Konstytucja Irlandii - Parlament Narodowy - DÁIL ÉIREANN [IZBA REPREZENTANTÓW]

DÁIL ÉIREANN
[IZBA REPREZENTANTÓW]


Artykuł 16

1. 1° Każdy obywatel, bez względu na płeć, który ukończył dwadzieścia jeden lat, z wyjątkiem osób określonych przez niniejszą Konstytucję lub przez ustawę jako nieuprawnione albo niezdolne, może zostać wybrany na członka Dáil Éireann.
    2°
        i. Wszyscy obywatele, i
        ii. inne, określone ustawą, osoby w Państwie bez względu na płeć, które ukończyły osiemnaście lat, nie zostały prawnie wykluczone i spełniają warunki stawiane kandydatom do Dáil Éireann, posiadają prawo głosowania w wyborach do Dáil Éireann20 .
    3° Nie można uchwalić ustawy ustanawiającej płeć jako kryterium zaliczenia do grupy osób nieuprawnionych albo niezdolnych do kandydowania na członka Dáil Éireann, albo z tego względu pozbawiającej obywatela bądź inną osobę możliwości głosowania w wyborach do Dáil Éireann21 .
    4° Nikt nie może mieć więcej niż jeden głos w wyborach do Dáil Éireann, głosowanie jest tajne.
2. 1° Dáil Éireann składa się z członków reprezentujących ustanowione ustawą okręgi wyborcze.
    2° Co pewien czas, określana jest ustawowo liczba członków Dáil Éireann, lecz ogólna liczba członków Dáil Éireann musi obejmować przynajmniej jednego przedstawiciela na każde trzydzieści tysięcy ludności, i nie może obejmować więcej niż jednego przedstawiciela na każde dwadzieścia tysięcy ludności.
    3° Stosunek między liczbą przedstawicieli wybranych z każdego okręgu wyborczego a liczbą ludności okręgu wyborczego według ostatniego spisu ludności powinien, w miarę możliwości, być taki sam w całym kraju.
    4° Oireachtas dokonuje korekty granic okręgów wyborczych przynajmniej raz na dwanaście lat ze względu na zmiany w rozmieszczeniu ludności, jednak zmiany granic okręgów wyborczych obowiązują dopiero po zakończeniu kadencji Dáil Éireann, w której przeprowadzono korektę.
    5° Członkowie Dáil Éireann są wybierani w systemie reprezentacji proporcjonalnej z zastosowaniem pojedynczego głosu przechodniego.
    6° Żadna ustawa nie można zmniejszyć liczby mandatów przypadających na okręg wyborczy poniżej trzech.
3. 1° Zwoływanie i rozwiązywanie Dáil Éireann regulują przepisy art. 3 ust. 2 niniejszej Konstytucji.
    2° Wybory powszechne do Dáil Éireann odbywają się nie później niż trzydzieści dni po rozwiązaniu Dáil Éireann.
4. 1° Głosowanie w każdych wyborach powszechnych do Dáil Éireann odbywa się, o ile jest to możliwe, tego samego dnia w całym kraju.
    2° Dáil Éireann zbiera się w ciągu trzydziestu dni od dnia głosowania.
5. Ta sama Dáil Éireann nie może obradować przez okres dłuższy niż siedem lat, licząc od daty jej pierwszego posiedzenia; ustawa może wyznaczyć okres krótszy.
6. Ustawa określa przepisy umożliwiające, aby członek Dáil Éireann pełniący funkcję Przewodniczącego w czasie bezpośrednio poprzedzającym rozwiązanie Dáil Éireann, został uznany za wybranego do Dáil Éireann następnej kadencji bez kandydowania w wyborach powszechnych.
7. Uwzględniając wcześniejsze postanowienia niniejszego artykułu, wybory do Dáil Éireann wraz z obsadzaniem powstających wakatów, reguluje ustawa.

Artykuł 17

1. 1° Dáil Éireann rozpatruje niezwłocznie preliminarz dochodów i preliminarz wydatków Państwa na kolejny rok budżetowy, po ich przedłożeniu zgodnie z art. 28 niniejszej Konstytucji22 .
    2° Ustawodawstwo wymagane do wejścia w życie Uchwał finansowych na dany rok powinno być uchwalone w tym samym roku, z wyjątkami, które mogą być określone specjalnymi aktami prawnymi.
2. Dáil Éireann nie może przeprowadzić żadnego głosowania ani podjąć uchwały, ani uchwalić ustawy pozwalającej na wykorzystanie dochodów lub innych środków publicznych, o ile cel, na który mają zostać przeznaczone, nie został przedstawiony Dáil Éireann we wniosku Rządu podpisanym przez Taoiseach.


20Pkt 2° ust. 1 art. 16 zmieniony Czwartą i Dziewiątą poprawką do Konstytucji, odpowiednio z dnia 5 stycznia 1973 r. i z dnia 2 sierpnia 1984 r.
21Pkt 3° ust. 1 art. 16 zmieniony Dziewiątą poprawką do Konstytucji z dnia 2 sierpnia 1984 r.
22Preliminarze, czyli zestawienia planowanych dochodów i wydatków należy rozumieć jako projekt budżetu Państwa.