Każdemu, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z poszanowania praw i wolności innych oraz interesu publicznego, przysługują na Malcie podstawowe prawa i wolności jednostki, to znaczy prawo do poszanowania bez względu na rasę, pochodzenie, poglądy polityczne, kolor skóry, wyznanie lub płeć każdego i wszystkich niżej wymienionych dóbr:
(a) życia, wolności, bezpieczeństwa osobistego, korzystania z własności i ochrony prawnej;
(b) wolności sumienia, wyrażania poglądów oraz pokojowego gromadzenia się i zrzeszania, oraz
(c) poszanowania życia prywatnego i rodzinnego,
a dalsze przepisy niniejszego Rozdziału służą ochronie wymienionych wyżej praw i wolności z takimi ograniczeniami, jakie zawarte są w tych przepisach i jakie służą zagwarantowaniu, że korzystanie z wymienionych praw i wolności przez każdą jednostkę nie przynosi uszczerbku dla praw i wolności innych osób ani dla interesu publicznego.
Artykuł 33
1. Nikt nie może być celowo pozbawiony życia, chyba że wskutek wykonania skazującego wyroku sądowego za przestępstwo popełnione pod rządami prawa maltańskiego.
2. Bez uszczerbku dla jakiejkolwiek odpowiedzialności za czyn sprzeczny z jakimkolwiek innym prawem dotyczącym użycia siły w takich przypadkach jak niżej wymienione, nikt nie może zostać uznany za pozbawionego życia w sposób sprzeczny z niniejszym artykułem, jeśli utraci życie wskutek użycia siły w stopniu, jaki daje się rozsądnie usprawiedliwić w następujących okolicznościach:
(a) w celu obrony jakiejkolwiek osoby przed przemocą lub w celu obrony własności;
(b) w celu dokonania zgodnego z prawem aresztowania lub w celu zapobieżenia ucieczce osoby, która została pozbawiona wolności w sposób zgodny z prawem;
(c) w celu stłumienia zamieszek, powstania lub buntu, lub
(d) w celu zapobieżenia popełnieniu przez tę osobę przestępstwa
lub jeśli utraci ona życie wskutek zgodnych z prawem działań wojennych.
Artykuł 34
1. Nikt nie może być pozbawiony wolności osobistej, chyba że w następujących przypadkach dozwolonych prawem:
(a) w efekcie nieprzyznania się do zarzutu popełnienia przestępstwa;
(b) w przypadku wykonania wyroku lub postanowienia sądu maltańskiego lub innego dotyczącego przestępstwa, za które został skazany;
(c) w przypadku wykonania postanowienia sądu nakładającego nań karę za obrazę tego lub innego sądu, lub trybunału lub w przypadku wykonania postanowienia Izby Reprezentantów nakładającego nań karę za obrazę tejże lub jej członków, lub za naruszenie immunitetu;
(d) w przypadku wykonania postanowienia sądu wydanego w celu zabezpieczenia wykonania jakiegokolwiek zobowiązania, ciążącego na nim z mocy prawa;
(e) w celu doprowadzenia go przed sąd w związku z wykonywaniem postanowienia sądu lub przed Izbę Reprezentantów w związku z wykonywaniem postanowienia tej izby;
(f) w przypadku rozsądnego podejrzenia, że popełnił on przestępstwo albo podjął działania zmierzające do jego popełnienia;
(g) w przypadku osoby, która nie ukończyła lat osiemnastu, w celu jej kształcenia lub zapewnienia jej środków do życia;
(h) w celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się choroby zaraźliwej lub zakaźnej;
(i) w przypadku osoby, która jest chora umysłowo, uzależniona od narkotyków lub alkoholu lub jest włóczęgą albo którą rozsądnie się o to podejrzewa, w celu zapewnienia jej opieki lub leczenia, lub w celu ochrony społeczności, lub
(j) w celu zapobieżenia nielegalnemu wtargnięciu tej osoby na terytorium Malty, lub w celu jej wydalenia, ekstradycji, lub innego zgodnego z prawem usunięcia z tego terytorium, lub w celu podjęcia działań z tym związanych, lub w celu zabezpieczenia tej osoby w czasie przewożenia jej przez terytorium Malty w toku ekstradycji lub usuwania jej, jako więźnia skazanego za przestępstwo, z jednego kraju do innego.
2. Każdego, kto został aresztowany lub pozbawiony wolności, informuje się, w chwili aresztowania lub pozbawienia wolności, w języku dla niego zrozumiałym, o powodach aresztowania lub pozbawienia wolności:
Niezależnie od powyższych postanowień, jeśli tłumacz jest niezbędny, i nie jest on natychmiast dostępny, lub jeśli zastosowanie się do przepisów niniejszego ustępu nie jest, w chwili aresztowania lub pozbawienia wolności, możliwe z innych względów, przepisy te stosuje się tak szybko, jak to tylko możliwe.
3. Każdego, kto został aresztowany lub pozbawiony wolności:
(a) w celu doprowadzenia go przed sąd w związku z wykonywaniem postanowienia sądu lub
(b) w przypadku zaistnienia rozsądnego podejrzenia, że popełnił on przestępstwo albo podjął działania zmierzające do jego popełnienia,
i kto nie został zwolniony, doprowadza się przed sąd w ciągu czterdziestu ośmiu godzin; jeśli, w przypadku osoby aresztowanej lub pozbawionej wolności, o której mowa w pkt (b) niniejszego ustępu, postępowanie przed sądem nie rozpocznie się w rozsądnym terminie, to, bez uszczerbku dla dalszych postępowań, jakie mogą być wszczęte przeciwko niej, osobę taką zwalnia się bezwarunkowo lub na rozsądnych warunkach, obejmujących zwłaszcza warunki rozsądnie niezbędne dla zapewnienia jej późniejszej obecności w toku procesu lub w toku postępowań przygotowawczych.
4. Każdemu, kto został niezgodnie z prawem aresztowany lub pozbawiony wolności przez jakąkolwiek osobę, przysługuje prawo do odszkodowania od tej osoby.
5. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez to prawo nie mogą zostać uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem, jeśli prawo, o które chodzi, dopuszcza takie działania w okresie stanu nadzwyczajnego, o którym mowa w art. 47 ust. 2 pkt (a) i (c) niniejszej Konstytucji, jeśli zastosowanie tych środków daje się rozsądnie uzasadnić potrzebą opanowania sytuacji istniejącej w okresie stanu nadzwyczajnego.
6. Na wniosek osoby, która została pozbawiona wolności w sposób zgodny z prawem, i wyłącznie na podstawie prawa, o którym mowa w poprzedzającym ustępie, złożony w okresie pozbawienia wolności, ale nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od złożenia poprzedniego takiego wniosku, jej sprawę rozpatruje niezawisły i bezstronny trybunał utworzony na mocy prawa i składający się z osoby lub osób, z których każda sprawuje lub sprawowała urząd sędziego albo ma kwalifikacje wymagane na Malcie do bycia powołanym na taki urząd.
7. Po rozpatrzeniu, w sposób określony w powyższym ustępie, sprawy osoby pozbawionej wolności, trybunał może skierować do organu władzy, który zdecydował o pozbawieniu wolności, zalecenia dotyczące konieczności lub czasu trwania pozbawienia wolności, jednak ten organ władzy nie jest, chyba że prawo stanowi inaczej, zobowiązany do działania w sposób zgodny z takimi zaleceniami.
Artykuł 35
1. Na nikogo nie można nakładać obowiązku wykonywania pracy przymusowej.
2. Dla celów niniejszego artykułu wyrażenie „praca przymusowa” nie obejmuje:
(a) obowiązku świadczenia jakiejkolwiek pracy, nałożonego w wyniku wyroku lub postanowienia sądu;
(b) obowiązku wykonywania pracy, nałożonego na osobę, która jest pozbawiona wolności w wyniku prawomocnego wyroku lub postanowienia sądu, której wykonywanie, choć nie wynika z takiego wyroku lub postanowienia, jest rozsądnie niezbędne dla zapewnienia higieny lub w celu utrzymania miejsca, w którym ta osoba się znajduje lub, jeśli osoba ta została pozbawiona wolności w celu sprawowania nad nią opieki, leczenia, kształcenia lub zapewnienia jej środków do życia, jej wykonywanie jest rozsądnie wymagane dla osiągnięcia tego celu;
(c) obowiązku świadczenia jakiejkolwiek pracy, nałożonego na członka służb mundurowych w związku z pełnionymi przezeń obowiązkami albo, w przypadku osoby, która wyraża światopoglądowy sprzeciw wobec służby w morskich, wojskowych lub lotniczych siłach zbrojnych, obowiązku świadczenia jakiejkolwiek pracy, nałożonego na taką osobę na mocy prawa, a która ma być wykonywana zamiast takiej służby.
(d) obowiązku wykonywania jakiejkolwiek pracy w okresie stanu nadzwyczajnego lub w razie innej sytuacji nadzwyczajnej, lub klęski żywiołowej zagrażających istnieniu lub dobrobytowi wspólnoty.
Artykuł 36
1. Nikt nie może być poddawany nieludzkiemu lub poniżającemu karaniu lub traktowaniu.
2. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą zostać uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem w zakresie, w jakim prawo, o które chodzi, zezwala na wykonanie kary dowolnego rodzaju, która, bezpośrednio przed dniem określonym w niniejszej Konstytucji, była na Malcie zgodna z prawem.
3. (a) Żadne prawo nie może zezwalać na wymierzanie kar zbiorowych.
(b) Treść niniejszego ustępu nie wyklucza nakładania kar zbiorowych na członków służb mundurowych, w sposób zgodny z prawem regulującym w takiej służbie kwestie dyscyplinarne.
1. Nie można przymusowo odebrać posiadania żadnego przedmiotu ani przymusowo nabyć żadnego udziału albo prawa własności jakiegokolwiek rodzaju, chyba że przepis prawa przewiduje takie odebranie posiadania lub przeniesienie prawa, które zapewnia:
(a) zapłatę stosownego odszkodowania;
(b) osobie, która żąda takiego odszkodowania, prawo dostępu do niezawisłego i bezstronnego sądu lub trybunału, utworzonego na mocy prawa, w celu ustalenia jej udziału w przedmiocie własności lub prawa do niego oraz wysokości odszkodowania, do którego może być uprawniona, a także w celu uzyskania wypłaty tego odszkodowania, oraz
(c) każdej ze stron postępowania przed takim sądem lub trybunałem, dotyczącego takiego roszczenia, prawo apelacji od jego postanowienia do Sądu Apelacyjnego na Malcie.
Niezależnie od powyższych postanowień, w szczególnych wypadkach, Parlament może, jeśli uzna takie działanie za właściwe z punktu widzenia interesu narodowego, określić za pomocą prawa kryteria, włączając w to czynniki i inne okoliczności, które bierze się pod uwagę przy ustalaniu odszkodowania należnego w związku z przymusowym odebraniem posiadania lub przymusowym nabyciem prawa własności; w takich przypadkach odszkodowanie określa się i wypłaca w odpowiedni sposób.
2. Treść niniejszego artykułu nie może być rozumiana jako mająca wpływ na tworzenie lub stosowanie jakiegokolwiek prawa w zakresie, w jakim pozwala ono na odebranie posiadania lub nabycie prawa własności:
(a) w celu uiszczenia jakiegokolwiek podatku, podatku lokalnego albo opłaty;
(b) w charakterze kary za naruszenie prawa albo wskutek jego naruszenia zarówno w procesie cywilnym, jak i wskutek skazania za przestępstwo;
(c) w konsekwencji sprzecznego z prawem usiłowania wyprowadzenia przedmiotu własności poza terytorium Malty lub wprowadzenia go na to terytorium;
(d) polegającego na pobraniu próbki dla celów określonych przez prawo;
(e) w przypadku, gdy przedmiot prawa własności stanowi zwierzę w szkodzie lub bezpańskie;
(f) w przypadku pożyczki, wynajmu, licencji, służebności, hipoteki, zastawu hipotecznego, obciążenia na nieruchomości, umowy sprzedaży, zastawu albo innej umowy;
(g) polegającego, w odniesieniu do przedmiotów własności należących do spółek, wrogów lub należących do osób uznanych sądowo lub w inny sposób za upadłe lub niewypłacalne, osób chorych umysłowo, osób zmarłych, osób prawnych lub osób prawnych w rozformowaniu lub w likwidacji, na powierzeniu przedmiotu prawa własności lub przekazaniu go celem zarządzania w imieniu i dla dobra osoby uprawnionej do czerpania korzyści z tego przedmiotu własności;
(h) w związku z wykonaniem wyroków lub postanowień sądowych;
(i) z powodu niebezpiecznego charakteru przedmiotu własności lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin;
(j) w myśl prawa dotyczącego ograniczenia działalności, nabycia przymusowego, ziemi niczyjej, znalezienia skarbu, dóbr martwej ręki lub praw do spadku przysługujących Rządowi Malty, lub
(k) w zakresie, w jakim jest to niezbędne w celach dowodowych, dla potrzeb śledztwa, sprawy sądowej lub dochodzenia, lub, w przypadku ziemi, wykonania:
(i) prac polegających na konserwacji gleby lub konserwacji wszelkich innych zasobów naturalnych, lub odbudowy zniszczeń spowodowanych wojną, lub
(ii) prac związanych z rozwojem lub poprawą rolnictwa, obowiązek wykonania których spoczywał na właścicielu lub posiadaczu ziemi, a który, bez rozsądnego i zgodnego z prawem powodu, odmówił ich wykonania albo ich nie wykonał.
3. Treść niniejszego artykułu nie może być rozumiana jako mająca wpływ na tworzenie lub stosowanie jakiegokolwiek prawa w zakresie, w jakim dotyczy ona przekazywania Rządowi Malty praw własności do wszelkich podziemnych złóż minerałów, wód lub starożytności.
4. Treść niniejszego artykułu nie może być rozumiana jako mająca wpływ na tworzenie lub stosowanie jakiegokolwiek prawa dotyczącego przymusowego odbierania w interesie publicznym posiadania dowolnego przedmiotu własności lub przymusowego nabywania w interesie publicznym udziału we własności lub prawa własności, jeśli przedmiot własności, udział lub prawo przysługuje osobie prawnej, utworzonej przez prawo dla realizacji celów publicznych i w którą nie zainwestowano środków pieniężnych innych niż środki pieniężne przekazane przez jakiekolwiek ciało ustawodawcze na Malcie.
Artykuł 38
1. Nikogo nie można poddać przeszukaniu - osoby lub majątku - ani wkroczyć do jego pomieszczeń, chyba że za własną zgodą lub w związku ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej.
2. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem w zakresie, w jakim prawo, o które chodzi, zawiera przepis, który:
(a) jest rozsądnie wymagany w interesie obrony, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, moralności publicznej lub przyzwoitości, zdrowia publicznego, planowania miast i wsi, rozwoju i wykorzystania zasobów mineralnych lub rozwoju i wykorzystania wszelkich przedmiotów własności dla wspierania dobra publicznego;
(b) jest rozsądnie wymagany w celu wspierania praw lub wolności innych osób;
(c) zezwala działowi administracji Rządu Malty, organowi władzy lokalnej lub osobie prawnej, utworzonej na mocy prawa dla realizacji celów publicznych, na wkroczenie do pomieszczeń dowolnej osoby w celu zbadania tych pomieszczeń lub wszystkiego, co się w nich znajduje, w celach podatkowych, podatku lokalnego albo opłaty, lub w celu przeprowadzenia prac związanych z przedmiotem własności lub instalacją, które legalnie znajdują się w tych pomieszczeniach i które należą odpowiednio do Rządu, organu władzy lokalnej lub takiej osoby prawnej, lub
(d) zezwala na przeszukanie osoby lub majątku na podstawie postanowienia sądu i w celu wykonania wyroku lub postanowienia sądu lub, na podstawie takiego postanowienia, na wkroczenie do pomieszczeń lub jeśli jest to niezbędne dla zapobieżenia popełnieniu przestępstwa lub w celu jego wykrycia,
chyba że wykaże się, że odpowiednio przepis lub czyn przezeń dozwolony nie dają się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
Artykuł 39
1. Każdemu, kto zostanie oskarżony o popełnienie przestępstwa, przysługuje prawo do rzetelnej rozprawy w rozsądnym terminie przed niezawisłym i bezstronnym sądem, utworzonym na mocy prawa, chyba że zarzut zostanie wycofany.
2. Każdy sąd lub inny organ orzekający, wyznaczony na mocy prawa do ustalenia istnienia lub zakresu cywilnych praw lub obowiązków, powinien być niezawisły i bezstronny; jeśli postępowanie przed sądem lub innym organem orzekającym zmierzające do takiego ustalenia jest wszczynane przez osobę fizyczną, sprawa zostaje rozpoznana na rzetelnej rozprawie w rozsądnym terminie.
3. Postępowania przed każdym sądem i postępowania dotyczące ustalenia istnienia lub zakresu cywilnych praw lub obowiązków, prowadzone przed innym organem orzekającym, w tym także ogłoszenie wyroku sądu lub innego organu, są jawne, chyba że wszystkie strony postępowania uzgodnią co innego.
4. Treść ust. 3 niniejszego artykułu nie stanowi przeszkody dla sądu lub innego, wspomnianego w tym ustępie organu, do wyłączenia z postępowania osób innych niż strony i ich pełnomocnicy procesowi:
(a) w postępowaniu nieprocesowym i w innych postępowaniach, które są, zgodnie z praktyką Sądów Malty, rozpatrywane w postępowaniu niejawnym lub są takiej samej natury.
(b) w postępowaniach prowadzonych pod rządami dowolnego prawa, dotyczących podatku dochodowego; lub
(c) w zakresie, w jakim sąd lub inny organ:
(i) może uznać to za niezbędne lub właściwe w okolicznościach, w których obecność publiczności szkodziłaby interesowi wymiaru sprawiedliwości, lub
(ii) jest upoważniony lub zobowiązany na mocy prawa do takiego działania w interesie obrony, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, moralności lub przyzwoitości publicznej, dobra osób, które nie ukończyły lat osiemnastu, lub ochrony życia prywatnego osób, których dotyczy postępowanie.
5. Każdego, komu przedstawiony zostanie zarzut popełnienia przestępstwa, uznaje się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona lub się nie przyzna.
Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą zostać uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym ustępem w zakresie, w jakim prawo takie nakłada na osobę, której przedstawiono taki zarzut, ciężar dowiedzenia konkretnych faktów.
6. Każdy, komu przedstawiony został zarzut popełnienia przestępstwa:
(a) powinien zostać szczegółowo poinformowany na piśmie, w języku, który rozumie, o istocie zarzucanego mu przestępstwa;
(b) powinien dysponować odpowiednim czasem i środkami potrzebnymi do przygotowania obrony;
(c) powinien mieć możliwość obrony samodzielnie lub przy pomocy pełnomocnika procesowego, a każdy, kto nie jest w stanie opłacić takiego pełnomocnika zgodnie z tym, czego, zgodnie z rozsądną oceną, wymagają okoliczności sprawy, jest uprawniony do pomocy takiego pełnomocnika na koszt publiczny.
(d) powinien otrzymać środki pozwalające na osobiste lub przez pełnomocnika przesłuchanie świadków wezwanych przed sąd przez oskarżenie oraz na doprowadzenie do obecności świadków wraz z pokryciem ich rozsądnych kosztów, oraz na przeprowadzenie przed sądem przesłuchania świadków zeznających na jego korzyść, na takich samych warunkach jak w przypadku świadków oskarżenia, oraz
(e) jeśli nie rozumie języka, w którym prowadzony jest proces dotyczący stawianych mu zarzutów, powinien mieć możliwość nieodpłatnego korzystania z pomocy tłumacza;
oraz, chyba że taka osoba wyrazi na to zgodę, proces nie może toczyć się pod jej nieobecność, z wyjątkiem sytuacji, w której jej zachowanie uniemożliwia dalsze prowadzenie postępowania w jej obecności, a sąd nakaże jej usunięcie i kontynuowanie procesu pod jej nieobecność.
7. W przypadku procesu dotyczącego przestępstwa osoba oskarżona lub inna osoba przez nią upoważniona może na swój wniosek, na własny użytek i za rozsądną opłatą określoną przez prawo, uzyskać w rozsądnym terminie od wydania wyroku kopię akt postępowania, wykonaną przez sąd lub w jego imieniu.
8. Nikt nie może być uznany za winnego popełnienia przestępstwa, jeśli jego czyn lub zaniechanie nie stanowiły takiego przestępstwa w chwili popełnienia; za żadne przestępstwo nie można wymierzyć kary surowszej w stopniu lub rodzaju niż najwyższa kara, którą można było wymierzyć za to przestępstwo w chwili jego popełnienia.
9. Nikt, kto wykaże, że został już osądzony w procesie o przestępstwo przez jakikolwiek właściwie umocowany sąd i został skazany lub uniewinniony, nie może być ponownie sądzony za popełnienie tego samego przestępstwa ani żadnego innego przestępstwa, za które mógłby zostać skazany w toku tego samego procesu, gdyby sąd wyższego rzędu nakazał w postępowaniu apelacyjnym ponowne rozpatrzenie sprawy w zakresie skazania lub uniewinnienia; nikt nie może być sądzony za popełnienie przestępstwa, jeśli wykaże, że w odniesieniu do tego przestępstwa zastosowano wobec niego prawo łaski.
Treść żadnego prawa nie może być uznana za niezgodną lub sprzeczną z niniejszym ustępem wyłącznie na tej podstawie, że upoważnia jakikolwiek sąd do osądzenia członka służb mundurowych za przestępstwo bez względu na osądzenie i skazanie lub uniewinnienie tego członka zgodnie z prawem regulującym w tej służbie kwestie dyscyplinarne; jednakże jakikolwiek sąd osądzający członka takich służb i skazujący go na jakąkolwiek karę uwzględnia karę wymierzoną w myśl takiego prawa regulującego kwestie dyscyplinarne.
10. Nikt, kto jest sądzony za przestępstwo, nie może być zmuszany do przedstawiania dowodów we własnej sprawie.
11. Dla potrzeb niniejszego artykułu „pełnomocnik procesowy” oznacza osobę upoważnioną do prowadzenia na Malcie praktyki jako adwokat albo prokurent, z wyjątkiem postępowań przed sądem, w którym prokurent nie może występować.
1. Każdemu przysługuje na Malcie pełna wolność sumienia i każdy ma prawo swobodnego stosowania praktyk religijnych;
2. Na nikogo nie można nakładać obowiązku uczestnictwa w nauczaniu religii lub wykazywania się wiedzą lub umiejętnościami związanymi z religią, jeśli, w przypadku osoby, która nie ukończyła lat szesnastu, sprzeciw przeciwko takiemu obowiązkowi zgłosi osoba, która zgodnie z prawem sprawuje nad nią władzę rodzicielską, a w pozostałych przypadkach, jeśli sprzeciwi się temu osoba, na której spoczywa taki obowiązek.
Niezależnie od powyższych postanowień, żaden taki obowiązek nie może być uznany za niezgodny lub sprzeczny z niniejszym artykułem, jeśli wiedza lub umiejętności związane z religią są wymagane dla nauczania takiej religii lub dla dopuszczenia do kapłaństwa lub posługi religijnej, lub dla innych celów religijnych, chyba że wykaże się, że takiego wymogu nie da się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
3. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z ust. 1 w zakresie, w jakim prawo takie zawiera przepis rozsądnie wymagany w interesie bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, moralności publicznej lub przyzwoitości, zdrowia publicznego lub dla ochrony praw i wolności innych osób, chyba że wykaże się, że przepis lub działanie przezeń dozwolone nie dają się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
Artykuł 41
1. Nikomu nie można przeszkodzić w korzystaniu z wolności wyrażania poglądów, w tym wolności swobodnego kształtowania własnych poglądów, wolności swobodnego dostępu do idei i informacji, wolności swobodnego przekazywania idei i informacji (bez względu na to, czy będą one komunikowane publicznie, czy konkretnej osobie lub grupie osób) oraz wolności swobodnej korespondencji, chyba że za zgodą tej osoby lub w związku ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej.
2. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z ust. 1 niniejszego artykułu w zakresie, w jakim prawo to zawiera przepisy:
(a) które są rozsądnie wymagane:
(i) w interesie obrony, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, moralności publicznej lub przyzwoitości, lub zdrowia publicznego, lub
(ii) w celu ochrony dobrego imienia, praw i wolności innych osób lub życia prywatnego osób, których dotyczy postępowanie prawne, jeśli służą ochronie przed ujawnieniem informacji otrzymanych w tajemnicy, podtrzymaniu powagi i niezawisłości sądów, ochronie immunitetów Parlamentu, regulowaniu telefonii, telegrafii, poczty, przekazów bezprzewodowych, telewizji lub innych środków komunikacji, wystaw publicznych lub rozrywki publicznej, lub
(b) które nakładają ograniczenia na urzędników publicznych,
chyba że przepisów tych lub czynów przezeń dozwolonych nie da się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
3. Każdy, kto zamieszkuje na Malcie, może redagować lub wydawać gazetę lub czasopismo publikowane codziennie lub okresowo.
Niezależnie od powyższego postanowienia, prawo może ustanowić przepis:
(a) zakazujący lub ograniczający możliwość redagowania lub wydawania takiej gazety lub czasopisma przez osoby, które nie ukończyły dwudziestu jeden lat, oraz
(b) nakładający na osobę, która jest redaktorem lub wydawcą takiej gazety lub czasopisma, obowiązek poinformowania określonego organu o tym fakcie i o swoim wieku oraz przekazywania określonemu organowi informacji na temat swojego miejsca zamieszkania.
4. W przypadku zajęcia przez policję nakładu gazety jako narzędzia przestępstwa policja jest zobowiązana do powiadomienia właściwego sądu o tym fakcie w ciągu dwudziestu czterech godzin od zajęcia, a jeśli sąd uzna, że brak przekonujących dowodów popełnienia takiego przestępstwa, nakład zwraca się osobie, której został zajęty.
5. Nikt nie może być pozbawiony obywatelstwa na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 30 ust. 1 pkt (b) niniejszej Konstytucji ani pozbawiony zdolności sądowej wyłącznie ze względu na swoje poglądy polityczne.
1. Nikomu nie można przeszkodzić w korzystaniu z prawa do pokojowego gromadzenia się i zrzeszania, to jest prawa do swobodnego gromadzenia się w celach pokojowych i zrzeszania się z innymi osobami, a w szczególności do tworzenia lub przynależności do związków zawodowych lub innych, lub do stowarzyszeń chroniących jego interesy, chyba że za jego zgodą lub w związku ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej.
2. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem w zakresie, w jakim prawo takie zawiera przepis:
(a) który jest rozsądnie niezbędny:
(i) w interesie obrony, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, moralności publicznej lub przyzwoitości, lub zdrowia publicznego, lub
(ii) w celu ochrony praw lub wolności innych osób, lub
(b) który nakłada ograniczenia na urzędników publicznych,
chyba że przepis ten lub działania przezeń dozwolone nie dają się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
3. Dla potrzeb niniejszego artykułu, każdy przepis jakiegokolwiek prawa, zabraniający odbywania publicznych zebrań lub demonstracji w jednym lub więcej miast, przedmieść lub wsi stanowi przepis, który nie daje się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
1. Ekstradycja jest dozwolona wyłącznie w celu wykonania postanowień umowy międzynarodowej i w sposób określony prawem.
2. Nikt nie może być poddany ekstradycji za czyn o charakterze politycznym.
3. Żaden obywatel Malty nie może zostać wydalony z Malty, chyba że w efekcie postępowania ekstradycyjnego lub zgodnie z prawem, o którym mowa w art. 44 ust. 3 pkt (b) niniejszej Konstytucji.
4. Przepisy zawarte w Ustawie o ekstradycji20 , lub wydane na jej podstawie, w zależności jakie będą obowiązywać w danej chwili, dotyczące wydalenia kogokolwiek z Malty do innego kraju Wspólnoty w celu osądzenia lub ukarania go w tym kraju za czyn w nim dokonany, jak również wszelkie ogólne postanowienia, do których Malta może w przyszłości przystąpić, a dotyczące ekstradycji osób między krajami Wspólnoty, stanowią, dla potrzeb ust. 1 niniejszego artykułu, postanowienia określone w drodze umowy międzynarodowej, a do wydalenia lub ekstradycji osoby zgodnie z takimi przepisami lub ustaleniami ust. 2 nie ma zastosowania.
1. Żaden obywatel Malty nie może zostać pozbawiony wolności przemieszczania się; dla potrzeb niniejszego artykułu wolność ta oznacza prawo swobodnego przemieszczania się po terytorium Malty, prawo pobytu w dowolnej części terytorium Malty, prawo opuszczania i wkraczania na terytorium Malty.
2. Wszelkie ograniczenia przysługującej obywatelowi wolności przemieszczania się, wynikające ze zgodnego z prawem pozbawienia wolności, nie są niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem.
3. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem w zakresie, w jakim prawo takie zawiera przepisy:
(a) nakładające ograniczenia, które są rozsądnie wymagane w interesie obrony, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, moralności publicznej lub przyzwoitości, lub zdrowia publicznego, chyba że wykaże się, że przepis lub czyn przezeń dozwolony nie dają się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym;
(b) nakładające ograniczenia wolności przemieszczania się na jakiegokolwiek obywatela Malty, który nie jest obywatelem na mocy art. 3 ust. 1 lub art. 5 ust. 1 Ustawy o obywatelstwie maltańskim, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej ustawę o obywatelstwie maltańskim z 2000 r.;
(c) nakładające ograniczenia przemieszczania się lub zamieszkania na terytorium Malty urzędników publicznych, lub
(d) ograniczające prawo każdego do opuszczenia Malty, jeśli ograniczenia te są rozsądnie niezbędne dla zapewnienia wykonania jakiegokolwiek zobowiązania nałożonego na tę osobę przez prawo, chyba że wykaże się, że taki przepis lub czyn przezeń dozwolony nie daje się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
4. Dla potrzeb niniejszego artykułu każdy, kto:
(a) wyemigrował z Malty (zarówno przed, jak i po dacie określonej w niniejszej Konstytucji) i, będąc wcześniej obywatelem Malty na mocy art. 3 ust. 1 lub art. 5 ust. 1 Ustawy o obywatelstwie maltańskim, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej ustawę o obywatelstwie maltańskim z 2000 r., przestał być takim obywatelem, lub
(b) wyemigrował z Malty przed dniem określonym w niniejszej Konstytucji, jednak ze względu na to, że przestał być obywatelem Wielkiej Brytanii z Koloniami przed tym dniem, stałby się obywatelem Malty na mocy art. 3 ust. 1 lub art. 5 ust. 1 Ustawy o obywatelstwie maltańskim, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej ustawę o obywatelstwie maltańskim z 2000 r., lub
(c)22 jest małżonkiem osoby wymienionej w pkt (a) lub (b) niniejszego ustępu lub osoby, która jest obywatelem Malty na mocy art. 3 ust. 1 lub art. 5 ust. 1 Ustawy o obywatelstwie maltańskim, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej ustawę o obywatelstwie maltańskim z 2000 r., i kto pozostawał w związku małżeńskim z tą osobą przez co najmniej pięć lat i mieszka wspólnie z tą osobą, lub kto jest dzieckiem takiej osoby i nie ukończył dwudziestu jeden lat, lub
(d) kto jest wdową lub wdowcem po osobie, o której mowa w pkt (a) lub (b) niniejszego ustępu, lub po osobie, która w chwili śmierci była obywatelem Malty na mocy art. 3 ust. 1 lub art. 5 ust. 1 Ustawy o obywatelstwie maltańskim, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej ustawę o obywatelstwie maltańskim z 2000 r., i kto w chwili śmierci tej osoby zamieszkiwał wraz z nią i pozostawał z nią w związku małżeńskim przez co najmniej pięć lat lub kto pozostawałby w takim związku małżeńskim przez co najmniej pięć lat, gdyby nie śmierć tej osoby, lub kto jest dzieckiem takiej osoby i nie ukończył dwudziestu jeden lat,
jest uznawany za obywatela Malty na mocy art. 3 ust. 1 lub art. 5 ust. 1 Ustawy o obywatelstwie maltańskim w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej ustawę o obywatelstwie maltańskim z 2000 r.
Niezależnie od powyższych postanowień, jeśli Minister odpowiedzialny za kwestie obywatelstwa maltańskiego stwierdzi kiedykolwiek w drodze zarządzenia, że sprzeczne z interesem publicznym jest, by małżonek, o którym mowa w pkt (c), lub wdowiec lub wdowa, o których mowa w pkt (d), lub dziecko, które ukończyło osiemnaście lat, o którym mowa w pkt (c) lub (d), zostali uznani za obywateli lub byli nadal uznawani za obywateli, taki małżonek, wdowa, wdowiec lub dziecko przestają z tą chwilą być uznawani za obywatela Malty.
Co więcej, niezależnie od powyższych postanowień, Minister odpowiedzialny za kwestie obywatelstwa maltańskiego nie jest zobowiązany do uzasadnienia treści zarządzenia, o którym mowa w bezpośrednio poprzedzającym przepisie, a decyzja Ministra w sprawie wydania takiego zarządzenia nie może być przedmiotem odwołania lub rozpoznania przez żaden sąd.
5. Na wniosek osoby, której wolność przemieszczania się została ograniczona na podstawie przepisu, o którym mowa w ust. 3 pkt (a) niniejszego artykułu, złożony w dowolnej chwili w okresie istnienia ograniczenia, ale nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od wydania zarządzenia lub sześciu miesięcy od przedstawienia ostatniego takiego wniosku, jej sprawa zostaje rozpoznana przez niezawisły i bezstronny trybunał utworzony na mocy prawa, składający się z osoby lub osób, z których każda sprawuje lub sprawowała urząd sędziego, lub ma kwalifikacje wystarczające do bycia powołanym na taki urząd na Malcie.
Niezależnie od powyższych postanowień, osoba, której wolność przemieszczania się została ograniczona na mocy ograniczenia dotyczącego wszystkich osób lub kategorii osób, nie może złożyć wniosku na podstawie niniejszego ustępu, zanim nie uzyska zgody Pierwszej Izby Sądu Cywilnego.
6. Po rozpoznaniu, w celu wykonania niniejszego artykułu, sprawy osoby, której swoboda przemieszczania się została ograniczona, trybunał może przedstawić organowi władzy, który zarządził ograniczenia, zalecenia dotyczące potrzeby lub zakresu jego dalszego utrzymania, jednak, chyba że prawo stanowi inaczej, ten organ nie jest zobowiązany do działania w sposób zgodny z takimi zaleceniami.
1. Z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach ust. 4, 5 i 7 niniejszego artykułu, żadne prawo nie może ustanawiać przepisu, który ma charakter dyskryminujący zarówno pod względem treści, jak i skutków.
2. Z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach ust. 6, 7 i 8 niniejszego artykułu, nikt nie może być traktowany w sposób dyskryminujący przez żadną osobę, działającą na mocy jakiegokolwiek pisanego prawa albo wykonującą funkcje jakiegokolwiek urzędnika publicznego albo jakiegokolwiek organu władzy publicznej.
3. Dla potrzeb niniejszego artykułu wyrażenie „dyskryminujący” oznacza takie odmienne traktowanie odmiennych osób, które można przypisać w całości lub w znacznej części ich rasie, pochodzeniu, poglądom politycznym, kolorowi skóry, wyznaniu lub płci, a polegające na tym, że osoby o pewnych cechach są poddawane ograniczeniom lub restrykcjom, którym nie są poddawane osoby o innych cechach, albo przyznawane są im przywileje lub korzyści, które nie są przyznawane osobom o innych cechach.
4. Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do żadnego prawa, w zakresie, w jakim zawiera ono przepisy dotyczące:
(a) podziału dochodów publicznych lub innych funduszy publicznych, lub
(b) osób, które nie są obywatelami Malty, lub
(c) adopcji, małżeństwa, rozwiązania małżeństwa, pochówku, dziedziczenia w wypadku śmierci ani żadnych innych zagadnień prawa osobowego; lub
(d) przypadku, w którym osoby o cechach wymienionych w ust. 3 niniejszego artykułu będą poddane takim ograniczeniom lub restrykcjom albo przyznane zostaną im takie przywileje lub korzyści, które, przez wzgląd na ich istotę i na szczególne okoliczności, w jakich znalazły się te osoby lub inne osoby o takich cechach, i przez wzgląd na jakikolwiek przepis niniejszej Konstytucji dają się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym, lub
(e) dozwolenia zastosowania, w okresie stanu nadzwyczajnego, środków, które dają się rozsądnie uzasadnić jako niezbędne dla usunięcia okoliczności istniejących w czasie jego trwania;
Niezależnie od powyższych postanowień, pkt (c) niniejszego ustępu nie ma zastosowania do żadnego prawa, które zawiera jakikolwiek przepis o charakterze dyskryminującym zarówno pod względem treści, jak i skutków, poprzez takie odmienne traktowanie odmiennych osób, które można przypisać w całości lub w znacznej części ich płci.
5. Treść żadnego prawa nie może być uznana za niespójną lub sprzeczną z ust. 1 niniejszego artykułu w zakresie, w jakim zawiera ono przepisy:
(a) dotyczące kwalifikacji niezbędnych dla służby lub warunków służby w jakiejkolwiek służbie mundurowej lub
(b) dotyczące kwalifikacji (innych niż kwalifikacje bezpośrednio związane z płcią) niezbędnych dla służby w charakterze urzędnika państwowego lub służby w organach władzy lokalnej, lub w osobie prawnej utworzonej na mocy prawa dla realizacji celów publicznych.
6. Ust. 2 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do żadnego działania, które jest dozwolone wyraźnie lub w drodze koniecznego wnioskowania, przez jakikolwiek przepis prawa, o którym mowa w ust. 4 lub 5 niniejszego artykułu.
7. Treść żadnego prawa ani żaden czyn dozwolony przez prawo nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z niniejszym artykułem w zakresie, w jakim prawo takie zawiera przepis (z wyjątkiem przepisów odnoszących się bezpośrednio do płci), zgodnie z którym, w stosunku do osób o cechach określonych w ust. 3 niniejszego artykułu, można zastosować ograniczenia praw i wolności zagwarantowanych w art. 38, art. 40, art. 41, art. 42 i art. 44 niniejszej Konstytucji, o ile są to ograniczenia dozwolone w art. 38 ust. 2, art. 40 ust. 2, art. 41 ust. 2, art. 42 ust. 2 lub art. 44 ust. 3.
8. Treść ust. 2 niniejszego artykułu nie ma wpływu na prawo swobodnego wszczynania, prowadzenia lub przerywania postępowań cywilnych lub karnych w jakimkolwiek sądzie, przysługujące każdemu na mocy niniejszej Konstytucji lub jakiegokolwiek innego prawa.
9. Niezależnie od formy jego wyrażenia, wymóg, by Apostoliczna Religia Rzymskokatolicka była nauczana przez osobę wyznającą tę religię, nie może zostać uznany za niezgodny lub sprzeczny z niniejszym artykułem.
10. W okresie dwóch lat, rozpoczynającym się 1 czerwca 1991 r., treść żadnego prawa, uchwalonego przed 1 czerwca 1991, nie może zostać uznana za niezgodną z przepisami niniejszego artykułu w zakresie, w jakim prawo to przewiduje takie odmienne traktowanie odmiennych osób, które można przypisać w całości lub w znacznej części ich płci.
11. Przepisy niniejszego artykułu nie mają zastosowania do żadnego prawa, żadnego działania dozwolonego przez prawo ani do żadnego regulaminu lub ustalenia w zakresie, w jakim takie prawo, działanie, regulamin lub ustalenie przewidują zastosowanie specjalnych środków, zmierzających do przybliżenia faktycznej równości między mężczyznami a kobietami, jeśli wykazano, że takie środki, biorąc pod uwagę tkankę społeczną Malty, dają się rozsądnie uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
1. Z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 6 i 7 niniejszego artykułu każdy, kto twierdzi, że jakikolwiek przepis art. 33 do art. 45 (włącznie) niniejszej Konstytucji, był, jest lub prawdopodobnie będzie naruszony w stosunku do niego lub inna osoba, którą Pierwsza Izba Sądu Cywilnego Malty może wyznaczyć na wniosek tego, kto tak twierdzi, może, bez uszczerbku dla innych prawnie dopuszczalnych środków dotyczących tej kwestii, wystąpić o ochronę do Pierwszej Izby Sądu Cywilnego.
2. Pierwsza Izba Sądu Cywilnego jest właściwa w pierwszej instancji do rozpatrzenia i rozstrzygnięcia wniosku złożonego przez każdą osobę w celu wykonania przepisu ust. 1 niniejszego artykułu i może wydawać takie postanowienia, ustanawiać takie nakazy i wydawać takie zalecenia, jakie uzna za właściwe dla wykonania lub zapewnienia wykonania któregokolwiek z przepisów art. 33 do art. 45 (włącznie) i w celu zapewnienia tej osobie ochrony, do jakiej jest uprawniona.
Niezależnie od powyższych postanowień, Sąd może, jeśli uzna to za pożądane, odmówić zastosowania uprawnień przysługujących mu na podstawie niniejszego ustępu, jeśli uzna, że osoba o którą chodzi, dysponuje, zgodnie z jakimkolwiek innym prawem, stosownymi środkami ochrony przeciwko zarzucanemu naruszeniu.
3. Jeśli w toku jakiegokolwiek postępowania przed sądem innym niż Pierwsza Izba Sądu Cywilnego lub Sąd Konstytucyjny, pojawia się kwestia naruszenia jakiegokolwiek przepisu art. 33 do art. 45 (włącznie), sąd ten przesyła Pierwszej Izbie Sądu Cywilnego pytanie prawne, chyba że jego zdaniem kwestia ta została podniesiona jedynie lekkomyślnie lub złośliwie; Pierwsza Izba Sądu Cywilnego wydaje orzeczenie w sprawie przekazanej mu na podstawie niniejszego ustępu, a sąd, przed którym pojawił się problem, z zastrzeżeniami wynikającymi z przepisów ust. 4 niniejszego artykułu, rozstrzyga problem w sposób zgodny z tym orzeczeniem.
4. Każdej ze stron postępowania przed Pierwszą Izbą Sądu Cywilnego przysługuje, w celu realizacji postanowień niniejszego artykułu, prawo odwołania się do Sądu Konstytucyjnego.
5. Od ustalenia, że wykorzystanie lub podniesienie jakichś wątpliwości było jedynie lekkomyślne lub złośliwe, dokonanego w sposób określony w niniejszym artykule, odwołanie nie przysługuje.
6. Parlament może, w drodze ustawy, uchwalić przepisy przyznające Pierwszej Izbie Sądu Cywilnego takie uprawnienia, obok przekazanych jej w niniejszym artykule, jakie są niezbędne lub pożądane dla bardziej efektywnego wykonywania przez Sąd kompetencji przekazanych mu na mocy niniejszego artykułu.
7. Regulaminy sądowe zawierające przepisy dotyczące praktyki i procedur w Sądach Malty, a dotyczące kwestii, o których mowa w niniejszym artykule, mogą zostać uchwalone przez osobę lub organ władzy uprawnione w danej chwili do tworzenia reguł postępowań sądowych, dotyczących praktyki i procedur w tych Sądach, i powinny być tego rodzaju, by zapewniać wnioskowy charakter postępowań i by rozprawa odbyła się tak szybko, jak to tylko możliwe.
1. Dla potrzeb niniejszego Rozdziału, chyba że kontekst wymaga czego innego, następujące wyrażenia mają, odpowiednio, następujące znaczenie:
„sprzeczność” w odniesieniu do jakiegokolwiek obowiązku, obejmuje niedostosowanie się do tego obowiązku, a określenia pokrewne należy rozumieć odpowiednio;
„sąd” oznacza każdy sąd prawa na Malcie, z wyjątkiem sądu utworzonego na mocy lub zgodnie z prawem dyscyplinarnym, a w przypadku art. 33 i art. 35 niniejszej Konstytucji obejmuje, w odniesieniu do wykroczenia przeciwko prawu dyscyplinarnemu, także sąd utworzony w taki sposób.
„prawo dyscyplinarne” oznacza prawo regulujące kwestie dyscypliny:
(a) w jakiejkolwiek służbie mundurowej, lub
(b) w odniesieniu do osób odbywających kary więzienia;
„służba mundurowa” oznacza:
(a) siły morskie, zbrojne lub powietrzne Rządu Malty;
(b) Maltańskie Siły Policyjne;
(c) wszelkie inne siły policyjne utworzone na mocy prawa na Malcie;
(d) maltańską służbę więzienną.
„członek”, w odniesieniu do służby mundurowej, obejmuje każdą osobę, która, zgodnie z prawem regulującym dyscyplinę w tej służbie, podlega takiej dyscyplinie.
2. Dla potrzeb niniejszego Rozdziału, „okres stanu nadzwyczajnego” oznacza okres, w którym:
(a) Malta jest zaangażowana w jakąkolwiek wojnę, lub
(b) obowiązuje dekret Prezydenta stwierdzający istnienie stanu nadzwyczajnego, lub
(c) obowiązuje uchwała Izby Reprezentantów, przyjęta większością co najmniej dwóch trzecich głosów ogólnej liczby Członków Izby, stwierdzająca, że demokratyczne instytucje na Malcie są zagrożone przewrotem.
3.(a) W przypadku, gdy ogłoszony został stan nadzwyczajny, przyczyny tego stanu rzeczy przedstawia się niezwłocznie Izbie Reprezentantów, a jeśli Izba nie może się zebrać wskutek przerwy lub odroczenia, które nie zakończą się w przed upływem dziesięciu dni, Prezydent, w drodze dekretu, wzywa ją do zebrania się w ciągu pięciu dni, a Izba zbiera się na posiedzeniu w terminie określonym w dekrecie i kontynuuje posiedzenie i działania tak, jakby to miało miejsce, gdyby przerwa lub odroczenie trwały do tego dnia.
(b) Jeśli prezydent nie uchyli go wcześniej, dekret o ogłoszeniu stanu nadzwyczajnego traci moc obowiązującą wraz z zakończeniem okresu czternastu dni, rozpoczynającego się dnia, w którym dekret ten został wydany, lub dłuższego okresu, określonego na mocy następnego punktu; nie ma to jednak wpływu na wydanie kolejnego dekretu ogłaszającego stan nadzwyczajny w chwili zakończenia tego okresu lub przed nią.
(c) Jeśli w czasie, gdy obowiązuje dekret o ogłoszeniu stanu nadzwyczajnego (w tym także w czasie, gdy obowiązuje on na mocy niniejszego punktu), Izba Reprezentantów przyjmie uchwałę wyrażającą zgodę na przedłużenie terminu obowiązywania tego dekretu, nie więcej jednak niż o trzy miesiące rozpoczynające się w dniu, w którym dekret ten utraciłby moc obowiązującą, dekret ten utrzymuje moc obowiązującą, jeśli nie zostanie wcześniej uchylony, do chwili upływu tego terminu.
4. Jeśli Izba Reprezentantów nie uchyli jej wcześniej, uchwała, o której mowa w pkt (c) ust. 2 niniejszego artykułu, traci moc obowiązującą z chwilą zakończenia okresu dwunastu miesięcy, rozpoczynającego się w dniu, w którym uchwała ta została przyjęta, lub krótszego terminu tam określonego; nie ma to jednak wpływu na przyjęcie, w chwili zakończenia tego terminu lub wcześniej, kolejnej uchwały przez Izbę Reprezentantów, w sposób określony w niniejszym ustępie.
5. Treść żadnego prawa dyscyplinarnego ani żaden czyn dokonany zgodnie z nim nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z jakimkolwiek przepisem niniejszego Rozdziału, z wyjątkiem art. 33, art. 35 i art. 36, w odniesieniu do żadnej osoby, która, zgodnie z jakimkolwiek prawem obowiązującym na Malcie, jest członkiem służb mundurowych.
6. Treść żadnego prawa dyscyplinarnego służb mundurowych ani żaden czyn dokonany zgodnie z nim nie mogą być uznane za niezgodne lub sprzeczne z jakimkolwiek przepisem niniejszego Rozdziału w odniesieniu do żadnej osoby, która jest członkiem służb mundurowych, utworzonych w sposób inny niż określony powyżej, i obecnych na Malcie w sposób zgodny z prawem,
7. Do czasu upływu terminu kończącego się 30 czerwca 1993 r., treść żadnego prawa, o którym mowa w Pierwszym Aneksie do niniejszej Konstytucji, ani do czasu upływu terminu trzech lat rozpoczynającego się w dniu określonym w niniejszej Konstytucji, treść żadnego innego prawa, uchwalonego przed dniem określonym w niniejszej Konstytucji, nie może być uznana za niezgodną z przepisami art. 33 do art. 45 (włącznie) niniejszego Rozdziału, i z wyjątkami określonymi wyżej, żaden czyn dokonany zgodnie z takim prawem nie może być uznany za sprzeczny z tymi artykułami.
8. W przypadku, gdyby jakikolwiek przepis prawa, uchwalony przed dniem określonym w niniejszej Konstytucji, został uznany za niezgodny z jakimkolwiek przepisem art. 33 do art. 45 (włącznie) niniejszego Rozdziału, nikt nie jest uprawniony do odszkodowania za dowolny czyn dokonany zgodnie z takim przepisem, zanim stwierdzono jego niezgodność.
9. Treść art. 37 niniejszej Konstytucji nie ma wpływu na stosowanie żadnego prawa, obowiązującego bezpośrednio przed 3 marca 1962 r., ani żadnego prawa uchwalonego tego dnia lub później, nowelizującego lub zastępującego dowolne prawo obowiązujące bezpośrednio przed tą datą (lub prawo znowelizowane lub zastąpione w sposób określony w niniejszym ustępie) i które:
(a) nie poszerza typów przedmiotów własności, których posiadanie może zostać odebrane, lub typów praw i udziałów w przedmiotach własności, które mogą zostać przymusowo przejęte;
(b) nie poszerza celów, dla których, lub okoliczności, w których odebrane może zostać posiadanie takiego przedmiotu własności lub może on zostać nabyty;
(c) nie modyfikuje, w stosunku do żadnej osoby posiadającej prawo własności lub udział w prawie własności, warunków decydujących o uprawnieniu do odszkodowania lub o jego wysokości, w taki sposób, że stają się one mniej korzystne, lub
(d) nie pozbawia nikogo żadnego uprawnienia, o którym mowa w art. 37 ust. 1 pkt (b) lub pkt (c) niniejszej Konstytucji.
16Znowelizowany przez LVIII. 1974. 11. 17Znowelizowany przez LVIII. 1974.12. 18Znowelizowany przez LVIII. 1974.13. 19Znowelizowany przez LVIII. 1974.14. 20Ustawa ta zastąpiła Ustawę o ekstradycji (między krajami Wspólnoty) z 1970 r. 21Znowelizowany przez XIII. 2001.2. 22Zob. Artykuł 5 Aktu XIII z 2001 r. 23Znowelizowany przez LVIII. 1974.15; XIX. 1991.3. 24Znowelizowany przez LVIII. 1974.16. 25Znowelizowany przez LVIII. 1974.17; XIX. 1991.4.