1. Prezydent Irlandii (Uachtarán na hÉireann), zwany dalej Prezydentem, jest pierwszą osobą w Państwie 7 i sprawuje władzę oraz wykonuje zadania nałożone na niego przez niniejszą Konstytucję i ustawę.
2. 1° Prezydent jest wybierany przez naród w głosowaniu bezpośrednim.
2° Każdy obywatel, który jest uprawniony do głosowania w wyborach do Dáil Éireann, ma prawo głosować w wyborach prezydenckich.
3° Głosowanie jest tajne, w systemie reprezentacji proporcjonalnej z zastosowaniem pojedynczego głosu przechodniego8 .
3. 1° Prezydent piastuje urząd przez siedem lat od dnia objęcia urzędu, chyba że przed upływem tego okresu Prezydent umrze, zrezygnuje lub zostanie usunięty z urzędu albo stanie się trwale niezdolny do sprawowania urzędu; trwałą niezdolność stwierdza Sąd Najwyższy w składzie nie mniejszym niż pięciu sędziów.
2° Osoba, która piastuje lub piastowała urząd prezydenta, może zostać wybrana ponownie, ale tylko jeden raz.
3° Wybory Prezydenta są przeprowadzane nie później i nie wcześniej niż sześćdziesiątego dnia przed upływem kadencji, a w razie usunięcia Prezydenta z urzędu lub jego śmierci, rezygnacji, albo stwierdzenia trwałej niezdolności do sprawowania urzędu, w myśl wyżej wymienionych przepisów (niezależnie od tego, czy okoliczność taka zaistniała przed, czy po objęciu urzędu), wybory Prezydenta są przeprowadzane w ciągu sześćdziesięciu dni od zaistnienia takiej okoliczności9 .
4. 1° Każdy obywatel, który ukończył trzydzieści pięć lat ma prawo wybieralności na urząd Prezydenta.
2° Każdy kandydat na Prezydenta, z wyjątkiem byłego lub ustępującego Prezydenta, musi zostać zgłoszony przez:
i. nie mniej niż dwadzieścia osób, z których każda jest w danym momencie członkiem jednej z izb Oireachtas, albo
ii. rady co najmniej czterech hrabstw (wliczając w to miasta - hrabstwa10 ), zgodnie z ustawą.
3° Każda osoba i każda rada ma prawo poprzeć zgłoszenie nie więcej niż jednego kandydata w tych samych wyborach.
4° Byli lub ustępujący Prezydenci mogą sami zgłosić swoją kandydaturę.
5° Gdy o urząd Prezydenta ubiega się tylko jeden kandydat, nie jest konieczne przeprowadzenie głosowania dla jego wyboru.
5. Wybory na urząd Prezydenta reguluje ustawa, zgodnie z postanowieniami niniejszego Artykułu.
6. 1° Prezydent nie może być członkiem żadnej z dwóch izb Oireachtas.
2° Jeśli członek którejś z izb Oireachtas został wybrany na urząd Prezydenta, jego mandat w tej izbie uważa się za wygasły.
3° Prezydent nie może odpłatnie piastować żadnego innego urzędu lub funkcji.
7. Pierwszy Prezydent obejmuje urząd niezwłocznie po wyborze, a każdy kolejny Prezydent - w pierwszym dniu po upływie kadencji poprzednika lub w najbliższym możliwym terminie; w sytuacji, gdy poprzedni Prezydent został usunięty z urzędu, zmarł, zrezygnował, lub stwierdzono u niego trwałą niezdolność do sprawowania urzędu, o której mowa w ust. 3, niezwłocznie po wyborze.
8. Obejmując urząd, Prezydent publicznie składa i podpisuje w obecności członków obu izb Oireachtas, sędziów Sądu Najwyższego i Wyższego Sądu Apelacyjnego oraz innych ważnych osobistości następujące oświadczenie:
"W obliczu Boga Wszechmogącego ja, ..., przyrzekam i oświadczam uroczyście i szczerze, iż będę przestrzegał Konstytucji Irlandii, dochowam wierności jej postanowieniom, będę wypełniał swoje obowiązki uczciwie i sumiennie, zgodnie z Konstytucją i ustawą, a moje zdolności poświęcę służbie dla dobra ludu Irlandii. Niech Bóg mnie poprowadzi i wspomoże".
9. Prezydent podczas sprawowania urzędu nie może opuszczać Państwa bez zgody Rządu.
10. 1° Prezydent może zostać odwołany w razie stwierdzenia niewłaściwego zachowania 11.
2° Z oskarżeniem może wystąpić każda z izb Oireachtas, zgodnie z przepisami niniejszego ustępu.
3° Wniosek o postawienie Prezydenta w stan oskarżenia, zgodnie z przepisami niniejszego ustępu, pozostaje bez rozpatrzenia, jeżeli nie został podpisany przez co najmniej trzydziestu członków izby Oireachtas, która złożyła wniosek.
4° Do podjęcia uchwały w sprawie przyjęcia wniosku przez jedną z izb Oireachtas wymagane jest poparcie nie mniej niż dwóch trzecich wszystkich członków danej izby.
5° W razie wniesienia oskarżenia przez jedną z izb Oireachtas, druga izba rozpatruje oskarżenie lub zleca jego rozpatrzenie.
6° Podczas rozpatrywania oskarżenia Prezydent ma prawo być obecny i mieć swojego pełnomocnika.
7° Jeżeli izba Oireachtas, która rozpatrywała oskarżenie lub zleciła jego rozpatrzenie, po dokonaniu tego rozpatrzenia podejmie większością co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby swych członków uchwałę stwierdzającą, iż oskarżenie wniesione przeciwko Prezydentowi zostało podtrzymane, a niewłaściwe zachowanie, będące podstawą oskarżenia, czyni go niezdolnym do dalszego sprawowania urzędu, uchwała taka skutkuje usunięciem Prezydenta z urzędu.
11. 1° Oficjalną siedzibą Prezydenta jest miasto Dublin lub jego okolice.
2° Wysokość wynagrodzenia Prezydenta oraz dodatków funkcyjnych określa ustawa.
3° Wynagrodzenie Prezydenta i dodatki funkcyjne nie mogą zostać zmniejszone podczas trwania kadencji.
Artykuł 13
1. 1° Prezydent, na wniosek Dáil Éireann, powołuje Taoiseach, czyli szefa Rządu lub Premiera.
2° Prezydent, na wniosek Taoiseach, po wyrażaniu zgody przez Dáil Éireann, powołuje pozostałych członków Rządu.
3° Prezydent, po zasięgnięciu opinii Taoiseach, przyjmuje dymisje lub odwołuje każdego z członków Rządu.
2. 1° Prezydent zwołuje i rozwiązuje Dáil Éireann, po zasięgnięciu opinii Taoiseach.
2° Prezydent ma prawo, kierując się własnym uznaniem, odrzucić propozycję rozwiązania Dáil Éireann złożoną przez Taoiseach, który utracił poparcie większości Dáil Éireann.
3° Prezydent ma prawo zwołania posiedzenia jednej lub obu izb Oireachtas w dowolnym terminie, po uprzednim zasięgnięciu opinii Rady Państwa.
3. 1° Każdy projekt ustawy, uchwalony lub uznany za uchwalony przez obie izby Oireachtas, dla uzyskania mocy prawnej wymaga podpisu Prezydenta.
2° Prezydent promulguje każdą ustawę uchwaloną przez Oireachtas.
4. Prezydent sprawuje najwyższe zwierzchnictwo nad Siłami Obronnymi.
5. 1° Zasady sprawowania najwyższego zwierzchnictwa nad Siłami Obronnymi reguluje ustawa.
2° Prezydent powołuje wszystkich oficerów Sił Obronnych.
6. Prezydent stosuje prawo łaski oraz ma prawo zmniejszyć lub umorzyć karę nałożoną przez każdy z sądów posiadających jurysdykcję karną, jednakże prawo zmniejszenia lub umorzenia kary może zostać przyznane innym organom władzy na mocy ustawy12 .
7. 1° Prezydent, po konsultacji z Radą Państwa, może zwracać się do izb Oireachtas z orędziem lub przemówieniem w każdej sprawie o istotnym znaczeniu narodowym lub społecznym.
2° Prezydent, po konsultacji z Radą Państwa, może zwrócić się z orędziem do Narodu zawsze i w każdej takiej sprawie.
3° Każde takie orędzie lub przemówienie musi, jednakże, uzyskać aprobatę Rządu.
8. 1° Prezydent nie ponosi odpowiedzialności przed żadną z izb Oireachtas ani przed żadnym sądem za pełnienie swoich funkcji i sprawowanie władzy związanej z jego urzędem, ani za żadne czyny popełnione przez niego lub zamierzone podczas pełnienia funkcji i sprawowania władzy.
2° Postępowanie Prezydenta może, jednakże, zostać poddane rozpatrzeniu przez każdą z izb Oireachtas w trybie przepisów art. 12 ust. 10 niniejszej Konstytucji albo przez każdy sąd, trybunał lub inne ciało orzekające, powołane lub wyznaczone przez którąkolwiek z izb Oireachtas dla zbadania oskarżenia, zgodnie z ust. 10 wspomnianego Artykułu.
9. Uprawnienia i funkcje nadane Prezydentowi na mocy niniejszej Konstytucji mogą być pełnione i wykonywane przez niego tylko za radą Rządu, z wyjątkiem przewidzianych przez Konstytucję przypadków, kiedy działa on wyłącznie według własnego uznania lub po konsultacji czy też w porozumieniu z Radą Państwa, bądź też po zasięgnięciu opinii, na wniosek albo na podstawie informacji od jakiejkolwiek innej osoby lub organu.
10. Dodatkowe uprawnienia i funkcje mogą zostać nadane Prezydentowi przez ustawę, zgodnie z niniejszą Konstytucją.
11. Żadne z uprawnień lub funkcji nałożonych na Prezydenta przez ustawę nie może być wypełniane ani wykonywane inaczej niż za radą Rządu.
Artykuł 14
1. W razie nieobecności Prezydenta lub jego tymczasowej bądź trwałej niezdolności do sprawowania urzędu, stwierdzonej zgodnie z przepisami art. 12 ust. 3, lub w przypadku jego śmierci, rezygnacji, usunięcia z urzędu, niewywiązania się z powierzonych funkcji i zadań urzędu oraz zawsze, gdy urząd Prezydenta pozostaje opróżniony, uprawnienia i funkcje nałożone na Prezydenta przez lub zgodnie z niniejszą Konstytucją, pełni i wykonuje Komisja, utworzona zgodnie z ust. 2 niniejszego Artykułu13 .
2. 1° W skład Komisji wchodzą następujące osoby: Prezes Sądu Najwyższego14 , Przewodniczący Dáil Éireann (Ceann Comhairle) oraz Przewodniczący Seanad Éireann.
2° Przewodniczący Wyższego Sądu Apelacyjnego pełni funkcję członka Komisji w zastępstwie Prezesa Sądu Najwyższego, gdy stanowisko Prezesa Sądu Najwyższego pozostaje nieobsadzone lub gdy Prezes Sądu Najwyższego nie jest w stanie sprawować funkcji.
3° Zastępca Przewodniczącego Dáil Éireann pełni funkcję członka Komisji w zastępstwie Przewodniczącego Dáil Éireann, gdy stanowisko Przewodniczącego Dáil Éireann pozostaje nie obsadzone lub gdy Przewodniczący nie jest w stanie sprawować funkcji.
4° Zastępca Przewodniczącego Seanad Éireann pełni funkcję członka Komisji w zastępstwie Przewodniczącego Seanad Éireann, gdy stanowisko Przewodniczącego Seanad Éireann pozostaje nieobsadzone lub gdy Przewodniczący nie jest w stanie sprawować funkcji.
3. Komisja może funkcjonować w składzie dwóch członków i może działać pomimo nieobsadzonego stanowiska któregoś z członków.
4. Rada Państwa może większością głosów zadecydować o przejęciu części uprawnień do pełnienia funkcji i wykonywania niektórych obowiązków nałożonych na Prezydenta przez lub zgodnie z niniejszą Konstytucją, we wszystkich koniecznych przypadkach nie przewidzianych w niniejszym artykule15 .
5. 1° Postanowienia niniejszej Konstytucji regulujące wypełnianie funkcji i wykonywanie uprawnień przez Prezydenta, nałożonych na niego przez lub zgodnie z niniejszą Konstytucją, z uwzględnieniem dalszych przepisów tego ustępu, mają zastosowanie do sprawowania i wykonywania wskazanych uprawnień i funkcji zgodnie z dalszymi przepisami niniejszego Artykułu16 .
2° W przypadku niewywiązania się Prezydenta z pełnionej funkcji lub wykonywanych uprawnień, do których pełnienia i wykonywania Prezydent jest zobowiązany przez lub zgodnie z niniejszą Konstytucją w określonym terminie, te uprawnienia i funkcje należy zrealizować, na podstawie niniejszego Artykułu, tak szybko, jak będzie to możliwe po upływie tego terminu17 .