KONSTYTUCJA REPUBLIKI WŁOSKIEJ
z 27 grudnia 1947 roku
(według stanu prawnego na dzień 1 stycznia 2004 roku)1
TYMCZASOWA GŁOWA PAŃSTWA
Mając na względzie decyzję Zgromadzenia Konstytucyjnego, które na posiedzeniu 22 grudnia 1947 roku uchwaliło Konstytucję Republiki Włoskiej;
Mając na względzie treść XVIII dyspozycji końcowej Konstytucji;
PROMULGUJE
Konstytucję Republiki Włoskiej w następującym brzmieniu:
ZASADY PODSTAWOWE
Artykuł 1
Włochy są Republiką demokratyczną opartą na pracy.
Suwerenność należy do ludu, który wykonuje ją w formach i w granicach określonych w Konstytucji.
Artykuł 2
Republika uznaje i gwarantuje nienaruszalne prawa człowieka, zarówno jako jednostki, jak i uczestnika grup społecznych, w których rozwija on swoją osobowość i wymaga wypełniania nie dających się uchylić obowiązków solidarności politycznej, ekonomicznej i społecznej.
Artykuł 3
Wszyscy obywatele mają jednakową godność społeczną i są równi wobec prawa bez względu na płeć, rasę, język, religię, poglądy polityczne, położenie osobiste i społeczne.
Zadaniem Republiki jest usuwanie przeszkód natury ekonomicznej i społecznej, które ograniczając faktycznie wolność i równość obywateli, krępują pełny rozwój osoby ludzkiej i efektywny udział wszystkich pracujących w politycznej, gospodarczej i społecznej organizacji kraju.
Artykuł 4
Republika przyznaje wszystkim obywatelom prawo do pracy i wspiera warunki zapewniające efektywność tego prawa.
Każdy obywatel, stosownie do własnych możliwości i według własnego wyboru, ma obowiązek rozwijania działalności lub pełnienia funkcji, która przyczynia się do rozwoju materialnego lub duchowego społeczeństwa.
Artykuł 5
Republika jednolita i niepodzielna uznaje i wspiera samorząd lokalny; urzeczywistnia w działalności służb podlegających państwu najszerszą decentralizację administracji; dostosowuje zasady i system swojego ustawodawstwa do wymagań samorządu i decentralizacji.
Artykuł 6
Republika chroni za pomocą specjalnych przepisów mniejszości językowe.
Artykuł 7
Państwo i Kościół katolicki są, każde we własnym zakresie, niezależne i suwerenne.
Ich stosunki są regulowane przez Pakty Laterańskie. Zmiany Paktów, przyjęte przez obie strony, nie wymagają procedury rewizji konstytucyjnej.2
Artykuł 8
Wszystkie wyznania religijne są jednakowo wolne wobec prawa.
Wyznania religijne inne niż katolickie mają prawo organizowania się według własnych przepisów, o ile nie są one sprzeczne z włoskim porządkiem prawnym.
Ich stosunki z państwem są regulowane przez ustawę na podstawie porozumień z właściwymi przedstawicielstwami.3
Artykuł 9
Republika wspiera rozwój kultury i badania naukowe oraz techniczne.
Chroni krajobraz i dziedzictwo historyczne oraz artystyczne Narodu.
Artykuł 10
Włoski porządek prawny dostosowuje się do powszechnie uznanych norm prawa międzynarodowego.
Pozycja prawna cudzoziemca jest regulowana przez ustawę, zgodnie z normami i umowami międzynarodowymi.
Cudzoziemiec, któremu uniemożliwiono w jego własnym kraju skuteczne korzystanie z wolności demokratycznych gwarantowanych przez konstytucję włoską, ma prawo do azylu na terytorium Republiki, według zasad ustalonych przez ustawę.
Niedopuszczalna jest ekstradycja cudzoziemca za przestępstwa polityczne.4
Artykuł 11
Włochy wyrzekają się wojny jako instrumentu zamachu na wolność innych narodów i jako środka rozwiązywania sporów międzynarodowych; wyrażają zgodę, pod warunkiem wzajemności ze strony innych państw, na ograniczenia suwerenności konieczne dla ładu, który zabezpieczy pokój i sprawiedliwość między Narodami; popierają i wspomagają organizacje międzynarodowe dążące do takiego celu.
Artykuł 12
Flagą Republiki jest trójkolorowy sztandar włoski: zielony, biały i czerwony, o trzech pionowych pasach równych wymiarów.
2 Pakty Leterańskie zostały zmodyfikowane umową konkordatową z 18 lutego 1984 r. wykonaną przez ustawę z 25 marca 1985 r. nr 121 (GU z 10 kwietnia 1985 r., nr 85, dodatek).