Załącznik 4
ZNAKI PORZĄDKOWE, Z WYJĄTKIEM ZNAKÓW DOTYCZĄCYCH PIERWSZEŃSTWA, ZATRZYMANIA I POSTOJU
Uwaga: Znaki regulujące pierwszeństwo - patrz załącznik 2; znaki dotyczące zatrzymania i postoju - patrz załącznik 6.
Część A. Znaki zakazu lub ograniczenia
1. Charakterystyka znaków i symboli
a) Znaki zakazu lub ograniczenia są okrągłe; ich średnica powinna wynosić co najmniej 0,60 m (2 stopy) poza obszarami zabudowanymi i co najmniej 0,40 m (16 cali) na obszarach zabudowanych.
b) Oprócz wyjątków ściśle określonych niżej przy opisie odpowiednich znaków, znaki zakazu i ograniczenia powinny mieć białe lub żółte tło i szerokie czerwone obrzeże; symbole, a także napisy, jeżeli się je stosuje, powinny być czarne lub ciemnoniebieskie, a ukośne pasy, jeżeli się je stosuje, powinny być czerwone i nachylone od góry ku dołowi, poczynając od lewej strony.
2. Opis znaków
a) Zakaz i ograniczenie wjazdu
i) W celu oznajmienia zakazu wjazdu wszelkich pojazdów należy stosować znak C, 1 "Zakaz wjazdu", który ma dwa wzory: C, 1a i C, 1b.
ii) W celu oznajmienia zakazu wszelkiego ruchu pojazdów w obu kierunkach należy stosować znak C, 2 "Zakaz ruchu w obu kierunkach".
iii) W celu oznajmienia zakazu ruchu określonego rodzaju pojazdów lub użytkowników drogi należy stosować znak zawierający jako symbol sylwetkę pojazdów lub użytkowników drogi, których wjazd jest zabroniony. Znaki: C, 3a, C, 3b, C, 3d, C, 3e, C, 3f, C, 3g, C, 3h, C, 3i i C, 3k mają następujące znaczenie:
C, 3a "Zakaz wjazdu wszelkich pojazdów motorowych, z wyjątkiem dwukołowych motocykli bez bocznego wózka";
C, 3b "Zakaz wjazdu motocykli";
C, 3c "Zakaz wjazdu rowerów";
C, 3d "Zakaz wjazdu motorowerów";
C, 3e "Zakaz wjazdu pojazdów ciężarowych".
Liczba określająca ciężar pojazdu, napisana jasną barwą na sylwetce pojazdu lub zgodnie z artykułem 8 ustęp 4 konwencji na dodatkowej tabliczce umieszczonej pod znakiem C, 3e, oznacza, że zakaz stosuje się tylko w tym przypadku, gdy największy dopuszczalny ciężar pojazdu lub zespołu pojazdów przekracza tę liczbę.
C, 3f "Zakaz wjazdu wszelkich pojazdów motorowych ciągnących przyczepę oprócz naczepy lub przyczepy jednoosiowej".
Liczba określająca ciężar pojazdu, napisana jasną barwą na sylwetce przyczepy lub zgodnie z artykułem 8 ustęp 4 konwencji na dodatkowej tabliczce umieszczonej pod znakiem C, 3f, oznacza, że zakaz stosuje się tylko w tym przypadku, gdy największy dopuszczalny ciężar przyczepy przekracza tę liczbę.
Umawiające się Strony mogą, jeżeli uznają to za celowe, zastąpić w symbolu sylwetkę tylnej części samochodu ciężarowego sylwetką tylnej części samochodu osobowego, a sylwetkę narysowanej przyczepy - sylwetką innej przyczepy, która może być połączona z samochodem osobowym.
C, 3g "Zakaz ruchu pieszych";
C, 3h "Zakaz wjazdu pojazdów zaprzęgowych";
C, 3j "Zakaz wjazdu wózków ręcznych";
C, 3k "Zakaz wjazdu ciągników rolniczych".
Uwaga: Umawiające się Strony mogą przyjąć zasadę niestosowania na znakach C, 3a do C, 3k ukośnego czerwonego pasa łączącego lewą górną część znaku z jej prawą dolną częścią lub - jeżeli to nie spowoduje pogorszenia widoczności i czytelności znaku - nie przerywać tego pasa w miejscu, gdzie przecina on symbol.
iv) W celu oznajmienia zakazu wjazdu dla kilku rodzajów pojazdów lub użytkowników drogi możne stosować taką liczbę znaków zakazu, ile jest rodzajów pojazdów, dla których istnieje zakaz wjazdu, lub jeden znak zakazu z umieszczonymi na nim sylwetkami różnych pojazdów lub użytkowników drogi, których obowiązuje zakaz wjazdu. Znaki: C, 4a "Zakaz wjazdu wszelkich pojazdów motorowych" i C, 4b "Zakaz wjazdu wszelkich pojazdów motorowych i pojazdów zaprzęgowych" są przykładem takich znaków.
Nie należy ustawiać znaków zawierających więcej niż dwie sylwetki poza obszarami zabudowanymi, a znaków zawierających więcej niż trzy sylwetki na obszarach zabudowanych.
v) W celu oznajmienia zakazu wjazdu pojazdów, których masa lub rozmiary przekraczają określone granice, należy stosować następujące znaki:
C, 5 "Zakaz wjazdu pojazdów o całkowitej szerokości ponad ... metrów (... stóp);
C, 6 "Zakaz wjazdu pojazdów o całkowitej wysokości ponad ... metrów (... stóp);
C, 7 "Zakaz wjazdu pojazdów o masie całkowitej ponad ... ton";
C, 8 "Zakaz wjazdu pojazdów o nacisku osi większym niż ... ton";
C, 9 "Zakaz wjazdu pojazdów lub zespołów pojazdów o długości ponad ... metrów (... stóp).
vi) W celu oznajmienia zakazu ruchu pojazdów w odstępach między nimi mniejszych niż wskazane na znaku, należy stosować znak C, 10 "Zakaz jazdy pojazdów w odstępach mniejszych niż ... metrów (... jardów)".
b) Zakaz skręcania
W celu oznajmienia zakazu skręcania (w prawo lub w lewo w zależności od kierunku strzałki) należy stosować znak C, 11a "Zakaz skrętu w lewo" lub C, 11b "Zakaz skrętu w prawo".
c) Zakaz zawracania
W celu oznajmienia zakazu zawracania należy stosować znak C, 12 "Zakaz zawracania".
d) Zakaz wyprzedzania
i) W celu oznajmienia, że niezależnie od ogólnych przepisów obowiązujących w sprawie wyprzedzania istnieje zakaz wyprzedzania pojazdów motorowych innych niż dwukołowe motorowery i motocykle bez bocznego wózka, należy stosować znak C, 13a "Zakaz wyprzedzania".
Są dwa wzory tego znaku: C, 13aa i C, 13 ab.
ii) W celu oznajmienia, że obowiązuje zakaz wyprzedzania tylko przez samochody ciężarowe o największej dopuszczalnej masie przekraczającej 3,5 tony (7700 funtów), należy stosować znak C, 13b "Zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe". Są dwa wzory tego znaku: "C, 13ba i C, 13 bb.
Napis na dodatkowej tablicy umieszczonej pod znakiem zgodnie z artykułem 8 ustęp 4 konwencji może ustalać największą dopuszczalną masę pojazdu, powyżej której zakaz obowiązuje.
iii) W razie ruchu lewostronnego barwy samochodów umieszczonych na znakach C, 13aa i C, 13ba należy odpowiednio zamienić.
e) Ograniczenie szybkości
W celu oznajmienia ograniczenia szybkości należy stosować znak C, 14 "Największa szybkość ograniczona do wskazanej liczbą". Liczba umieszczona na znaku wskazuje największą dozwoloną szybkość wyrażoną w jednostce miary najbardziej powszechnie używanej w danym kraju w celu wyznaczenia szybkości pojazdów. Z prawej strony poniżej liczby wskazującej szybkość może być dodane oznaczenie, na przykład "km" (kilometrów) lub "m" (mil).
W celu oznajmienia ograniczenia szybkości, odnoszącego się tylko do pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza określoną liczbę, należy umieścić pod znakiem dodatkową tabliczkę zgodnie z artykułem 8 ustęp 4 konwencji.
f) Zakaz używania sygnałów dźwiękowych
W celu oznajmienia zakazu używania sygnałów dźwiękowych, z wyjątkiem przypadków, kiedy jest to konieczne dla uniknięcia wypadku, należy stosować znak C, 15 "Zakaz używania sygnałów dźwiękowych". Jeżeli ten znak nie został umieszczony przy wjeździe na obszar zabudowany w pobliżu znaku miejscowości lub w niewielkiej odległości za nim, powinien on być uzupełniony dodatkową tabliczką według wzoru 2, opisanego w załączniku 7, określającą długość odcinka, na którym obowiązuje zakaz. Zaleca się nie umieszczać tego zakazu przy wjeździe na obszary zabudowane, gdy jest wydany zakaz dla wszystkich obszarów zabudowanych, oraz przewidzieć, że przy wjeździe na obszar zabudowany tablica miejscowości oznajmia użytkownikom drogi, że począwszy od tego miejsca należy stosować przepisy ruchu drogowego obowiązujące w tym kraju na obszarach zabudowanych.
g) Zakaz przejazdu bez zatrzymania się
W celu oznajmienia bliskości urzędu celnego, gdzie zatrzymanie się jest obowiązkowe, należy stosować znak C, 16 "Zakaz przejazdu bez zatrzymania się". Odmiennie od postanowień artykułu 8 konwencji symbol tego znaku zawiera napis "Urząd celny"; pożądane jest umieszczenie tego napisu w dwu językach; Umawiające się Strony, które będą stosowały znaki C, 16, powinny dążyć do zawarcia porozumień regionalnych w celu stosowania tego napisu w tym samym języku na wszystkich umieszczonych przez nie znakach.
Ten sam znak może być również wykorzystany w celu wskazania kierującym innych zakazów przejazdu bez zatrzymania się; w tym przypadku napis "Urząd celny" powinien być zastąpiony innym bardzo zwięzłym napisem wskazującym przyczynę zatrzymania się.
h) Koniec zakazu lub ograniczenia
i) W celu wskazania miejsca, w którym wszystkie zakazy oznajmione przez znaki zakazu kierującym pojazdami w ruchu tracą moc, należy stosować znak C, 17a "Koniec wszystkich zakazów lokalnych dotyczących pojazdów w ruchu". Znak ten powinien mieć kształt okrągły o białym lub żółtym tle bez obrzeża albo tylko ze zwykłą czarną obwódką i zawierać ukośny pas biegnący od prawej strony z góry na dół, który może być czarny lub ciemnoniebieski lub składać się z równoległych linii czarnych lub szarych.
ii) W celu wskazania miejsca, gdzie dany zakaz lub ograniczenie oznajmione kierującym pojazdami w ruchu przez znak zakazu lub ograniczenia traci moc, należy stosować znak C, 17b "Koniec ograniczenia szybkości", lub znak C, 17c "Koniec zakazu wyprzedzania". Znaki te powinny być podobne do znaku C, 17a, lecz powinny ponadto pokazywać w barwie jasnoszarej symbol zakazu lub ograniczenia, które utraciło moc.
Odmiennie od postanowień artykułu 6 ustęp 1 konwencji, znaki, o których mowa w niniejszym ustępie pod literą h), mogą być umieszczone na odwrotnej stronie zakazu lub ograniczenia przeznaczonego dla ruchu z przeciwnego kierunku.
Część B. Znaki nakazu
1. Ogólna charakterystyka znaków i symboli
a) Znaki nakazu są okrągłe; ich średnica nie powinna być mniejsza niż 0,60 m (2 stopy) poza obszarami zabudowanymi i nie mniejsza niż 0,40 m (16 cali) na obszarach zabudowanych. Znaki o średnicy nie mniejszej niż 0,30 m (12 cali) mogą być jednak stosowane w połączeniu z sygnałami świetlnymi lub umieszczane na pachołkach wysepek bezpieczeństwa.
b) W braku odmiennych postanowień znaki te są barwy niebieskiej, a symbole są białe lub jasnej barwy, albo też znaki są białe z czerwoną obwódką, a symbole są czarne.
2. Opis znaków
a) Nakazany kierunek jazdy
W celu oznajmienia kierunku, w którym pojazdy są obowiązane jechać, lub jedynych kierunków, które pojazdy mogą obrać, należy stosować wzór D, 1a znaku D, 1 "Nakazany kierunek jazdy", w którym strzałka lub strzałki powinny być skierowane w odpowiednim kierunku lub w odpowiednich kierunkach. Jednakże w odstępstwie od postanowień ustępu 1 niniejszej części B, zamiast znaku D, 1a może być stosowany znak D, 1b; znak D, 1b jest czarny z białą obwódką i białym symbolem.
b) Nakazany kierunek omijania
Znak D, 2 "Nakazany kierunek omijania" umieszczony odmiennie od postanowień artykułu 6 ustęp 1 konwencji na wysepce bezpieczeństwa lub przed przeszkodą na jezdni oznajmia, że pojazdy powinny omijać wysepkę bezpieczeństwa lub przeszkodę od strony wskazanej przez strzałkę.
c) Nakazany ruch okrężny
Znak D, 3 "Nakazany ruch okrężny" oznajmia kierującym, że są obowiązani przestrzegać zasad dotyczących ruchu okrężnego.
W razie ruchu lewostronnego, kierunek strzałek powinien być odwrócony.
d) Droga dla rowerów
Znak D, 4 "Droga dla rowerów" oznajmia rowerzystom, że są obowiązani do jazdy po drodze dla rowerów, przy wjeździe na którą jest on umieszczony, a kierującym innymi pojazdami, że nie są uprawnieni do korzystania z tej drogi. Jeżeli jednak ustawodawstwo krajowe to przewiduje lub jeżeli jest to nakazane za pomocą dodatkowej tabliczki zawierającej napis albo symbol znaku C, 3d, również kierujący motorowerami są obowiązani do jazdy po tej drodze.
e) Droga dla pieszych
Znak D, 5 "Droga dla pieszych" oznajmia pieszym, że są obowiązani do korzystania z drogi, przy wejściu na którą jest on umieszczony, a pozostałym użytkownikom drogi, że nie są uprawnieni do korzystania z tej drogi.
f) Droga dla jeźdźców
Znak D, 6 "Droga dla jeźdźców" oznajmia jeźdźcom, że są obowiązani do korzystania z drogi, przy wjeździe na którą jest on umieszczony, a pozostałym użytkownikom drogi, że nie są uprawnieni do korzystania z tej drogi.
g) Nakazana szybkość minimalna
Znak D, 7 "Nakazana szybkość minimalna" oznajmia, że pojazdy znajdujące się w ruchu na drodze, przy wjeździe na którą jest on umieszczony, są obowiązane jechać co najmniej z szybkością wskazaną; liczba umieszczona na znaku wskazuje tę szybkość w jednostce miary najbardziej powszechnie używanej w danym kraju w celu wyznaczenia szybkości jazdy pojazdów. Z prawej strony liczby wskazującej szybkość może być dodane oznaczenie, na przykład "km" (kilometrów) lub "m" (mil).
h) Koniec nakazanej szybkości minimalnej
Znak D, 8 "Koniec nakazanej szybkości minimalnej" wskazuje koniec nakazanej szybkości minimalnej, przepisanej przez znak D, 7. Znak D, 8 jest identyczny ze znakiem D, 7, lecz jest przekreślony ukośnym czerwonym pasem przebiegającym od prawego górnego do lewego dolnego brzegu znaku.
i) Nakaz stosowania łańcuchów przeciwśniegowych
Znak D, 9 "Nakaz stosowania łańcuchów przeciwśniegowych" wskazuje, że pojazdy jadące po drodze, przy wjeździe na którą jest on umieszczony, powinny mieć łańcuchy przeciwśniegowe założone co najmniej na dwóch kołach napędowych.