Konstytucja Łotwy

Artykuł 38

Urząd Prezydenta Państwa nie może być łączony z innym urzędem. Jeżeli osoba wybrana na Prezydenta Państwa jest członkiem Sejmu, powinna ona złożyć mandat członka Sejmu.

Artykuł 39

Jedna i ta sama osoba nie może pełnić urzędu Prezydenta Państwa dłużej niż przez osiem lat z rzędu³ .

Artykuł 40

Po wyborze Prezydenta Państwa na najbliższym posiedzeniu Sejmu składa on, obejmując urząd, następującą uroczystą przysięgę:

"Przysięgam, że cały mój wysiłek poświęcony będzie dobru narodu łotewskiego. Uczynię wszystko, co będzie w mojej mocy, by sprzyjać dobrobytowi Państwa Łotewskiego i jego mieszkańców. Będę uznawał za świętość i przestrzegał Konstytucji Łotwy i ustaw państwowych. W stosunku do wszystkich będę sprawiedliwy, a obowiązki będę wypełniał zgodnie z sumieniem".

Artykuł 41

Prezydent Państwa reprezentuje państwo w stosunkach międzynarodowych, mianuje przedstawicieli dyplomatycznych Łotwy za granicą oraz przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych innych państw. Wykonuje uchwały Sejmu o ratyfikacji umów międzynarodowych.

Artykuł 42

Prezydent Państwa jest zwierzchnikiem sił zbrojnych. Na czas wojny mianuje naczelnego dowódcę.

Artykuł 43

Prezydent Państwa na podstawie uchwały Sejmu ogłasza stan wojny.

Artykuł 44

Prezydent Państwa ma prawo do podjęcia niezbędnych kroków obrony wojskowej, jeżeli inne państwo wypowie wojnę Łotwie lub nieprzyjaciel naruszy granice Łotwy. Jednocześnie Prezydent Państwa niezwłocznie zwołuje Sejm, który decyduje o ogłoszeniu i rozpoczęciu stanu wojny.

Artykuł 45

Prezydent Państwa ma prawo ułaskawienia przestępców, skazanych prawomocnym wyrokiem sądowym. Zakres i tryb wykorzystania tego uprawnienia określa odrębna ustawa⁴ . O amnestii postanawia Sejm.

Artykuł 46

Prezydent Państwa ma prawo zwoływania i prowadzenia nadzwyczajnych posiedzeń Gabinetu Ministrów oraz określania porządku dziennego tych posiedzeń.

Artykuł 47

Prezydent Państwa ma prawo inicjatywy ustawodawczej.

Artykuł 48

Prezydent Państwa ma prawo zgłaszać wniosek o rozwiązanie Sejmu. Następnie przeprowadza się referendum w tej sprawie. Jeśli w referendum ponad połowa wyborców opowie się za rozwiązaniem Sejmu, uznaje się, że Sejm został rozwiązany i zarządzane są nowe wybory, które powinny odbyć się nie później niż w ciągu dwóch miesięcy po rozwiązaniu Sejmu.

Artykuł 49

W razie rozwiązania Sejmu, pełnomocnictwa jego członków pozostają w mocy do chwili otwarcia nowego Sejmu, ale dotychczasowy Sejm może zbierać się na posiedzenia tylko w razie zwołania go przez Prezydenta Państwa. Porządek dzienny takich posiedzeń ustala Prezydent Państwa.

Artykuł 50

Jeżeli w referendum ponad połowę głosów oddano przeciwko rozwiązaniu Sejmu, uważa się, że Prezydent Państwa został odwołany i Sejm wybiera nowego Prezydenta Państwa na pozostały okres pełnomocnictw odwołanego prezydenta.

Artykuł 51

Na wniosek co najmniej połowy wszystkich członków Sejmu, Sejm na tajnym posiedzeniu większością nie mniejszą niż dwóch trzecich swoich członków może postanowić o odwołaniu Prezydenta Państwa. Po powzięciu takiej uchwały Sejm niezwłocznie wybiera nowego Prezydenta Państwa.

Artykuł 52

Jeżeli Prezydent Państwa składa rezygnację ze stanowiska, umiera lub zostaje odwołany przed upływem jego kadencji, obowiązki Prezydenta Państwa pełni przewodniczący Sejmu, dopóki Sejm nie wybierze nowego Prezydenta. Przewodniczący Sejmu pełni także obowiązki Prezydenta Państwa, jeżeli znajduje się on poza granicami państwa lub gdy zachodzą inne przeszkody dla sprawowania jego obowiązków.

Artykuł 53

Prezydent Państwa nie ponosi politycznej odpowiedzialności za swoje działania. Wszystkie zarządzenia Prezydenta Państwa powinny być również podpisane przez premiera lub właściwego ministra, którzy przejmują pełną odpowiedzialność za te zarządzenia, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w artykułach 48 i 56.

Artykuł 54

Prezydent Państwa może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej, jeżeli Sejm wyraża na to zgodę większością co najmniej dwóch trzecich głosów.