KONSTYTUCJA WĘGIER

Rozdział I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 1
Węgry są republiką. § 2
(1) Republika Węgierska jest niezawisłym, demokratycznym państwem prawnym.
(2) W Republice Węgierskiej wszelka władza należy do ludu²⁾, który sprawuje zwierzchnictwo przez swoich wybranych przedstawicieli, jak również bezpośrednio.
(3) Działalność żadnej organizacji społecznej, żadnego organu państwowego ani też obywatela nie może zmierzać do zdobycia lub sprawowania władzy przemocą, ani też do wyłączności jej posiadania. Prawem i obowiązkiem każdego jest występowanie przeciwko takim dążeniom w sposób zgodny z prawem. § 3
(1) W Republice Węgierskiej partie - zachowując w poszanowaniu Konstytucję i zgodne z Konstytucją przepisy prawne - mogą swobodnie powstawać i swobodnie prowadzić działalność.
(2) Partie współdziałają w kształtowaniu i wyrażaniu woli ludu.
(3) Partie nie mogą sprawować władzy publicznej bezpośrednio. Zgodnie z powyższym, żadna partia nie może kierować żadnym organem państwowym. W celu rozgraniczenia partii i władzy publicznej ustawa określa stanowiska i urzędy publiczne, które nie mogą być piastowane przez członka partii lub jej funkcjonariusza. § 4
Związki zawodowe i inne przedstawicielstwa interesów chronią i reprezentują interesy pracowników, członków spółdzielni i przedsiębiorców. § 5
Państwo Republiki Węgierskiej broni wolności i władzy ludu, niepodległości i integralności terytorialnej kraju oraz jego granic ustalonych w traktatach międzynarodowych. § 6
(1) Republika Węgierska odrzuca wojnę, jako środek rozstrzygania sporów między narodami i powstrzymuje się od stosowania przemocy wobec niepodległości i integralności terytorialnej innych państw, jak również od gróźb użycia przemocy.
(2) Republika Węgierska dąży do współpracy ze wszystkimi narodami i krajami świata.
(3) Republika Węgierska poczuwa się do odpowiedzialności za los Węgrów żyjących poza jej granicami i popiera kultywowanie ich więzi z krajem węgierskim³⁾. § 7
(1) Republika Węgierska włącza do swojego systemu prawnego powszechnie uznane normy prawa międzynarodowego oraz zapewnia zgodność przyjętych zobowiązań prawa międzynarodowego z prawem wewnętrznym.
(2) System tworzenia prawa reguluje ustawa, do której uchwalenia wymagane są głosy dwóch trzecich obecnych deputowanych do Zgromadzenia Narodowego. § 8
(1) Republika Węgierska uznaje nienaruszalne i niezbywalne podstawowe prawa człowieka, których poszanowanie i ochrona stanowi naczelną powinność państwa.
(2) W Republice Węgierskiej przepisy dotyczące praw podstawowych i obowiązków ustanawia ustawa, nie może ona jednak ograniczać istotnej treści praw podstawowych.
(3) [Uchylony ustawą XL z 1990 r.]
(4) W czasie stanu wyjątkowego, stanu konieczności⁴⁾. lub sytuacji zagrożenia realizacja praw podstawowych - z wyjątkiem praw podstawowych określonych w § 54-56, § 57 ust. (2)-(4), § 60, § 66-69 i § 70/E - może zostać zawieszona lub ograniczona. § 9
(1) Gospodarka Węgier jest gospodarką rynkową, w ramach której tak własność publiczna, jak i własność prywatna objęte są równouprawnioną i równorzędną ochroną.
(2) Republika Węgierska uznaje i popiera prawo przedsiębiorczości i wolność konkurencji gospodarczej. § 10
(1) Własność państwa węgierskiego jest mieniem narodowym.
(2) Zakres wyłącznej własności i wyłącznej działalności gospodarczej państwa określa ustawa. § 11
Przedsiębiorstwa i organy gospodarcze, które stanowią własność państwa, prowadzą działalność gospodarczą samodzielnie, w sposób i pod odpowiedzialnością, które określa ustawa. § 12
(1) Państwo popiera spółdzielnie, oparte na dobrowolnym zrzeszeniu, oraz uznaje samodzielność spółdzielni.
(2) Państwo szanuje własność samorządów. § 13
(1) Republika Węgierska gwarantuje prawo własności.
(2) Wywłaszczenie może nastąpić tylko wyjątkowo w interesie publicznym, w przypadkach i w sposób określony ustawą, za pełnym, bezwarunkowym i natychmiastowym odszkodowaniem. § 14
Konstytucja gwarantuje prawo dziedziczenia. § 15
Republika Węgierska chroni instytucję małżeństwa i rodziny. § 16
Republika Węgierska ze szczególną troską odnosi się do spraw pewności bytu młodzieży, nauczania i wychowania, chroni interesy młodzieży. § 17
Republika Węgierska zapewnia rozbudowane środki socjalne dla potrzebujących pomocy. § 18
Republika Węgierska uznaje i realizuje prawo każdego człowieka do zdrowego środowiska.

²⁾ W oryginale: "nép" oznacza zarówno lud, jak i naród (przyp. tłum.).
³⁾ W oryginale: "Magyarországgal" tzn. z Węgrami jako krajem (przyp. tłum.)
⁴⁾ W oryginale: "szükségállapot" oznacza m.in. stan pilnej potrzeby, stan krytyczny. Bliższe wyjaśnienie tego pojęcia jest zawarte w art. 19 ust. (3) pkt i) Konstytucji (przyp. tłum.).