KONSTYTUCJA REPUBLIKI CHORWACJI 1)

I. PODSTAWY HISTORYCZNE

Dając wyraz tysiącletniej tożsamości narodowej oraz istnienia państwowości narodu chorwackiego, potwierdzonych ciągłością wydarzeń dziejowych w rozmaitych formach państwowych, a także utrzymaniem i rozwojem państwowotwórczej idei historycznego prawa narodu chorwackiego do pełnej suwerenności państwowej, znajdującej przejawy:

- w tworzeniu się księstw chorwackich w VII wieku;

- w średniowiecznym samodzielnym państwie chorwackim ugruntowanym w IX wieku;

- w Królestwie Chorwatów założonym w X wieku;

- w utrzymaniu chorwackiej podmiotowości państwowej w ramach chorwacko-węgierskiej unii personalnej;

- w samodzielnej i suwerennej decyzji Saboru Chorwacji o wyborze monarchy z dynastii Habsburgów w 1527 roku;

- w samodzielnej i suwerennej decyzji Saboru Chorwacji o Sankcji Pragmatycznej w 1712 roku;

- w uchwałach Saboru Chorwacji z 1848 roku o restauracji Trójjedynego Królestwa Chorwacji pod władzą bana 2) na podstawie historycznych, państwowych i naturalnych praw narodu chorwackiego;

- w Układzie Chorwacko-Węgierskim z 1868 roku o ułożeniu stosunków między Królestwem Dalmacji, Chorwacji i Slawonii, a Królestwem Węgier na gruncie prawnych tradycji obu państw oraz Sankcji Pragmatycznej z 1712 roku;

- w decyzji Saboru Chorwacji z 29 listopada 1918 roku o rozwiązaniu stosunków prawno-państwowych z Austro-Węgrami i o jednoczesnym przystąpieniu, z powołaniem sił na historyczne i naturalne prawa narodowe samodzielnej Chorwacji, do Państwa Słoweńców, Chorwatów i Serbów, proklamowanego na terytorium dotychczasowej monarchii Habsburgów;

- w fakcie, że Sabor Chorwacji nigdy nie potwierdził decyzji Rady Narodowej Państwa Słoweńców, Chorwatów i Serbów o zjednoczeniu się z Serbią i Czarnogórą (1 grudnia 1918) w państwo proklamowane następnie (3 października 1929) jako Królestwo Jugosławii;

- w powstaniu w 1939 roku Banowiny Chorwackiej, która stanowiła przywrócenie chorwackiej tożsamości państwowej w ramach Królestwa Jugosławii;

- w stworzeniu podstaw suwerenności państwowej w okresie Drugiej Wojny Światowej,

co zostało wyrażone, wbrew proklamowanemu Niezależnemu Państwu Chorwackiemu (1941), poprzez uchwały Krajowej Antyfaszystowskiej Rady Wyzwolenia Narodowego Chorwacji (1943), a następnie w Konstytucji Ludowej Republiki Chorwacji (1947) oraz w konstytucjach Socjalistycznej Republiki Chorwacji (1963-1990).

W momencie dziejowego przełomu i odrzucenia systemu komunistycznego oraz zmiany międzynarodowego porządku w Europie, naród chorwacki, w pierwszych demokratycznych wyborach (1990) swobodnie wyrażając swoją wolę, potwierdził tysiącletnią tożsamość państwową i swoje zdecydowanie dla utworzenia Republiki Chorwacji jako suwerennego państwa.

Pomna przedstawionych faktów dziejowych oraz zasad przyjętych powszechnie we współczesnym świecie, jak również pomna niezbywalności, niepodzielności, nieprzenoszalności i trwałości prawa do samookreślenia i państwowej suwerenności narodu chorwackiego wraz z nienaruszalnym prawem do oddzielania sił i łączenia jako podstawowych warunków pokoju oraz stabilności porządku międzynarodowego, Republika Chorwacji konstytuuje się jako narodowe państwo narodu chorwackiego oraz państwo przedstawicieli innych narodów i mniejszości będących jego obywatelami: Serbów, Muzułmanów, Słoweńców, Czechów, Słowaków, Włochów, Węgrów, Żydów i innych, którym gwarantuje się równe prawa z obywatelami narodowości chorwackiej, a także realizację ich praw narodowych zgodnie z demokratycznymi normami ONZ i krajów wolnego świata.

Republika Chorwacji, szanując wolę narodu chorwackiego i wolę wszystkich obywateli wyrażoną zdecydowanie w wolnych wyborach, tworzy się i rozwija jako państwo suwerenne i demokratyczne, w którym gwarantuje się i zapewnia równość praw, wolności i prawa człowieka i obywatela oraz w którym wspiera się rozwój gospodarki, kultury i dobrobytu społecznego.


1) Podstawę tłumaczenia stanowił tekst ogłoszony w urzędowym organie publikacyjnym Republiki Chorwacji "Narodne Novine" 1990 nr 58 z 22 grudnia 1990 r.

2) Ban - w Chorwacji tytuł samodzielnego namiestnika monarchy, stosowany od X w. W