KONSTYTUCJA KRÓLESTWA HOLANDII Tytuł 2

Tytuł drugi
RZĄD
§ 1. Król

Artykuł 24

Władza królewska sprawowana jest dziedzicznie przez prawnych następców Króla Wilhelma I, Księcia Oranje-Nassau.

Artykuł 25

Władza królewska przechodzi dziedzicznie po Śmierci Króla na jego prawnych potomków, przy czym pierwszeństwo ma najstarsze dziecko; ta sama zasada ma zastosowanie do następstwa w przypadku nie obsadzonego tronu. W przypadku braku własnych potomków władza królewska przechodzi w ten sam sposób w linii sukcesji tronu na prawnych potomków, najpierw na jego ojca, a następnie dziadka, lecz będących nie w dalszym aniżeli trzeci stopień pokrewieństwa ze zmarłym Królem.

Artykuł 26

Odnośnie do prawa do korony dziecko kobiety brzemiennej w chwili zgonu Króla traktuje się jako już urodzone. Martwo urodzone uważa się za nigdy nie istniejące.

Artykuł 27

Zrzeczenie się władzy królewskiej ma dla jej sukcesji ten sam skutek, co wymienione w uprzednich artykułach. Dzieci i ich potomkowie urodzone po zrzeczeniu się zostają wyłączone z sukcesji.

Artykuł 28

1. Król zawierający małżeństwo bez zgody udzielonej ustawą tym samym abdykuje.
2. Każdy, kto zawarł takie małżeństwo, a mógłby odziedziczyć władzę królewską po Królu, jest z dziećmi zrodzonymi z takiego małżeństwa i ich potomstwem wyłączony z sukcesji.
3. Stany Generalne na wspólnym posiedzeniu obradują nad projektem ustawy i uchwalają udzielenie zgody.

Artykuł 29

1. Jeśli wymagają tego nadzwyczajne okoliczności, można pozbawić ustawowo sukcesji jedną lub więcej osób.
2. Projekt ustawy wnoszony jest przez Króla lub w jego imieniu. Stany Generalne na wspólnym posiedzeniu obradują i decydują w tej sprawie. Mogą one uchwalić taki projekt tylko większością co najmniej dwóch trzecich oddanych głosów.

Artykuł 30

1. Jeśli okaże się, że nie może być sukcesora, można go powołać w drodze ustawy. Projekt ustawy wnoszony jest przez Króla lub w jego imieniu. Po wniesieniu tego projektu, izby [Stanów Generalnych] zostają rozwiązane. Nowo wybrane izby obradują i decydują w tej sprawie na wspólnym posiedzeniu. Mogą one uchwalić taki projekt tylko większością co najmniej dwóch trzecich oddanych głosów.
2. Jeśli, w przypadku zgonu Króla lub jego abdykacji, brak jest sukcesora, izby [Stanów Generalnych] zostają rozwiązane. Nowo wybrane izby zwołuje się w ciągu czterech miesięcy od śmierci Króla lub jego abdykacji na wspólne posiedzenie w celu zadecydowania o powołaniu Króla. Mogą one powołać następcę tylko większością co najmniej dwóch trzech oddanych głosów.

Artykuł 31

1. Następstwo powołanego Króla w drodze dziedziczenia może objąć tylko prawnych potomków.
2. Przepisy co do sukcesji i ustępu pierwszego niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio do powołanego następcy, dopóki jeszcze nie został Królem.

Artykuł 32

W możliwie krótkim czasie po objęciu władzy królewskiej zaprzysięga się uroczyście Króla i składa się mu hołd na publicznym i wspólnym posiedzeniu Stanów Generalnych w mieście stołecznym Amsterdamie. Król przysięga lub przyrzeka wierność Konstytucji i godne piastowanie swego urzędu. Ustawa określi bliższe zasady.

Artykuł 33

Król sprawuje władzę królewską po ukończeniu 18 lat.

Artykuł 34

Ustawa określa władzę rodzicielską i opiekuńczą nad niepełnoletnim Królem i nadzór nad nim. Stany Generalne obradują i decydują w tej sprawie na wspólnym posiedzeniu.

Artykuł 35

1. Jeśli Rada Ministrów uzna, że Król nie jest w stanie sprawować władzy, powiadamia o tym, przedkładając opinię Rady Stanu, Stany Generalne, które zwołuje się na wspólne posiedzenie.
2. Jeśli Stany Generalne podzielają ten pogląd, oświadczają, że Król nie jest w stanie sprawować władzy królewskiej. Oświadczenie to zostaje opublikowane z polecenia przewodniczącego posiedzenia i nabiera natychmiast mocy.
3. Gdy Król znów jest w stanie sprawować władzę królewską, stwierdza się to w drodze ustawy. Stany Generalne obradują i decydują w tej sprawie na wspólnym posiedzeniu. Natychmiast po opublikowaniu tej ustawy Król wznawia sprawowanie władzy królewskiej.
4. Ustawa określa w razie potrzeby nadzór nad osobą Króla, jeśli zostanie stwierdzone, że nie jest on w stanie sprawować władzy królewskiej. W tej sprawie Stany Generalne obradują i decydują na wspólnym posiedzeniu.

Artykuł 36

Król może złożyć czasowo sprawowanie władzy królewskiej i podjąć ją ponownie na mocy ustawy, projekt której zostaje wniesiony przez niego lub w jego imieniu. Stany Generalne obradują i decydują w tej sprawie na wspólnym posiedzeniu.

Artykuł 37

1. Władzę królewską sprawuje regent:
a) dopóki Król nie ukończy 18 lat;
b) jeśli jeszcze nienarodzone dziecko może być powołane na tron;
c) jeśli stwierdzi się, że Król nie jest w stanie sprawować władzy królewskiej;
d) jeśli Król czasowo złożył sprawowanie władzy królewskiej;
e) dopóki po śmierci Króla lub po jego abdykacji nie ma następcy.
2. Regenta powołuje się w drodze ustawy. Stany Generalne obradują i decydują w tej sprawie na wspólnym posiedzeniu.
3. W przypadkach wymienionych w ust. 1 litera c) i d), potomek Króla, który jest jego uprawnionym następcą, staje się regentem po ukończeniu 18 lat.
4. Na wspólnym posiedzeniu Stanów Generalnych regent przysięga lub przyrzeka wierność Konstytucji i godne piastowanie swego urzędu. Ustawa określi bliżej zasady regencji i może przewidzieć sukcesję i zastępstwo. Stany Generalne obradują i decydują w tej sprawie na wspólnym posiedzeniu.
5. Art. 35 i art. 36 stosują się odpowiednio do regenta.

Artykuł 38

Dopóki nie zostanie ustalone sprawowanie władzy królewskiej, sprawuje ją Rada Stanu.

Artykuł 39

Ustawa określa, kto jest członkiem Domu Królewskiego.

Artykuł 40

1. Król otrzymuje roczne dotacje od państwa zgodnie z przepisami ustawowymi. Ustawa ta określa, którym członkom Domu Królewskiego zostaną przyznane dotacje od państwa oraz ustala te dotacje.
2. Otrzymane przez nich dotacje od państwa, jak i części składowe majątku, które służą im do wypełniania funkcji, są wolne od podatków osobistych. Także to co Król lub przypuszczalny dziedzic Korony otrzymuje na mocy prawa spadkowego lub przez darowiznę od członka Domu Królewskiego zostaje zwolnione od podatków z tytułu prawa dziedziczenia, przeniesienia [prawa własności] i darowizny. Ustawa może udzielić dalszego zwolnienia od podatków.
3. Izby Stanów Generalnych mogą uchwalić ustawy wspomniane w poprzednich ustępach tylko większością co najmniej dwóch trzecich liczby oddanych głosów.

Artykuł 41

Król zarządza swym Domem, uwzględniając interes publiczny.