innego członka ławy na okres pozostający do końca kadencji. Wybór może być też dokonany zastępczo przez zarząd okręgu wybierany przez radę pełnomocników i jest ważny tylko do najbliższego posiedzenia zgromadzenia okrę
gowego.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1438 z 1998 r.
§ 81
Protesty dotyczące wyboru członków ławy przysięgłych wnosi się do sądu I instancji. Także w przypadku niewniesienia protestów, sąd z urzędu bada prawidłowość wyboru.
Do odwołania od orzeczenia sądu pierwszej instancji, wydanego na podstawie ust. 1, stosuje się przepisy dotyczące odwołania od orzeczenia sądu niższego szczebla w postępowaniu sądowym. Od orzeczenia sądu apelacyjnego odwołanie nie przysługuje.
W przypadku wniesienia protestu, wybó
r pozostaje ważny do czasu jego uchylenia, o ile sąd nie zarządzi inaczej.1. Treść znowelizowana ustawą nr 27 z 1971 r.
§ 9
Osoby wybrane na członków ławy przysięgłych umieszczane są na liście członków ławy. Każda grupa umieszczana jest na liście od
dzielnie.§ 101
W sprawie, w której orzeka ława przysięgłych, sąd powinien zapoznać się z listą przysięgłych i rozstrzygnąć, czy nie zachodzą przesłanki do wyłączenia poszczególnych członków objętych listą. Przesłanki do wyłączenia członka ławy przysięgłych są takie same, jakie ustawa ustanawia dla sędziego.
Skład członków ławy przysięgłych ustalany jest z grona nie podlegających wyłączeniu jej członków w ten sposób, iż każda ze stron wyklucza po trzech członków z pierwszej grupy przysięgłych i po jednym z drugiej, po czym sąd w drodze losowania ustala zastępców spośród pozostałych przysięgłych do momentu, gdy w pierwszej grupie pozostanie sześciu, zaś w drugiej grupie trzech członków ławy.
Dla ławy przysięgłych w okręgu Sztokholm każda z dwóch stron wyklucza pięciu przysięgłych z grupy pierwszej i dwóch z grupy drugiej.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 1475 z 1994 r.
§ 11
Jeżeli w jednej ze stron współuczestniczy wiele osób i tylko jedna z nich chce skorzystać z prawa wyłączenia członków ławy, wyłączenie takie podejmuje ona w imieniu wszystkich osób. Jeżeli współuczestnicy nie mogą dojść do porozumienia, których członków ławy należy wyłączyć, sąd w drodze losowania dokonuje tegoż wyłączenia.
§ 12
Nikt bez uzasadnionych powodów nie może odmówić uczestnictwa w ławie przysięgłych.
Jeżeli nie ma stosownej liczby członków ławy przysięgłych w którejkolwiek z grup z powodu wyłączenia lub uzasadnionej odmowy, sąd mianuje trzy osoby nadające się na członków ławy na każde wymagane miejsce w ławie przysięgłych. Każda strona może wyłączyć jedną osobę. Mianowanym członkiem ławy nie może zostać osoba wcześniej wyłączona w sprawie.
§ 131
Jeżeli wpłynęło kilka spraw, w których powinna orzekać ława przysięgłych, sąd po wysłuchaniu stron, może zarządzić, że ta sama ława przysięgłych będzie orzekała we wszystkich sprawach. Jeżeli istnieje konieczność wyznaczenia ławy przysięgłych dla większej liczby spraw, stosuje się w odpowiedni sposób przepis § 11 dotyczący wyłączenia członków w sprawie, w której zachodzi współuc
zestnictwo.1. Treść znowelizowana ustawą nr 955 z 1976 r.
§ 141
Jeżeli w sprawie postępowanie karne prowadzone jest łącznie z postępowaniem w sprawie odpowiedzialności cywilnej w odniesieniu do różnych osób, uprawnienia oskarżonego, o których stanowią § 2 ust. 1, § 10 ust.2 i § 12 ust.2 przysługują także pozwanemu.
Gdy nie ma związku między wniesieniem oskarżenia a wnioskiem o konfiskatę materiału drukowanego bądź wniesieniem powództwa co do odpowiedzialności cywilnej w sprawie będącej przedmiotem postępowania sądowego stosuje się przepisy §§ 2, 10-13; rozstrzygnięcie kwestii czy dane działanie nosi cechy przestępstwa stanowi kwestię wstępną dla rozpatrzenia zarzutu naruszenia wolności druku implikującego odpowiedzialność za przestępstwo; ponowne rozpatr
ywanie tej kwestii nie powinno mieć miejsca. W odniesieniu do wniosku o wykluczenie z listy przysięgłych, którego złożenie w innych przypadkach zależy od stron, rozstrzyga sąd w trybie losowania.1. Treść znowelizowana, ostatnio, ustawą nr 1438 z 1998 r.
§ 151
Przepisy szczegółowe dotyczące postępowania sądowego w sprawach z zakresu wolności druku zostaną zamieszczone w odrębnej ustawie.
Jeżeli w granicach okręgu istnieje kilka sądów właściwych dla rozpoznawania spraw o wolność druku, zadania określone §§ 4, 6, 8 i 9 wykonuje sąd pierwszej instancji wskazany przez Rząd.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 155 z 1974 r.
§ 161
Jeżeli Królestwo znajdzie się w stanie wojny lub zagrożenia wojennego bądź zachodzą nadzwyczajne okoliczności spowodowane wojną lub zagrożeniem wojennym, przepisy zezwalające na odstąpienie od zasady wyboru członków ławy przysięgłych oraz wyjątki od prawa rezygnacji z funkcji członka, mogą być wydane w drodze ustawy bądź - na podstawie ustawowego upoważnienia - przez Rząd w drodze ro
zporządzenia.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1488 z 1988 r.