Na sejmie 1644 wystąpił przeciw królewskim planom wojny z Turcją.
Znakomity wódz podczas wojen z Kozakami, Szwedami, Węgrami i Rosją
(1648-60; m.in. w 1657 rozgromił wojska Jerzego Rakoczego i wkroczył do Siedmiogrodu, w 1660 zmusił Rosjan do kapitulacji pod Cudnowem).
Przeciwny polityce Jana Kazimierza zmierzającej do wzmocnienia władzy królewskiej, bronił "złotej wolności".
Oskarżony przez króla o zdradę stanu, wyrokiem sądu sejmowego w 1644 został pozbawiony urzędów i skazany na banicję.
Z jego inspiracji zostały zerwane sejmy w 1665 (przez Piotra Telefusa i Władysława Łosia) i w 1666 (przez Kaspra Miaskowskiego i Teodora Łukomskiego).
W 1665 wzniecił rokosz i na czele wojsk zaciężnych i pospolitego ruszenia pokonał wojska królewskie pod Częstochową, a w 1666 w bitwie pod Mątwami (wojskami królewskimi dowodził hetman Jan Sobieski, późniejszy król).
Ugoda w Łęgonicach przywróciła Lubomirskiego do dostojeństw, króla zmusiła do rezygnacji z planów elekcji vivente rege, a pośrednio doprowadziła do abdykacji monarchy (1668).
Jeden z najwybitniejszych magnatów polskich poł.XVII w. Wielokrotny poseł.
Świetny mówca, wódz i polityk o wielkich ambicjach osobistych.
Ojciec
Hieronima Augustyna Lubomirskiego .