POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE46

I

Z chwilą wejścia w życie Konstytucji Tymczasowa Głowa Państwa wykonuje kompetencje Prezydenta Republiki i przyjmuje tytuł Prezydenta Republiki.

II

Jeżeli do dnia wyborów Prezydenta Republiki nie zostaną utworzone wszystkie rady regionalne, w wyborach uczestniczą jedynie członkowie obu izb.

III

Do pierwszego składu Senatu Republiki jako senatorowie są mianowani, dekretem Prezydenta Republiki, deputowani do Zgromadzenia Konstytucyjnego, którzy spełniają ustawowe wymagania dla zostania senatorem i którzy:

byli prezesami Rady Ministrów albo Zgromadzeń Ustawodawczych;

uczestniczyli w pracach rozwiązanego Senatu;

byli deputowanymi przez co najmniej trzy kadencje, wliczając w to Zgromadzenie Konstytucyjne;

zostali pozbawieni mandatów podczas posiedzenia 9 listopada 1926 r.;

odcierpieli karę pozbawienia wolności nie mniejszą niż pięć lat, w następstwie skazania przez specjalny trybunał faszystowski dla obrony państwa.

Ponadto mianowani senatorami są, na mocy dekretu Prezydenta Republiki, członkowie rozwiązanego Senatu, którzy brali udział w Doradczym Zgromadzeniu Narodowym.

Z prawa do nominacji na senatora można zrezygnować przed podpisaniem dekretu nominacyjnego. Wyrażenie zgody na kandydowanie w wyborach parlamentarnych pociąga za sobą rezygnację z prawa do nominacji na senatora.

IV

W pierwszych wyborach do Senatu obszar Molise jest traktowany jako osobny region, z liczbą przysługujących mu senatorów odpowiednią do liczby jego ludności.47

V

Postanowienia art. 80 Konstytucji, o ile dotyczą umów międzynarodowych, które pociągają za sobą zobowiązania finansowe albo zmiany ustaw, wchodzą w życie z dniem zwołania izb.

VI

W ciągu pięciu lat od wejścia w życie Konstytucji należy poddać rewizji obecnie istniejące organy sądownictwa specjalnego, z wyjątkiem zakresów działania Rady Stanu, Trybunału Obrachunkowego i trybunałów wojskowych.

W ciągu roku od tej samej daty zostanie przeprowadzona w drodze ustawy reorganizacja Najwyższego Trybunału Wojskowego zgodnie z art.111.

VII 48

Dopóki nie będzie wydana w zgodności z Konstytucją nowa ustawa o organizacji sądownictwa, należy przestrzegać dotychczas obowiązujących zasad organizacyjnych.

Dopóki nie rozpocznie funkcjonowania Sąd Konstytucyjny, orzeczenie w sprawach wskazanych w art.134 zapada w formach i w granicach zasad istniejących przed wejściem w życie Konstytucji.

VIII

Wybory do rad regionalnych i pochodzących z wyboru organów administracji prowincji zostaną zarządzone w ciągu roku od wejścia w życie Konstytucji.

Ustawy Republiki regulują dla każdej dziedziny administracji publicznej sposób przekazania funkcji państwowych przyznanych regionom. Dopóki nie zostanie przeprowadzona reorganizacja i rozdzielenie funkcji administracyjnych między organy lokalne, w gestii prowincji i gmin pozostają funkcje, które wykonują obecnie, i inne, które regiony przekażą im do wykonywania.

Ustawy Republiki regulują sposób przejścia do regionów funkcjonariuszy i urzędników państwowych, również z administracji centralnej, którzy będą niezbędni dla nowego porządku. Dla tworzenia swoich urzędów regiony winny, z wyjątkiem sytuacji koniecznych, pozyskiwać swój personel spośród pracowników aparatu państwa i organów władz lokalnych.

IX

Republika w ciągu trzech lat od wejścia w życie Konstytucji dostosuje swoje ustawy do potrzeb autonomii lokalnej oraz do uprawnień ustawodawczych przyznanych regionom.

X

Do Regionu Friuli-Venezia Giulia, o którym jest mowa w art. 116, tymczasowo stosuje się postanowienia ogólne Tytułu V drugiej części, z zachowaniem ochrony mniejszości językowych stosownie do postanowień art. 6.

XI

W ciągu pięciu lat49 od wejścia w życie Konstytucji, ustawy konstytucyjne mogą tworzyć inne regiony, modyfikując wykaz z art.131, i to bez zachowania warunków wymaganych przez ust.1 art. 132, zachowując jednakże wymóg wysłuchania zainteresowanej ludności.

XII

Zabronione jest ponowne organizowanie, w jakiejkolwiek formie, rozwiązanej partii faszystowskiej.

Na zasadzie wyjątku od art. 48 zostaną ustanowione przez ustawę, na okres nie dłuższy niż pięcioletni od wejścia w życie Konstytucji, czasowe ograniczenia prawa głosu i wybieralności dla odpowiedzialnych przywódców reżimu faszystowskiego.

XIII50

Dobra znajdujące się na terytorium kraju byłych królów dynastii Sabaudzkiej, ich małżonek oraz ich potomków męskich zostają przejęte przez państwo. Przeniesienia i ustanowienia praw rzeczowych na tych dobrach dokonane po 2 czerwca 1946 r. są nieważne.

XIV

Tytułów szlacheckich nie uznaje się.

Nazwy związane z tytułami istniejącymi przed 28 października 1922 r. uważane są za część składową nazwiska.

Zakon św. Maurycego jest zachowany jako fundacja szpitalna i działa w sposób określony przez ustawę.

Ustawa reguluje zniesienie Rady Heraldycznej.

XV

Wraz z wejściem w życie Konstytucji traktuje się jako przekształcony w ustawę namiestnikowski dekret ustawodawczy z 25 czerwca 1944 r., nr 151, o tymczasowej organizacji państwa.51

XVI

W ciągu roku od wejścia w życie Konstytucji przeprowadza się rewizję i uzgodnienie z nią wcześniejszych ustaw konstytucyjnych, które nie zostały do tego czasu wyraźnie albo w sposób dorozumiany uchylone.

XVII52

Zgromadzenie Konstytucyjne zostanie zwołane przez swego przewodniczącego przed 31 stycznia 1948 r. dla uchwalenia ustawy o wyborach do Senatu Republiki, regionalnych statutów specjalnych i ustawy prasowej.

Aż do dnia wyborów nowych izb, Zgromadzenie Konstytucyjne może być zwołane w razie konieczności rozpatrzenia spraw należących do jego kompetencji w myśl art. 2 ust.1 i 2 oraz art. 3 ust. 1 i 2 dekretu ustawodawczego z 16 marca 1946 r., nr 98.

W tym okresie wypełniają swoje funkcje komisje stałe. Komisje ustawodawcze odsyłają rządowi projekty ustaw przekazane im wraz z ewentualnymi uwagami i propozycjami poprawek.

Deputowani mogą przedstawiać rządowi interpelacje z żądaniem pisemnej odpowiedzi.

Zgromadzenie Konstytucyjne w sprawach, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, jest zwoływane przez swego przewodniczącego na umotywowany wniosek rządu albo co najmniej dwustu deputowanych.

XVIII

Niniejsza Konstytucja jest promulgowana przez Tymczasową Głowę Państwa w ciągu pięciu dni od jej uchwalenia przez Zgromadzenie Konstytucyjne i wchodzi w życie 1 stycznia 1948 r.

Tekst Konstytucji jest umieszczony w lokalach gminnych każdej gminy Republiki i ma tam pozostać wyłożony przez cały rok 1948, żeby każdy obywatel mógł się z nim zapoznać.

Konstytucja opatrzona pieczęcią państwa zostanie włączona do urzędowego Zbioru ustaw i dekretów Republiki.

Konstytucja jako Ustawa Zasadnicza Republiki winna być wiernie przestrzegana przez wszystkich obywateli i przez wszystkie organy państwa.

W Rzymie, w dniu 27 grudnia 1947 roku.

Enrico De Nicola

Kontrasygnujący :

Przewodniczący Zgromadzenia Konstytucyjnego

Umberto Terracini

Przewodniczący Rady Ministrów

Alcide De Gasperi

Minister Sprawiedliwości - Grassi


46 Większość z tych postanowień utraciła już moc obowiązującą poza przepisami X, XII, XIII i XIV w aktualnie przytoczonej tu wersji. Zob też przypis 46.

47 Por. także artykuły 57 i 131, których treść modyfikowana była ustawą konstytucyjną z 27 grudnia 1963 r., nr 3.

48 Ustęp 3 tego przepisu, dotyczący wyboru pierwszego składu Sądu Konstytucyjnego i 12-letniej kadencji sędziów tego Sądu został uchylony przez art. 7 ustawy konstytucyjnej z 22 listopada 1967 r., nr 2 (GU nr 294 z 25 listopada 1967 r.).

49 Termin ten został przedłużony do 31 grudnia 1963 r. przez ustawę konstytucyjną z 18 marca 1958 r., nr 1.

50 Ustępy 1 i 2 art. XIII zostały unieważnione przez ustawę konstytucyjną z 23 października 2002 r., nr 1 (GU nr 252 z 26 października 2002 r.), co oznacza, że nie istnieją już w Italii wcześniejsze ograniczenia dla potomków dynastii Sabaudów.

51 Dekret ten został opublikowany w GU z 8 lipca 1944 r., nr 39, seria specjalna i był zatytułowany "Assemblea per la nuova Costituzione dello Stato, giuramento dei membri del Governo e facolta del Governo di emanare norme giuridiche”.

52 Przepis art. XVII w całości ma już historyczny charakter, bowiem odnosił się wyłącznie do prac Zgromadzenia Konstytucyjnego aż do chwili rozpoczęcia prac przez nowo wybrane izby parlamentarne, tj. do 18 kwietnia 1948 r. Niestety po dziś dzień tekst Konstytucji Włoch nie doczekał się obwieszczenia tekstu jednolitego pomimo zmian wprowadzonych do 35 artykułów i całego tytułu V od 1953 do 2003 roku