Część piąta
Kontrola finansów i zarządzania
Artykuł 121
(1) Trybunał Obrachunkowy jest powołany do kontroli zarządzania przez federację, kraje, związki gmin, gminy i inne podmioty prawa określone w ustawie.
(2) Trybunał Obrachunkowy sporządza zamknięcie rachunków federalnych i przedkłada je Radzie Narodowej.
(3) Wszystkie dokumenty dotyczące długów federacji, jeżeli wynika z nich zobowiązanie federacji, są kontrasygnowane przez Prezesa Trybunału Obrachunkowego, a w razie niemożności przez jego zastępcę. Kontrasygnata gwarantuje tylko zgodność przyjęcia długu z ustawą i zgodne z procedurą włączenie go do księgi długu państwa.
(4) W przedsiębiorstwach i instytucjach podlegających kontroli Trybunału Obrachunkowego, które zobowiązane są do składania sprawozdań Radzie Narodowej, Trybunał Obrachunkowy ma prawo badać co dwa lata, na podstawie informacji udzielanych przez te przedsiębiorstwa i instytucje, przeciętne wynagrodzenia, włącznie ze świadczeniami socjalnymi i rzeczowymi, jak i innymi świadczeniami otrzymywanymi przez członków zarządów i rad nadzorczych, jak i innych osób tam zatrudnionych, oraz informować o tym Radę Narodową. Przeciętne wynagrodzenia wspomnianych kategorii osób są przy tym wykazywane odrębnie dla każdego przedsiębiorstwa i instytucji.
Artykuł 122
(1) Trybunał Obrachunkowy podlega bezpośrednio Radzie Narodowej. W sprawach zarządzania przez federację oraz przez ustawowe reprezentacje zawodowe, jeżeli podlegają władzy wykonawczej Federacji, Trybunał Obrachunkowy jest właściwy jako organ Rady Narodowej; w sprawach zarządzania przez kraje, związki gmin, gminy jak i przez ustawowe reprezentacje zawodowe, jeżeli podlegają władzy wykonawczej krajów - jest właściwy jako organ odpowiedniego parlamentu krajowego.
(2) Trybunał Obrachunkowy jest niezależny od Rządu Federalnego i rządów krajowych i podlega tylko ustawom.
(3) Trybunał Obrachunkowy składa się z prezesa oraz koniecznej liczby urzędników i pracowników służb pomocniczych.
(4) Prezes Trybunału Obrachunkowego jest wybierany przez Radę Narodową na wniosek Komisji Głównej na kadencję 12-letnią; ponowny wybór jest niedopuszczalny. Przed objęciem urzędu jest on zaprzysięgany przez Prezydenta Federalnego.
(5) Prezes Trybunału Obrachunkowego nie może zasiadać w żadnym powszechnym ciele przedstawicielskim i nie może w ostatnich 4 latach być członkiem Rządu Federalnego albo rządu krajowego.
Artykuł 123
(1) W zakresie odpowiedzialności Prezes Trybunału Obrachunkowego jest zrównany z członkami Rządu Federalnego lub członkami odpowiedniego rządu krajowego, w zależności od tego, czy Trybunal Obrachunkowy działa jako organ Rady Narodowej, czy jako organ parlamentu krajowego.
(2) Prezes Trybunału Obrachunkowego może zostać odwołany w drodze uchwały Rady Narodowej.
Artykuł 123a
(1) Prezes Trybunału Obrachunkowego jest uprawniony do brania udziału w obradach Rady Narodowej oraz jej komisji (podkomisji), mających za przedmiot sprawozdania Trybunału Obrachunkowego, zamknięcie rachunków federalnych, wniosków dotyczących przeprowadzenia szczególnych czynności kontrolnych przez Trybunał Obrachunkowy oraz odnoszącej się do Trybunału Obrachunkowego części projektu federalnej ustawy budżetowej.
(2) W obradach dotyczących spraw wymienionych w ust. 1 Prezes Trybunału Obrachunkowego ma prawo na swoje żądanie zostać każdorazowo wysłuchany; szczegóły określa ustawa federalna o regulaminie Rady Narodowej.
Artykuł 124
(1) W przypadku niemożności sprawowania urzędu przez prezesa Trybunału Obrachunkowego zastępuje go najstarszy rangą urzędnik Trybunału Obrachunkowego. Dotyczy to też przypadku, gdy urząd prezesa jest nieobsadzony. Zastępstwo Prezesa Trybunału Obrachunkowego w Radzie Narodowej określa ustawa federalna o regulaminie Rady Narodowej.
(2) W przypadku zastępstwa Prezesa, jego zastępcę obowiązują postanowienia art. 123 ust. 1.
Artykuł 125
(1) Urzędników Trybunału Obrachunkowego mianuje Prezydent Federalny na wniosek i za kontrasygnatą Prezesa Trybunału Obrachunkowego, dotyczy to również przyznania tytułu urzędowego. Prezydent Federalny może jednakże upoważnić Prezesa Trybunału Obrachunkowego do mianowania urzędników określonych kategorii.
(2) Pracowników służb pomocniczych mianuje Prezes Trybunału Obrachunkowego.
(3) Zwierzchnictwo służbowe fFederacji wobec pracowników Trybunału Obrachunkowego jest sprawowane przez Prezesa Trybunału Obrachunkowego.
Artykuł 126
Członek Trybunału Obrachunkowego nie może uczestniczyć w kierowaniu i administrowaniu przedsiębiorstwami, podlegającymi kontroli Trybunału Obrachunkowego. Członek Trybunału Obrachunkowego nie może również uczestniczyć w kierowaniu i administrowaniu innymi przedsiębiorstwami nastawionymi na osiągnięcie zysku.
Artykuł 126a
W razie zaistnienia rozbieżności zdań pomiędzy Trybunałem Obrachunkowym a podmiotem prawnym (art. 121 ust. 1) odnośnie do wykładni postanowień ustawowych normujących właściwość Trybunału Obrachunkowego, rozstrzyga je Trybunał Konstytucyjny na wniosek Rządu Federalnego, rządu krajowego lub Trybunału Obrachunkowego. Wszystkie podmioty prawne są zobowiązane umożliwić Trybunałowi Obrachunkowemu przeprowadzenie kontroli stosownie do stanowiska prawnego Trybunału Konstytucyjnego. Wykonanie tego obowiązku jest egzekwowane przez sądy powszechne. Postępowanie reguluje ustawa federalna.
Artykuł 126b
(1) Trybunał Obrachunkowy kontroluje całą gospodarkę państwową federacji, zarządzanie fundacjami, funduszami i zakładami, które administrowane są przez organy federacji lub osoby (zrzeszenia osób) powołane przez organy federacji.
(2) Trybunał Obrachunkowy kontroluje ponadto zarządzanie przedsiębiorstwami, w których federacja sama albo wspólnie z innym podlegającym właściwości Trybunału Obrachunkowego podmiotem prawnym jest zaangażowana do wysokości co najmniej 50 % kapitału założycielskiego, podstawowego lub własnego, albo też, które są prowadzone przez federację samodzielnie lub wspólnie z innym takim podmiotem. Za zaangażowanie jest również uważane władanie przedsiębiorstwem przez inne środki finansowe, gospodarcze lub organizacyjne. Właściwość Trybunału Obrachunkowego rozciąga się także na przedsiębiorstwa dalszych szczebli, które spełniają przesłanki określone w niniejszym ustępie.
(3) Trybunał Obrachunkowy jest kompetentny do kontroli zarządzania środkami federacji przez korporacje publicznoprawne.
(4) Trybunał Obrachunkowy przeprowadza w swoim zakresie działania szczególne działania kontrolne na podstawie uchwały Rady Narodowej lub na żądanie członków Rady Narodowej. Szczegółowe unormowanie jest zawarte w ustawie federalnej o regulaminie Rady Narodowej. Takie same czynności przeprowadza Trybunał Obrachunkowy na podstawie uzasadnionego wniosku Rządu Federalnego albo ministra federalnego, a o wyniku powiadamia podmiot zgłaszający wniosek.
(5) Kontrola Trybunału Obrachunkowego obejmuje prawidłowość rachunkową, zgodność z obowiązującymi przepisami, a także oszczędność, gospodarność i celowość.
Artykuł 126c
Trybunał Obrachunkowy jest kompetentny do kontroli zarządzania przez podmioty ubezpieczenia społecznego.
Artykuł 126d
(1) Trybunał Obrachunkowy składa Radzie Narodowej sprawozdanie ze swojej działalności za miniony rok, najpóźniej do 31 grudnia każdego roku. Ponadto, Trybunał Obrachunkowy może w każdym czasie informować Radę Narodową o swoich spostrzeżeniach w związku z każdorazowo postawionym wnioskiem. Trybunał Obrachunkowy powiadamia Kanclerza Federalnego o każdym sprawozdaniu, równocześnie z jego przedłożeniem Radzie Narodowej Sprawozdania Trybunału Obrachunkowego są publikowane po ich przedłożeniu Radzie Narodowej.
(2) Dla rozpatrywania sprawozdań Trybunału Obrachunkowego tworzy się w Radzie Narodowej stałą komisję. Przy ustalaniu jej składu przestrzegana jest zasada proporcjonalności.
Artykuł 127
(1) Trybunał Obrachunkowy kontroluje zarządzanie w samodzielnym zakresie działania krajów, jak również zarządzanie fundacjami, funduszami i zakładami, administrowanymi przez organy krajów lub osoby (zrzeszenia osób) powołane przez organy krajów. Kontrola obejmuje rachunkową prawidłowość, przestrzeganie obowiązujących przepisów, a także oszczędność, gospodarność i celowość zarządzania; nie obejmuje jednak przesądzających o sposobie zarządzania uchwał ciał przedstawicielskich właściwych w świetle Konstytucji.
(2) Rządy krajowe przekazują Trybunałowi Obrachunkowemu corocznie preliminarze i uchwały o zamknięciu rachunków.
(3) Trybunał Obrachunkowy kontroluje także przedsiębiorstwa, w których kraj sam lub wspólnie z innym podlegającym właściwości Trybunału Obrachunkowego podmiotem prawnym jest zaangażowany do wysokości co najmniej 50 % kapitału założycielskiego, podstawowego lub własnego albo też, które są prowadzone przez kraj samodzielnie lub wspólnie z innym takim podmiotem. W odniesieniu do pojęcia finansowego zaangażowania stosuje się odpowiednio art. 126b ust. 2. Właściwość Trybunału Obrachunkowego rozciąga się także na przedsiębiorstwa dalszych szczebli, które spełniają przesłanki określone w niniejszym ustępie.
(4) Trybunał Obrachunkowy jest kompetentny do kontroli zarządzania środkami kraju przez korporacje publicznoprawne.
(5) Trybunał Obrachunkowy udostępnia wynik kontroli odpowiedniemu rządowi krajowemu do wiadomości. Rządy krajowe mają prawo zająć stanowisko, zaś o środkach podjętych w wyniku kontroli powiadamiają Trybunał Obrachunkowy w terminie 3 miesięcy.
(6) Trybunał Obrachunkowy składa parlamentowi krajowemu sprawozdanie ze swojej działalności za miniony rok, w części dotyczącej odpowiedniego kraju, najpóźniej do 31 grudnia każdego roku. Ponadto, Trybunał Obrachunkowy może w każdym czasie informować parlament krajowy o swoich spostrzeżeniach. Trybunał Obrachunkowy powiadamia rząd krajowy, jak i Rząd Federalny o każdym sprawozdaniu, równocześnie z jego przedłożeniem parlamentowi krajowemu. Sprawozdania Trybunału Obrachunkowego są publikowane po ich przedłożeniu parlamentowi krajowemu.
(7) Trybunał Obrachunkowy przeprowadza w swoim zakresie działania szczególne czynności kontrolne na podstawie uchwały parlamentu krajowego lub na żądanie określonej w krajowej ustawie konstytucyjnej liczby - nie przekraczającej jednej trzeciej - członków parlamentu krajowego. Dopóki Trybunał Obrachunkowy nie złoży sprawozdania z wykonania takiego wniosku, nie wolno kierować kolejnego wniosku takiej treści. Takie same czynności przeprowadza Trybunał Obrachunkowy na podstawie uzasadnionego wniosku rządu krajowego, a o wyniku powiadamia podmiot zgłaszający wniosek.
(8) Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się także w przypadku kontroli zarządzania przez miasto Wiedeń, przy czym w miejsce parlamentu krajowego wstępuje rada gminy, a w miejsce rządu krajowego - senat miasta.
Artykuł 127a
(1) Kontroli Trybunału Obrachunkowego podlega zarządzanie przez gminy liczące co najmniej 20 000 mieszkańców, jak i zarządzanie fundacjami, funduszami i zakładami administrowanymi przez organy gmin lub przez osoby (zrzeszenia osób) powołane przez organy gminy. Kontrola obejmuje rachunkową prawidłowość, przestrzeganie obowiązujących przepisów, a także oszczędność, gospodarność i celowość zarządzania.
(2) Burmistrz przekazuje Trybunałowi Obrachunkowemu i równocześnie rządowi krajowemu corocznie preliminarze i uchwały o zamknięciu rachunków.
(3) Trybunał Obrachunkowy kontroluje ponadto zarządzanie przez przedsiębiorstwa, w których gmina licząca co najmniej 20 000 mieszkańców, sama lub wspólnie z innym podlegającym właściwości Trybunału Obrachunkowego podmiotem prawnym jest zaangażowana do wysokości co najmniej 50 % kapitału założycielskiego, podstawowego lub własnego albo też, które są prowadzone przez gminę samodzielnie lub wspólnie z innym takim podmiotem. W odniesieniu do pojęcia finansowego zaangażowania stosuje się odpowiednio art. 126b ust. 2. Właściwość Trybunału Obrachunkowego rozciąga się także na przedsiębiorstwa dalszych szczebli, które spełniają przesłanki określone w niniejszym ustępie.
(4) Trybunał Obrachunkowy jest kompetentny do kontroli zarządzania środkami gminy, liczącej co najmniej 20 000 mieszkańców, przez korporacje publicznoprawne.
(5) Trybunał Obrachunkowy przekazuje wynik kontroli do wiadomości burmistrza. Burmistrz ma prawo zająć stanowisko, zaś o środkach przedsięwziętych w wyniku kontroli powiadamia Trybunał Obrachunkowy w terminie 3 miesięcy. Trybunał Obrachunkowy powiadamia o wynikach kontroli, wraz z wyrażonym przez burmistrza stanowiskiem, rząd krajowy i Rząd Federalny.
(6) Trybunał Obrachunkowy składa radzie gminy sprawozdanie ze swojej działalności w roku poprzednim, w części dotyczącej odpowiedniej gminy, najpóźniej do 31 grudnia każdego roku. Trybunał Obrachunkowy powiadamia rząd krajowy jak i Rząd Federalny o każdym sprawozdaniu, równocześnie z jego przedłożeniem radzie gminy. Sprawozdania Trybunału Obrachunkowego są publikowane po ich przedłożeniu radzie gminy.
(7) Trybunał Obrachunkowy, na podstawie uzasadnionego wniosku odpowiedniego rządu krajowego, może także doraźnie kontrolować zarządzanie przez gminy liczące mniej niż 20 000 mieszkańców, powiadamiając rząd krajowy o wynikach takiej kontroli. Stosuje się ust. 1 i 3 niniejszego artykułu.
(8) Postanowienia obowiązujące przy kontroli zarządzania przez gminy liczące co najmniej 20 000 mieszkańców stosuje się odpowiednio przy kontroli zarządzania przez związki gmin.
Artykuł 127b
(1) Trybunał Obrachunkowy jest uprawniony do kontroli zarządzania przez ustawowe reprezentacje zawodowe.
(2) Ustawowe reprezentacje zawodowe przekazują Trybunałowi Obrachunkowemu corocznie preliminarz i uchwałę o zamknięciu rachunków.
(3) Kontrola Trybunału Obrachunkowego obejmuje rachunkową prawidłowość, przestrzeganie obowiązujących przepisów, a także oszczędność, gospodarność i celowość zarządzania; nie obejmuje jednak uchwał właściwych organów ustawowych reprezentacji zawodowych, przesądzających o sposobie zarządzania w zakresie zadań jako reprezentacji interesów.
(4) Trybunał Obrachunkowy przekazuje wynik kontroli do wiadomości przewodniczących organów stanowiących (ciał przedstawicielskich) ustawowej reprezentacji zawodowej. Ci przedkładają wynik kontroli, wraz z zajętym w tej mierze stanowiskiem, organowi stanowiącemu (ciału przedstawicielskiemu) ustawowej reprezentacji zawodowej. Trybunał Obrachunkowy powiadamia równocześnie o wynikach kontroli organ właściwy na szczeblu najwyższym do nadzoru nad ustawową reprezentacją zawodową. Sprawozdania Trybunału Obrachunkowego są publikowane po ich przedłożeniu organowi stanowiącemu (ciału przedstawicielskiemu).
Artykuł 127c
W przypadku ustanowienia przez kraje w ich zakresie instytucji o takich samych zadaniach, jak Trybunał Obrachunkowy, w krajowej ustawie konstytucyjnej mogą być zastosowane regulacje odpowiadające art. 126a zdanie pierwsze. W takim przypadku obowiązuje także art. 126a od zdania drugiego do czwartego.
Artykuł 128
Szczegółowe postanowienia dotyczące organizacji i funkcjonowania Trybunału Obrachunkowego zawiera ustawa federalna.