Dział C
O IZBIE DEPUTOWANYCH
Rozdział piąty
O FUNKCJI USTAWODAWCZEJ IZBY DEPUTOWANYCH
Artykuł 73
1. Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje
Izbie Deputowanych i Rządowi.
2. Projekty ustaw dotyczące świadczeń
pieniężnych wszelkiego typu i warunków ich wypłaty są przedstawiane wyłącznie
przez ministra finansów po uzyskaniu opinii Izby Obrachunkowej22).
W przypadku świadczeń pieniężnych obciążających budżet wspólnot lokalnych
lub innych osób prawnych prawa publicznego, inicjatywa należy do właściwego
ministra i ministra finansów. Projekty ustaw dotyczące świadczeń pieniężnych
powinny być prezentowane oddzielnie; zamieszczanie w ustawach regulujących
inne materie klauzul dotyczących świadczeń pieniężnych jest zabronione
pod groźbą unieważnienia ustawy.
3. Żaden projekt ustawy, żadna poprawka
ani dodatkowe postanowienie zgłoszone przez Izbę nie mogą zostać poddane
pod dyskusję, jeżeli pociągałoby to za sobą nakłady pieniężne ze strony
państwa, wspólnot lokalnych lub innych osób prawnych prawa publicznego,
wydatki lub zmniejszenie ich dochodów bądź majątku, związane z koniecznością
wypłaty uposażeń lub świadczeń, czy wreszcie zapewnienie komukolwiek korzyści
materialnych.
4. Dopuszczalne są jednak poprawki
lub dodatkowe postanowienia przedstawione przez przywódcę partii bądź przedstawiciela
grupy parlamentarnej, zgodnie z ustaleniami art. 74 ust. 3, dotyczące projektów
ustaw regulujących organizację służb publicznych i instytucji użyteczności
publicznej, ogólny status funkcjonariuszy publicznych, wojskowych i funkcjonariuszy
organów bezpieczeństwa, urzędników wspólnot lokalnych lub innych osób prawnych
prawa publicznego oraz zatrudnionych w przedsiębiorstwach publicznych generalnie.
5. Projekty ustaw wprowadzające lokalne
lub specjalne opłaty lub jakiekolwiek zobowiązania na rzecz organizacji
lub osób prawnych prawa publicznego bądź prywatnego powinny, między innymi,
uzyskać kontrasygnatę ministra koordynacji i ministra finansów.
Artykuł 74
1. Każdy projekt ustawy i każda propozycja
ustawy powinny obowiązkowo zawierać uzasadnienie; przed ich wniesieniem
na Zgromadzenie Plenarne lub posiedzenie jednej z dwóch Sekcji Izby powinny
one być przekazane obsłudze naukowej, o której mowa w art. 65 ust. 5, w
celu ich opracowania z punktu widzenia techniki legislacyjnej; postępowanie
to musi mieć miejsce niezwłocznie po utworzeniu takiej obsługi, zgodnie
z postanowieniami regulaminu Izby.
2. Projekty i propozycje ustaw wniesione
do Izby są przesyłane do odpowiednich komisji parlamentarnych. Po przedstawieniu
sprawozdania komisji lub po upływie terminu wyznaczonego dla przedstawienia
takiego sprawozdania, projekty i propozycje ustaw są wnoszone do Izby,
gdzie powinny być, po upływie 3 dni, poddane dyskusji, o ile nie zostaną
przez właściwego ministra określone jako pilne. Dyskusja rozpoczyna się
po przedstawieniu ustnego sprawozdania przez właściwego ministra i sprawozdawców
komisji.
3. Poprawki do projektów lub propozycji
ustaw, wnoszone przez deputowanych, których rozpatrywanie jest w kompetencji
Zgromadzenia Plenarnego bądź Sekcji Izby, nie są poddawane pod dyskusję,
jeżeli nie zostały złożone co najmniej na dzień przed rozpoczęciem dyskusji,
chyba że Rząd zgadza się na dyskusję nad nimi.
4. Dyskusja nad projektem lub propozycją
ustawy zmieniającej postanowienia ustawy nie może zostać rozpoczęta, jeżeli
uzasadnienie projektu nie zawiera tekstu przepisów, które mają być zmienione
i jeżeli projekt lub propozycja ustawy nie zawiera tekstu nowych przepisów
zmieniających.
5. Projekt lub propozycja ustawy zawierające
przepisy nie odnoszące się do podstawowego celu ustawy nie mogą być poddane
pod dyskusję.
Żaden dodatkowy przepis ani poprawka
nie mogą być przedmiotem dyskusji, jeżeli nie odnoszą się do podstawowego
celu projektu lub propozycji ustawy.
W przypadkach spornych wypowiada się
Izba.
6. Raz w miesiącu, w dniu określonym
w regulaminie, wprowadzane są do porządku dnia, jako mające pierwszeństwo,
zawieszone projekty ustaw i dyskutowane.
Artykuł 75
1. Każdy projekt i każda propozycja
ustawy przedstawione przez ministra, które obciążają budżet, nie są wnoszone
pod obrady, jeżeli nie jest załączona do nich opinia Generalnej Dyrekcji
Księgowości Publicznej23) , określająca
wydatki; jeżeli jest to projekt lub propozycja ustawy wnoszone z inicjatywy
deputowanych, są one przed debatą przesyłane do Generalnej Dyrekcji Księgowości
Publicznej, która jest zobowiązana do przedłożenia odpowiedniej opinii
w ciągu 15 dni. Po upływie tego terminu projekt ustawy przedstawiany jest
do rozpatrzenia, mimo że opinia nie została przedstawiona.
2. Podobna procedura jest stosowana
w odniesieniu do poprawek, jeżeli żądają tego właściwi ministrowie. W takim
przypadku Generalna Dyrekcja Księgowości Publicznej powinna przedłożyć
Izbie swoją opinię. Jedynie wtedy, gdy opinia nie została przedstawiona
w określonym terminie, można podjąć debatę nad poprawkami bez opinii.
3. Projekty ustaw, których przyjęcie
pociągałoby za sobą wydatki lub zmniejszenie dochodów nie są poddawane
pod obrady, jeżeli nie jest załączona do nich specjalna opinia wskazująca,
z jakich źródeł owe dochody zostaną pokryte, podpisana przez właściwego
ministra oraz przez ministra finansów.
Artykuł 76
1. Każdy projekt i każda propozycja
ustawy wniesione na Zgromadzenie Plenarne lub posiedzenie Sekcji Izby są
dyskutowane i głosowane, raz nad założeniami, raz według artykułów i jako
całość.
2. Wyjątkowo, na żądanie jednej trzeciej
ogólnej liczby deputowanych, przedstawione przed rozpoczęciem ogólnej dyskusji
projekty i propozycje ustaw są dyskutowane i głosowane na posiedzeniach
plenarnych Izby dwukrotnie na dwóch odrębnych posiedzeniach, odbywających
się w odstępie co najmniej dwóch dni; w takim przypadku na pierwszym posiedzeniu
ma miejsce dyskusja i głosowanie nad założeniami ustawy i poszczególnymi
artykułami, na drugim posiedzeniu - dyskusja i głosowanie nad poszczególnymi
artykułami oraz nad całością ustawy.
3. Jeżeli w toku debaty przyjęte zostały
poprawki, głosowania nad projektem lub propozycją ustawy jako całości zostaje
odroczone o 24 godziny, liczą od momentu przekazania projektu lub propozycji
ustawy z poprawkami.
4. Projekt lub propozycja ustawy określonej
przez Rząd, jako pilna są poddawane pod głosowanie po ograniczonej dyskusji,
w której obok sprawozdawców udział biorą Premier lub właściwy minister,
przywódcy partii reprezentowanych w Izbie i po jednym przedstawicielu każdej
z nich. Regulamin Izby może ograniczyć czas wystąpień i czas trwania debaty.
5. Rząd może zgłosić wniosek, ażeby
projekt lub propozycja ustawy o szczególnym znaczeniu bądź mającej charakter
pilny były dyskutowane na określonej liczbie posiedzeń, nie więcej niż
trzech. Izba może, na wniosek jedne dziesiątej deputowanych, przedłużyć
dyskusję na dwa kolejne posiedzenia. Czas trwania każdego wystąpienia jest
określony w regulaminie Izby.
6. Przyjęcie kodeksów sądowych
lub administracyjnych opracowanych przez komisje specjalne, powołane na
postawie odrębnych ustaw, może nastąpić na Zgromadzeniu Plenarnym Izby
w formie odrębnej ustawy zatwierdzającej te kodeksy w całości.
7. W taki sam sposób może zostać przeprowadzona
kodyfikacja obowiązujących przepisów poprzez prostą ich klasyfikację
lub uchylenie części obowiązujących ustaw, wyłączając z tej grupy
ustawy podatkowe.
8. Projekt lub propozycja ustawy odrzucona
przez Zgromadzenie Plenarne Izby lub przez jedną z jej Sekcji nie może
zostać ponownie wniesiona pod obrady w trakcie trwania tej samej sesji,
ani do Sekcji Izby po zamknięciu sesji.
Artykuł 77
1. Autentyczna wykładnia ustaw należy
do władzy ustawodawczej24).
2. Ustawa nie mająca charakteru wykładni
wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.