Konstytucja Finlandii Rozdział 6
Rozdział 6
Ustawodawstwo
§ 70
Inicjatywa ustawodawcza
Projekt zmiany lub uchwalenia ustawy inicjowany jest w parlamencie w
formie propozycji rządowej lub wniosku ustawodawczego złożonego przez deputowanego.
Wnioski ustawodawcze mogą być składane, jeżeli parlament obraduje na sesji.
§ 71
Uzupełnianie i wycofywanie projektów
Propozycja rządowa może być uzupełniona nową propozycją dopełniającą
lub może zostać wycofana. Dopełniająca propozycja nie może być złożona,
jeżeli komisja stała, która rozpatruje sprawę, przedstawiła już swoje sprawozdanie.
§ 72
Rozpatrywanie projektu ustawy w parlamencie
Projekt ustawy rozpatrywany jest w dwóch czytaniach na plenarnym posiedzeniu
parlamentu, po tym jak komisja stała rozpatrująca sprawę przedstawi swoje
sprawozdanie.
W pierwszym czytaniu projektu ustawy przedstawia się i rozpatruje sprawozdanie
komisji stałej, po czym parlament podejmuje decyzję o treści projektu. W
drugim czytaniu, które odbywa się najwcześniej w trzecim dniu po zamknięciu
pierwszego czytania, parlament decyduje o uchwaleniu lub odrzuceniu projektu
ustawy.
Projekt ustawy w trakcie pierwszego czytania może być przesłany do Wielkiej
Komisji. Szczegółowe przepisy dotyczące rozpatrywania projektu ustawy zawarte
są w regulaminie parlamentu.
§ 73
Tryb zmiany Konstytucji
Projekty dotyczące zmiany, uzupełnienia lub uchylenia Konstytucji albo
ograniczonego wyjątku od postanowień Konstytucji zostają w drugim czytaniu
pozostawione w zawieszeniu na mocy decyzji podjętej większością oddanych
głosów, aż do pierwszej sesji parlamentu po kolejnych wyborach parlamentarnych.
Wówczas projekt, po tym jak właściwa komisja stała przedstawi swoje sprawozdanie,
podlega uchwaleniu bez znaczących zmian, na posiedzeniu plenarnym w jednym
czytaniu większością przynajmniej dwóch trzecich oddanych głosów.
Projektmoże jednak, na mocy decyzji podjętej większością przynajmniej
pięciu szóstych oddanych głosów, zostać uznany za pilny. W takim przypadku
projekt nie pozostaje w zawieszeniu i może zostać uchwalony na mocy decyzji
podjętej większością przynajmniej dwóch trzecich oddanych głosów.
§ 74
Kontrola konstytucyjności
Komisja Konstytucyjna parlamentu publikuje stanowiska dotyczące konstytucyjności
projektów ustaw i innych spraw przekazanych do Komisji, jak również stosunku
tych przedłożeń do międzynarodowych aktów dotyczących praw człowieka.
§ 75
Szczególne ustawodawstwo dla Wysp Alandzkich
Tryb ustawodawczy dla uchwalenia Ustawy o autonomii Wysp Alandzkich
i Ustawy o prawie nabywania nieruchomości na Wyspach Alandzkich określony
jest szczegółowo w tych ustawach.
Upoważnienia Zgromadzenia Ustawodawczego Wysp Alandzkich do wykonywania
inicjatywy ustawodawczej oraz procedura uchwalania ustaw przyjętych przez
to Zgromadzenie określa Ustawa o autonomii Wysp Alandzkich.
§ 76
Ustawa o Kościele
Przepisy dotyczące organizacji i administracji Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego
zawarte są w Ustawie o Kościele.
Tryb ustawodawczy dla uchwalenia Ustawy o Kościele i prawo inicjatywy
w tym zakresie określone są szczegółowo w Ustawie o Kościele.
§ 77
Zatwierdzanie ustaw
Ustawa uchwalona przez parlament przekazywana jest Prezydentowi Republiki
do zatwierdzenia. Prezydent podejmuje decyzję o zatwierdzeniu ustawy w ciągu
trzech miesięcy od jej przedstawienia do zatwierdzenia. Prezydent może
zażądać opinii o ustawie od Sądu Najwyższego lub Najwyższego Sądu Administracyjnego.
Jeżeli prezydent odmówi zatwierdzenia ustawy, odsyła ją parlamentowi
do ponownego rozpatrzenia. Jeżeli parlament ponownie uchwali ustawę bez
istotnych zmian, ustawa wchodzi w życie bez zatwierdzenia. Jeżeli parlament
nie uchwali jej ponownie, uznaje się, że ustawa nie doszła do skutku.
§ 78
Rozpatrywanie nie zatwierdzonej ustawy
Jeżeli Prezydent Republiki nie zatwierdzi ustawy w przepisanym czasie,
zostaje ona niezwłocznie skierowana do ponownego rozpatrzenia w parlamencie.
Ustawa powinna, po przedstawieniu sprawozdania przez właściwą komisję stałą,
zostać uchwalona bez istotnych zmian lub odrzucona. Decyzja podejmowana
jest na posiedzeniu plenarnym w jednym czytaniu większością głosów.
§ 79
Opublikowanie i wejście w życie
Jeżeli ustawa zostaje uchwalona w trybie przewidzianym dla ustaw konstytucyjnych,
wymaga to określenia w tej ustawie.
Zarówno ustawa zatwierdzona, jak i ustawa, która wchodzi w życie bez
zatwierdzenia, podpisywane są przez Prezydenta Republiki i kontrasygnowane
przez właściwego ministra. Następnie Rada Państwa niezwłocznie publikuje
ustawę w Finlands Författningssamling.
Ustawa powinna określać datę swego wejścia w życie. W szczególnym przypadku
ustawa może stanowić, iż data jej wejścia w życie określona zostanie w zarządzeniu.
Jeżeli ustawa nie zostanie opublikowana do daty określającej jej wejście
w życie, wchodzi w życie z dniem opublikowania.
Ustawy są uchwalane i publikowane w językach fińskim i szwedzkim.
§ 80
Wydawanie dekretów i delegowanie uprawnień ustawodawczych
Prezydent Republiki, Rada Państwa i minister mogą wydawać dekrety na
podstawie upoważnienia zawartego w niniejszej Konstytucji lub innej ustawie.
Jednakże tylko w ustawie określa się zasady dotyczące praw i obowiązków osób
indywidualnych, jak również inne sprawy należące zgodnie z niniejszą Konstytucją
do materii ustawowej. Jeżeli brak jest szczegółowego przepisu określającego,
kto wydaje dekret, jest on wydawany przez Radę Państwa.
Ponadto, inne organy mogą z upoważnienia ustawy stanowić przepisy prawa
w określonych sprawach, jeżeli zachodzi szczególna przyczyna odnosząca się
do przedmiotu regulacji i jeżeli znaczenie materii sprawy nie wymaga uregulowania
przez ustawę lub dekret. Zakres takiego upoważnienia powinien być dokładnie
określony.
Ogólne przepisy dotyczące publikowania i wejścia w życie dekretów i
innych przepisów prawnych określa ustawa.