MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA
przeciw apartheidowi w sporcie,

przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1985 r.

     Państwa Strony niniejszej konwencji
     nawiązując do postanowień Karty Narodów Zjednoczonych, w której wszyscy członkowie zobowiązali się do podejmowania wspólnych i indywidualnych przedsięwzięć we współpracy z Organizacją w celu zapewnienia powszechnego poszanowania i przestrzegania praw człowieka oraz podstawowych wolności dla wszystkich ludzi bez względu na rasę, płeć, grupę językową lub przekonania religijne,
     biorąc pod uwagę, że Powszechna Deklaracja Praw Człowieka głosi, iż wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi w godności i prawach, jak też że każdy ma prawo do korzystania ze wszystkich proklamowanych w Deklaracji wolności i praw bez względu na jakiekolwiek różnice, rasę, kolor skóry lub pochodzenie narodowe,
     przypominając, że zgodnie z Międzynarodową konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej Państwa Strony tej konwencji potępiają szczególnie segregację rasową i apartheid oraz zobowiązują się zapobiegać, zakazywać i zwalczać jakiekolwiek praktyki tego rodzaju we wszystkich dziedzinach,
     przypominając, że Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło szereg rezolucji potępiających apartheid w sporcie i potwierdziło swoje bezwzględne poparcie dla zasad olimpijskich o niedopuszczalności jakiejkolwiek dyskryminacji ze względu na rasę, religię lub przynależność polityczną, jak również o tym, że jedynym kryterium udziału w imprezach sportowych powinny być wyniki sportowe,
     biorąc pod uwagę, że w Deklaracji międzynarodowej przeciw apartheidowi w sporcie, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 14 grudnia 1977 r., uroczyście została potwierdzona konieczność szybkiej likwidacji apartheidu w sporcie,
     nawiązując do postanowień Międzynarodowej konwencji o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu, a zwłaszcza uznając, że udział w wymianie sportowej ekip wyłonionych w oparciu o zasady apartheidu bezpośrednio podjudza i zachęca do dokonywania zbrodni apartheidu, jak to zostało określone we wspomnianej konwencji,
     zdecydowane podjąć niezbędne kroki do wykorzenienia apartheidu ze sportu i sprzyjające rozwojowi międzynarodowych kontaktów sportowych na zasadach olimpijskich,
     uznając, że kontakty sportowe z każdym krajem, który prowadzi politykę apartheidu w sporcie, są formą uznania i umocnienia apartheidu, z pogwałceniem zasad olimpijskich i tym samym wywołują uzasadniony niepokój wszystkich rządów,
     dążąc do realizacji zasad zawartych w Deklaracji międzynarodowej przeciw apartheidowi w sporcie i do zapewnienia szybszego podjęcia praktycznych działań w tym celu,
     przekonane, że przyjęcie Międzynarodowej konwencji przeciw apartheidowi w sporcie doprowadzi do bardziej skutecznych działań w skali międzynarodowej i krajowej w celu likwidacji apartheidu w sporcie,
     uzgodniły, co następuje:

Art. 1.

     W rozumieniu niniejszej konwencji:
     a) wyrażenie "apartheid" oznacza taki system zalegalizowanej segregacji rasowej i dyskryminacji w celu ustanowienia i utrzymywania panowania jednej grupy rasowej nad inną grupą rasową i jej systematycznego ciemiężenia, jaki ma miejsce w Republice Południowej Afryki, a "apartheid w sporcie" oznacza realizację polityki i stosowanie w praktyce takiego systemu w działalności sportowej i to prowadzonej zarówno na zasadzie zawodowej, jak i amatorskiej,
     b) wyrażenie "państwowe obiekty sportowe" oznacza dowolne obiekty sportowe, które funkcjonują w ramach programu sportowego, prowadzonego pod egidą rządu danego państwa,
     c) wyrażenie "zasady olimpijskie" oznacza zasady, zgodnie z którymi nie dopuszcza się do żadnej dyskryminacji ze względu na pochodzenie rasowe, przekonania religijne lub przynależność polityczną,
     d) wyrażenie "kontrakty sportowe" oznacza jakiekolwiek kontrakty zawierane w celu zorganizowania, popierania i przeprowadzania wszelkich imprez sportowych i uczestniczenia w nich, włączając obsługę,
     e) wyrażenie "organizacje sportowe" oznacza wszelkie organizacje, utworzone dla przeprowadzenia imprez sportowych o charakterze krajowym, w tym narodowe komitety olimpijskie, narodowe federacje sportowe lub narodowe centralne komitety sportowe,
     f) wyrażenie "ekipa" oznacza grupę sportowców zorganizowaną w celu udziału w zawodach sportowych z innymi podobnie zorganizowanymi grupami,
     g) wyrażenie "sportowcy" oznacza mężczyzn i kobiety, którzy uczestniczą w imprezach sportowych indywidualnie bądź drużynowo, jak również kierowników, trenerów, instruktorów i inne osoby oficjalne, które pełnią ważne funkcje w ekipie.

Art. 2.

     Państwa Strony zdecydowanie potępiają apartheid i zobowiązują się natychmiast, wszelkimi odpowiednimi środkami, prowadzić politykę zmierzającą do położenia kresu apartheidowi w sporcie we wszystkich jego formach.

Art. 3.

     Państwa Strony nie dopuszczą do utrzymywania kontaktów sportowych z krajem stosującym apartheid i podejmą odpowiednie kroki zapewniające, aby ich organizacje sportowe, ekipy i poszczególni zawodnicy nie nawiązywali takich kontaktów.

Art. 4.

     Państwa Strony podejmą wszelkie możliwe działania dla zapobiegania kontaktom sportowym z krajem stosującym apartheid i zapewnią funkcjonowanie efektywnego mechanizmu dla ich realizacji.

Art. 5.

     Państwa Strony odmówią udzielenia pomocy finansowej lub innej, pozwalającej ich organizacjom sportowym, ekipom i poszczególnym sportowcom uczestniczyć w imprezach sportowych w kraju prowadzącym politykę apartheidu bądź z ekipami lub poszczególnymi sportowcami wyłonionymi w oparciu o segregację rasową.

Art. 6.

     Każde Państwo Strona podejmie odpowiednie działania w stosunku do swoich organizacji sportowych, ekip i poszczególnych sportowców, którzy biorą udział w imprezach sportowych w kraju stosującym apartheid lub z ekipami reprezentującymi kraj stosujący apartheid. Działania te obejmują w szczególności:
     a) odmowę udzielania pomocy finansowej lub innej w jakichkolwiek celach takim organizacjom sportowym, ekipom lub poszczególnym zawodnikom,
     b) ograniczenie dostępu do państwowych obiektów sportowych takim organizacjom sportowym, ekipom lub poszczególnym sportowcom,
     c) odmowę realizacji wszystkich kontraktów sportowych, które przewidują przeprowadzenie imprez sportowych w kraju stosującym apartheid bądź z ekipami lub poszczególnymi sportowcami wyłonionymi w oparciu o segregację rasową,
     d) odmowę przyznawania i pozbawianie państwowych honorów lub nagród sportowych takich ekip lub poszczególnych sportowców,
     e) odmowę organizowania oficjalnych przyjęć na cześć takich ekip lub sportowców.

Art. 7.

     Państwa Strony odmówią wydawania wiz lub zezwoleń na wjazd przedstawicielom organizacji sportowych, ekipom i poszczególnym sportowcom reprezentującym kraj stosujący apartheid.

Art. 8.

     Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne środki zapewniające usunięcie z międzynarodowych i regionalnych organizacji sportowych kraju stosującego apartheid.

Art. 9.

     Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne środki zapobiegające temu, aby międzynarodowe organizacje sportowe nakładały kary finansowe lub inne na zrzeszone w nich organizacje, które zgodnie z rezolucjami Organizacji Narodów Zjednoczonych, postanowieniami niniejszej konwencji i duchem zasad olimpijskich odmawiają udziału w imprezach sportowych, w których uczestniczą kraje stosujące apartheid.

Art. 10.

     1. Państwa Strony dołożą maksymalnych wysiłków dla zapewnienia powszechnego przestrzegania olimpijskiej zasady niedyskryminacji i postanowień niniejszej konwencji.
     2. W tym celu Państwa Strony wprowadzą zakaz wjazdu do swoich krajów członkom ekip i poszczególnym sportowcom, którzy uczestniczą lub uczestniczyli w zawodach sportowych w Republice Południowej Afryki oraz zakaz wjazdu do swoich krajów przedstawicielom organizacji sportowych, członkom ekip i poszczególnym sportowcom, którzy ze swojej własnej inicjatywy zapraszają organizacje sportowe, ekipy i sportowców oficjalnie reprezentujących kraj stosujący apartheid i uczestniczących w zawodach pod jego flagą. Państwa Strony mogą również zakazać wjazdu do kraju przedstawicielom organizacji sportowych, ekip lub poszczególnym sportowcom, którzy utrzymują kontakty sportowe z organizacjami sportowymi, ekipami lub zawodnikami, reprezentującymi kraj stosujący apartheid i uczestniczącymi w zawodach pod jego flagą. Zakaz wjazdu nie powinien naruszać przepisów odpowiednich federacji sportowych, które opowiadają się za położeniem kresu apartheidowi w sporcie, natomiast powinien być stosowany jedynie w odniesieniu do udziału w imprezach sportowych.
     3. Państwa Strony zalecą swoim przedstawicielom w międzynarodowych federacjach sportowych podjęcie wszelkich możliwych i praktycznych działań w celu niedopuszczenia do udziału organizacji sportowych, ekip i sportowców, o których mowa w ustępie 2 niniejszego artykułu, w międzynarodowych zawodach sportowych i poprzez swoich przedstawicieli w międzynarodowych organizacjach sportowych podejmą wszelkie możliwe środki, aby:
     a) zapewnić usunięcie Republiki Południowej Afryki ze wszystkich federacji, których jest ona jeszcze członkiem, jak również nie dopuścić do odnowienia członkostwa Republiki Południowej Afryki w jakiejkolwiek federacji, z której została usunięta,
     b) w razie gdy jakiekolwiek federacje narodowe dopuszczą do wymiany sportowej z krajem, który stosuje apartheid, wykorzystać sankcje w stosunku do takich federacji narodowych, włączając, jeżeli jest to konieczne, usunięcie z odpowiednich międzynarodowych organizacji sportowych i niedopuszczenie do udziału ich przedstawicieli w międzynarodowych zawodach sportowych.
     4. W razie poważnego naruszenia postanowień niniejszej konwencji Państwa Strony podejmą według własnego uznania odpowiednie działania, a jeśli byłoby to konieczne, działania zmierzające do usunięcia odpowiedzialnych centralnych organizacji sportowych, narodowych federacji sportowych lub zawodników odnośnych krajów z międzynarodowych zawodów sportowych.
     5. Postanowienia niniejszego artykułu odnoszące się do Republiki Południowej Afryki utracą obowiązującą moc z chwilą, gdy w kraju tym zostanie zlikwidowany system apartheidu.

Art. 11.

     1. Powołuje się Komisję przeciw Apartheidowi w Sporcie (zwaną dalej "Komisją") w składzie piętnastu członków, reprezentujących wysoką postawę moralną i oddanych sprawie walki z apartheidem, przy czym szczególna uwaga zostanie zwrócona na uczestnictwo osób posiadających doświadczenie w zakresie kierowania sportem, wybranych przez Państwa Strony spośród swoich obywateli, z uwzględnieniem najbardziej sprawiedliwego podziału geograficznego i reprezentowania podstawowych systemów prawnych.
     2. Członkowie Komisji wybierani są w tajnym głosowaniu spośród umieszczonych na liście kandydatur, wysuniętych przez Państwa Strony. Każde Państwo Strona może wyznaczyć jednego kandydata spośród swoich obywateli.
     3. Wybory wstępne zostaną przeprowadzone po upływie sześciu miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej konwencji. Co najmniej trzy miesiące przed kolejnymi wyborami Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych przekaże Państwom Stronom pisma z propozycją przedłożenia w terminie dwóch miesięcy ich kandydatur. Sekretarz Generalny przygotuje listę, na której w porządku alfabetycznym zostaną umieszczeni wysunięci w ten sposób kandydaci, ze wskazaniem Państw Stron, które ich wysunęły, i przedłożyły tę listę Państwom Stronom.
     4. Wybory członków Komisji będą odbywać się na zgromadzeniach Państw Stron, zwoływanych przez Sekretarza Generalnego w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych. Na tych zgromadzeniach, na których kworum stanowi 2/3 Państw Stron, do Komisji wybrani będą kandydaci, którzy otrzymają największą liczbę głosów i absolutną większość głosów obecnych i biorących udział w głosowaniu przedstawicieli Państw Stron.
     5. Członkowie Komisji wybierani są na cztery lata. Jednakże kadencja dziewięciu członków, wybranych w pierwszych wyborach, upływa po dwóch latach. Nazwiska tych dziewięciu członków zostaną ustalone drogą losowania przez przewodniczącego Komisji bezpośrednio po pierwszych wyborach.
     6. W celu obsadzenia nie przewidzianych wakatów Państwo Strona, którego przedstawiciel przestaje pełnić obowiązki członka Komisji, wyznacza inną osobę spośród swoich obywateli, pod warunkiem zatwierdzenia kandydatury przez Komisję.
     7. Państwa Strony pokrywają wydatki członków Komisji w okresie pełnienia przez nich obowiązków w Komisji.

Art. 12.

     1. Państwa Strony zobowiązują się przedkładać Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych do rozpatrzenia przez Komisję sprawozdania o środkach legislacyjnych, prawnych, administracyjnych lub innych, podjętych w celu realizacji postanowień niniejszej konwencji, w ciągu roku od chwili jej wejścia w życie, a następnie co dwa lata. Komisja może zwrócić się z prośbą do Państw Stron o dodatkową informację.
     2. Komisja corocznie informuje Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych poprzez Sekretarza Generalnego o swojej działalności i może przedstawić propozycje i zalecenia o charakterze ogólnym w oparciu o raporty i informacje otrzymane od Państw Stron. Takie propozycje i zalecenia przekazuje się Zgromadzeniu Ogólnemu wraz z ewentualnymi uwagami odnośnych Państw Stron.
     3. Komisja rozpatruje w szczególności realizację postanowień artykułu 10 niniejszej konwencji i przedkłada zalecenie odnośnie do podjęcia działań.
     4. Na prośbę większości Państw Stron Sekretarz Generalny zwołuje zgromadzenie stron dla rozpatrzenia dalszych działań związanych z realizacją postanowień artykułu 10 niniejszej konwencji. W razie poważnego pogwałcenia postanowień niniejszej konwencji, Sekretarz Generalny zwołuje zgromadzenie Państw Stron, na prośbę Komisji.

Art. 13.

     1. Każde Państwo Strona może w dowolnym czasie oświadczyć, że uznaje kompetencje Komisji w zakresie otrzymywania i rozpatrywania skarg na naruszenie postanowień niniejszej konwencji, przedłożonych przez Państwa Strony, również te, które przekazały takie oświadczenia. Komisja może zadecydować o podjęciu stosownych działań w związku z naruszonym postanowieniem.
     2. Państwa Strony, na które zgłoszono skargę zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu, mają prawo delegować przedstawiciela do udziału w debatach Komisji.

Art. 14.

     1. Komisja odbywa swe posiedzenia nie rzadziej niż raz w roku.
     2. Komisja przyjmie swoją procedurę postępowania.
     3. Obsługa sekretariatu Komisji zostanie zapewniona przez Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.
     4. Posiedzenia Komisji z reguły odbywają się w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych.
     5. Sekretarz Generalny zwoła wstępne posiedzenie Komisji.

Art. 15.

     Depozytariuszem niniejszej konwencji jest Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Art. 16.

     1. Niniejsza konwencja jest otwarta do podpisu w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych dla wszystkich państw do czasu jej wejścia w życie (1) .
     2. Niniejsza konwencja podlega ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu przez państwa, które ją podpisały.

Art. 17.

     Niniejsza konwencja jest otwarta do przystąpienia dla wszystkich państw.

Art. 18.

     1. Niniejsza konwencja wejdzie w życie (2) trzydziestego dnia od daty złożenia Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dwudziestego siódmego dokumentu ratyfikacyjnego, dokumentu przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
     2. W stosunku do każdego państwa, które ratyfikuje, przyjmie lub zatwierdzi niniejszą konwencję albo przystąpi do niej po jej wejściu w życie (3) , konwencja staje się wiążącą trzydziestego dnia od daty złożenia odpowiedniego dokumentu.

Art. 19.

     Jakikolwiek spór między Państwami Stronami wynikający z interpretacji, zastosowania lub wykonywania niniejszej konwencji, który nie może być rozstrzygnięty drogą rokowań, zostanie przekazany na prośbę i za obopólną zgodą Państw Stron pozostających w tym sporze do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, z wyjątkiem przypadków, gdy będące w sporze Strony uzgodniły inny sposób jego rozstrzygnięcia.

Art. 20.

     1. Każde Państwo Strona może zaproponować poprawki lub rewizję niniejszej konwencji i przedłożyć je depozytariuszowi. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych przekaże następnie propozycje poprawek lub rewizji Państwom Stronom z prośbą o poinformowanie go, czy opowiadają się one za zwołaniem konferencji Państw Stron w celu rozpatrzenia tych propozycji i przeprowadzenia w tej sprawie głosowania. Jeżeli co najmniej 1/3 Państw Stron opowie się za taką konferencją, Sekretarz Generalny zwołuje ją pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych. Dowolna poprawka lub zmiana, przyjęta przez większość Państw Stron obecnych i uczestniczących w głosowaniu na tej konferencji, zostaje przedłożona do zatwierdzenia Zgromadzeniu Ogólnemu Narodów Zjednoczonych.
     2. Poprawki lub zmiany wejdą w życie po zatwierdzeniu ich przez Zgromadzenia Ogólne i przyjęciu ich większością 2/3 Państw Stron zgodnie z ich właściwą procedurą konstytucyjną.
     3. Po wejściu w życie poprawek lub zmian staną się one obowiązujące dla tych Państw Stron, które je przyjęły, a dla innych Państw Stron pozostają obowiązujące postanowienia niniejszej konwencji i wszystkie poprzednie poprawki lub zmiany, które były przez nie przyjęte.

Art. 21.

     Państwo Strona może wypowiedzieć niniejszą konwencję w drodze pisemnego zawiadomienia depozytariusza. Wypowiedzenie nabiera mocy po upływie roku od daty otrzymania tego zawiadomienia przez depozytariusza.

Art. 22.

     Niniejsza konwencja sporządzona jest w języku angielskim, arabskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne.
     PRZYPISY
    
(1,2,3) Konwencja weszła w życie dnia 3 kwietnia 1988 r.