4.01 Transitional//EN"> Konstytucja Malty Konstytucja Malty - Rodział VIII

Rozdział VIII


SĄDOWNICTWO

Artykuł 9562


1. Tworzy się na Malcie i dla Malty Sądy Wyższego Rzędu dysponujące uprawnieniami i właściwością, jakie mogą zostać określone na mocy prawa obowiązującego w danej chwili na Malcie.
2. Jeden z Sądów Wyższego Rzędu składający się z trzech sędziów, którzy, zgodnie z prawem obowiązującym w danej chwili na Malcie, mogliby wejść w skład Sądu Apelacyjnego, stanowi Sąd Konstytucyjny i dysponuje właściwością do przyjęcia i rozpatrzenia:
  (a) wątpliwości, o których mowa w art. 63 Konstytucji;
  (b) jakichkolwiek spraw przekazanych mu do rozstrzygnięcia zgodnie z art. 56 niniejszej Konstytucji oraz wszelkich kwestii mu przekazanych zgodnie z jakimkolwiek prawem dotyczącym wyborów na członków do Izby Reprezentantów.
  (c) apelacji od orzeczeń Pierwszej Izby Sądu Cywilnego, zgodnie z art. 46 niniejszej Konstytucji;
  (d) apelacji od orzeczeń jakiegokolwiek sądu pierwszej instancji na Malcie, w sprawach związanych z wykładnią niniejszej Konstytucji innych niż określone w art. 46 niniejszej Konstytucji;
  (e) apelacji od orzeczeń jakiegokolwiek sądu pierwszej instancji na Malcie, w sprawach związanych z obowiązywaniem praw innych niż określone w art. 46 niniejszej Konstytucji oraz
  (f) wszelkich kwestii rozstrzygniętych przez sąd pierwszej instancji na Malcie, łącznie z wszelkimi kwestiami, o których mowa w powyższych punktach niniejszego ustępu, a które stały się przedmiotem apelacji do Sądu Konstytucyjnego. Niezależnie do powyższych postanowień, treść niniejszego punktu nie wyklucza możliwości wniesienia osobnej apelacji do Sądu Apelacyjnego, zgodnie z jakimkolwiek prawem obowiązującym w danej chwili na Malcie.
3. Niezależnie od postanowień zawartych w przepisach ust. 2 niniejszego artykułu, jeśli wątpliwość, o której mowa w pkt
  (d) lub
  (e) niniejszego ustępu, pojawi się po raz pierwszy w postępowaniu przed sądem apelacyjnym, sąd ten, chyba że jego zdaniem podniesienie tej wątpliwości było jedynie lekkomyślne lub złośliwe, wydaje orzeczenie w takiej kwestii i przekazuje sprawę sądowi, który wydał pierwsze orzeczenie w sprawie, a sąd, w którym wątpliwość się pojawiła, rozstrzyga sprawę zgodnie z takim orzeczeniem, od którego może przysługiwać apelacja zgodnie z przepisem ust.
2.
4. Przepisy art. 46 ust. 6 i 7 niniejszej Konstytucji mają zastosowanie do Sądu Konstytucyjnego, a odniesienia do tego artykułu, zawarte w tych ustępach, należy rozumieć jako odniesienia do niniejszego artykułu.
5. Jeśli Sąd Konstytucyjny nie zostanie ukonstytuowany w sposób określony przez przepisy niniejszego artykułu w czasie wyborów na członków Izby Reprezentantów lub w okresie trzydziestu dni następującym po takim wyborze, Sąd ten, z tą chwilą i do czasu ukonstytuowania w inny sposób określony prawem, uznaje się za ukonstytuowany na mocy niniejszego ustępu i złożony z trzech najstarszych sędziów sprawujących w tej chwili urząd włączając w to, jeśli sprawuje urząd, Naczelnego Sędziego lub innego sędziego pełniącego funkcje Naczelnego Sędziego; jeśli zaś Sąd ten nie zostanie ukonstytuowany zgodnie z przepisami niniejszego artykułu w innym czasie, przez okres przekraczający piętnaście dni, Sąd taki, po upływie takiego piętnastodniowego okresu i do czasu ukonstytuowania w inny sposób określony prawem, uznaje się za ukonstytuowany na mocy niniejszego ustępu i złożony z trzech najstarszych sędziów tak jak przypadku, o którym mowa wyżej.
6. Sędziami Sądów Wyższego Rzędu są Naczelny Sędzia oraz inni sędziowie w liczbie, jaką określa prawo obowiązujące w danej chwili na Malcie. Niezależnie od powyższych postanowień, urząd sędziego Sądów Wyższego Rzędu nie może zostać zlikwidowany bez zgody sędziego, w czasie jego sprawowania.

Artykuł 9663


1. Sędziowie Sądów Wyższego Rzędu są powoływani przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniami Premiera.
2. Nikt nie może zostać powołany na urząd sędziego Sądów Wyższego Rzędu, jeśli przez okres co najmniej dwunastu lat lub okresy równe w sumie co najmniej dwunastu latom nie prowadził na Malcie praktyki jako adwokat lub nie służył na Malcie jako sędzia niższego rzędu64 , lub przez część tego okresu nie prowadził praktyki, a przez część nie służył w takim charakterze.

Artykuł 9765


1. Z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach niniejszego artykułu, sędzia Sądów Wyższego Rzędu składa swój urząd z chwilą ukończenia sześćdziesięciu pięciu lat.
2. Sędzia Sądów Wyższego Rzędu nie może zostać odwołany z urzędu, chyba że przez Prezydenta na wniosek Izby Reprezentantów, przyjęty większością dwóch trzecich głosów wszystkich członków Izby, wzywający do takiego odwołania ze względu na dowiedzioną niezdolność wykonywania funkcji urzędowych
(wynikającą z niesprawności ciała lub umysłu lub z jakiejkolwiek innej przyczyny) lub dowiedzione niewłaściwe postępowanie.
3. Parlament może za pomocą prawa określać procedurę składania wniosku oraz badania i dowodzenia niezdolności lub niewłaściwego postępowania sędziego Sądów Wyższego Rzędu, o których mowa w przepisach poprzedzającego ustępu.

Artykuł 9866


1. Jeśli urząd Naczelnego Sędziego pozostaje nieobsadzony lub jeśli Naczelny Sędzia jest z jakiegokolwiek powodu niezdolny do wykonywania funkcji urzędowych, to, do chwili powołania i podjęcia funkcji tego urzędu przez jakąkolwiek osobę lub do chwili ponownego podjęcia tych funkcji przez Naczelnego Sędziego, funkcje te
(chyba że jakiekolwiek inne przepisy prawa stanowią inaczej) są wykonywane przez innych sędziów Sądów Wyższego Rzędu, powołanych do tego przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniami Premiera.
2. Jeśli urząd jakiegokolwiek sędziego Sądów Wyższego Rzędu (innego niż Naczelny Sędzia) pozostaje nieobsadzony lub jeśli jakikolwiek taki sędzia został powołany do pełnienia obowiązków Naczelnego Sędziego, lub jeśli z jakiegokolwiek powodu nie jest on zdolny do wykonywania swoich funkcji urzędowych, Prezydent, działając zgodnie z zaleceniami Premiera, powołuje na pełniącą obowiązki sędziego Sądów Wyższego Rzędu osobę, która może zostać powołana na urząd sędziego takich Sądów. Niezależnie od powyższych postanowień, na ten urząd może zostać powołana także osoba, która ukończyła lat sześćdziesiąt pięć.
3. Każda osoba powołana do pełnienia obowiązków sędziego Sądów Wyższego Rzędu na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu pozostaje na urzędzie do zakończenia okresu powołania, a jeśli takiego okresu nie określono, do chwili cofnięcia powołania przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniem Premiera.

Artykuł 99

Tworzy się na Malcie i dla Malty Sądy Niższego Rzędu dysponujące uprawnieniami i właściwością, jakie mogą zostać określone na mocy prawa obowiązującego w danej chwili na Malcie

Artykuł 10067


1. Sędziowie Sądów Niższego Rzędu są powoływani przez Prezydenta działającego zgodnie z zaleceniami Premiera.
2. Nikt nie możne zostać powołany na urząd ani pełnić obowiązków sędziego Sądu Niższego Rzędu, jeśli nie prowadził na Malcie praktyki jako adwokat przez okres co najmniej siedmiu lat lub przez okresy równe w sumie co najmniej siedmiu latom.
3. Z wyjątkiem przypadków określonych w przepisie ust. 4 niniejszego artykułu, sędzia Sądu Niższego Rzędu składa swój urząd z chwilą ukończenia sześćdziesięciu pięciu lat.
4. Do sędziów Sądów Niższego Rzędu zastosowanie mają przepisy art. 97 ust. 2 i 3 niniejszej Konstytucji.

Artykuł 101

Sędzia Sądów Wyższego Rzędu lub sędzia Sądu Niższego Rzędu nie mogą objąć obowiązków swojego urzędu przed złożeniem przysięgi lojalności, potwierdzonej podpisem, oraz przysięgi rzetelnego sprawowania urzędu, określonej na mocy prawa obowiązującego w danej chwili na Malcie.

Artykuł 101A68


1. Tworzy się Komisję do spraw Wymiaru Sprawiedliwości składającą się z Prezydenta jako Przewodniczącego oraz dziewięciu następujących członków:
  (a) Naczelnego Sędziego jako Zastępcy Przewodniczącego, który przewodniczy Komisji w przypadku nieobecności Przewodniczącego;
  (b) Prokuratora Generalnego, ex officio;
  (c) dwóch członków wybranych na czteroletnią kadencję przez sędziów Sądu Najwyższego ze swojego grona;
  (d) dwóch członków wybranych na czteroletnią kadencję przez sędziów sądów niższego rzędu ze swojego grona;
  (e) dwóch członków powołanych na czteroletnią kadencję, po jednym odpowiednio przez Premiera i Przywódcę Opozycji, spośród osób, które ukończyły co najmniej czterdzieści pięć lat i które cieszą się powszechnym poważaniem oraz mają reputację osób prawych i uczciwych;
  (f) Prezes Izby Adwokackiej, ex officio.
2. Prezydentowi przysługuje jedynie głos decydujący; jeśli posiedzeniu Komisji przewodniczy Zastępca Przewodniczącego, zachowuje on prawo głosu wraz z głosem decydującym.
3. Członków Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości wybiera się zgodnie z regułami, jakie może określić osoba lub organ władzy, o których mowa w art. 46 ust. 7 niniejszej Konstytucji.
4. (a) Nie może zostać powołany ani sprawować urzędu członka Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości nikt, kto:
    (i) jest Ministrem, Sekretarzem Parlamentarnym, członkiem Izby Reprezentantów lub członkiem lokalnego organu administracji, lub
    (ii) został skazany za przestępstwo zagrożone jakąkolwiek karą więzienia, lub
    (iii) nie może zostać wybrany na członka Izby Reprezentantów z powodów określonych w art. 54 ust. 1 pkt (a), (c), (d), (e), (f), (g) lub (h) niniejszej Konstytucji.
  (b) Urząd członka Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości staje się nieobsadzony, jeśli pojawią się okoliczności, w których członek taki, gdyby nie był członkiem Komisji, nie mógłby zostać wybrany na ten urząd; członek Komisji może ustąpić z urzędu lub zostać odwołany w takich samych okolicznościach jak sędzia Sądów Wyższego Rzędu.
5. (a) Jeśli urząd członka Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości, który pozostawał nieobsadzony ze względu na to, że członek Komisji przestał być członkiem z przyczyn innych niż koniec kadencji, zostaje objęty przez jakąkolwiek osobę, osoba taka sprawuje urząd do końca kadencji członka, którego zastąpiła.
  (b) Jeśli członek Komisji został odwołany lub ustąpił z urzędu, Prezydent, działając zgodnie z własnym rozsądnym osądem, powołuje w jego miejsce osobę, która jego zdaniem ma cechy i kwalifikacje tak zbliżonymi do cech i kwalifikacji zastąpionego członka, jak to tylko możliwe.
  (c) Jeśli członkowie, którzy mieli zostać wybrani zgodnie ust. 1 pkt (c) i (d) niniejszego artykułu lub którzy mieli zostać powołani zgodnie z pkt (e) tego samego ustępu, nie zostaną wybrani lub powołani w ciągu dwóch tygodni od wezwania przez Prezydenta do podjęcia takich działań, Prezydent, samodzielnie i na podstawie własnego rozsądnego osądu, powołuje na ich miejsce członków, którzy, jego zdaniem, mają cechy i kwalifikacje tak zbliżone do cech i kwalifikacji takich członków, jak to tylko możliwe.
6.(a) Tworzy się przy Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości stały Komitet do spraw Adwokatów i Prokuratorów, którego skład, funkcje, uprawnienia i obowiązki określa prawo. Komisja wykonuje wszelkie swoje funkcje związane z zawodami Adwokata i Prokuratora za pośrednictwem Komitetu oraz w sposób i pod kontrolą sądową, które określa prawo.
  (b) Bez uszczerbku dla przepisów pkt (a) niniejszego ustępu, Komisja przekazuje Komitetowi do spraw Adwokatów i Prokuratorów (dalej w niniejszym artykule zwanego „Komitetem”) wszelkie sprawy dotyczące niewłaściwego wykonywania zawodu przez adwokata lub prokuratora i, z wyjątkiem rozpatrywania apelacji, Komisja działa wyłącznie po otrzymaniu ustaleń Komitetu w każdej takiej kwestii i zgodnie z nimi. Jednakże, jeśli raport zawierający ustalenia Komitetu nie zostanie przekazany Komisji w terminie dwóch miesięcy od dnia, w którym kwestia została przedstawiona Komitetowi, lub w kolejnym terminie lub kolejnych terminach, jakie Komisja może wyznaczyć, które jednak w żadnym wypadku, z wyjątkiem bardzo szczególnych powodów, nie mogą przekroczyć kolejnych czterech miesięcy, Komisja sama bada i rozstrzyga sprawę.
  (c) Bez uszczerbku dla przepisów poprzedzającego punktu, Komisja może, jeśli uzna to za potrzebne, powołać inne Komitety dla wspierania jej w każdej kwestii wchodzącej w zakres jej funkcji
7. Wykonując swoje funkcje, członkowie Komisji i jej Komitetów działają w sposób zgodny ze swoim własnym osądem i nie podlegają kierownictwu ani kontroli żadnej osoby lub organu władzy.
8. Do wszelkich komitetów Komisji zastosowanie ma art. 121 ust. 2 i 3 niniejszej Konstytucji.
9. Tworzy się urząd sekretarza Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości, który działa jednocześnie jako sekretarz wszelkich komitetów Komisji. Sekretarza Komisji powołuje Komisja spośród urzędników publicznych przypisanych do Sądów lub spośród członków zawodów prawniczych. Sekretarz sprawuje urząd do czasu, gdy jego mandat zostanie zakończony przez Komisję.
10. Osoba powołana na członka Komisji do spraw Wymiaru Sprawiedliwości lub jakiegokolwiek z jej komitetów może zostać odwołana z urzędu przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniem ciała lub osoby sprawującej urząd, powołujących takiego członka; osoba taka może zostać odwołana wyłącznie ze względu na niezdolność do sprawowania funkcji swojego urzędu (wynikającej z niesprawności ciała lub umysłu lub z jakiejkolwiek innej przyczyny) lub ze względu na niewłaściwe postępowanie.
11. Komisja do spraw Wymiaru Sprawiedliwości wykonuje następujące funkcje:
  (a) nadzorowanie prac wszystkich Sądów Wyższego i Niższego Rzędu oraz kierowanie rekomendacji do Ministra odpowiedzialnego za wymiar sprawiedliwości, dotyczących środków, które, zdaniem Komisji, pozwolą na bardziej efektywne funkcjonowanie tych sądów;
  (b) doradzanie Ministrowi odpowiedzialnemu za wymiar sprawiedliwości we wszystkich kwestiach związanych z organizacją wymiaru sprawiedliwości;
  (c) przygotowywanie, na wniosek Premiera, zaleceń w sprawie powołań dokonywanych na podstawie art. 96, art. 98 lub art. 100 niniejszej Konstytucji;
  (d) stworzenie kodeksu lub kodeksów etyki określających postępowanie członków władzy sądowniczej;
  (e) stworzenie, zgodnie z zaleceniami Komitetu Adwokatów i Prokuratorów, kodeksu lub kodeksów etyki określających wykonywanie zawodu przez członków tych zawodów. Niezależnie od powyższych postanowień, jeśli takie zalecenia nie zostaną przedstawione w terminie określonym przez Komisję, Komisja może stworzyć taki kodeks lub kodeksy bez konieczności uzyskania takich zaleceń.
  (f) zwracanie uwagi jakiegokolwiek sędziego lub sędziego Sądu Niższego Rzędu na wszelkie kwestie w sądzie, w którym on zasiada, a które mogą nie być korzystne dla efektywnego i właściwego funkcjonowania takiego sądu, i zwracanie uwagi jakiegokolwiek sędziego lub sędziego Sądu Niższego Rzędu na wszelkie działania, które mogą mieć wpływ na zaufanie, którym został obdarzony w związku z powołaniem na ten urząd, lub na wszelkie braki z jego strony w przestrzeganiu kodeksu lub kodeksów etyki jego dotyczących;
  (g) stosowanie, zgodnie z prawem, środków dyscyplinarnych w stosunku do adwokatów i prokuratorów wykonujących swój zawód, oraz
  (h) realizowania wszelkich innych funkcji przyznanych jej na mocy prawa.
12. Komisja do spraw Wymiaru Sprawiedliwości przedstawia Ministrowi odpowiedzialnemu za wymiar sprawiedliwości coroczne raporty z działalności w poprzednim roku kalendarzowym; w dowolnym czasie, kiedy uzna to za potrzebne, lub na wniosek tego Ministra przedstawia mu raport z konkretnej sprawy.
13. Uprawnienia Prezydenta dotyczące odwoływania sędziów i sędziów Sądów Niższego Rzędu oraz określania obowiązków sędziów i sędziów Sądów Niższego Rzędu, określone przez jakiekolwiek prawo, są wykonywane zgodnie z zaleceniami Ministra odpowiedzialnego za wymiar sprawiedliwości; jednakże Minister, wydając zalecenia dla Prezydenta, działa zgodnie z rekomendacjami przedstawionymi w danej sprawie przez Naczelnego Sędziego. Niezależnie od powyższych postanowień, jeśli Naczelny Sędzia nie przedstawi Ministrowi rekomendacji i jeśli Minister uzna to za właściwe, Minister może przedstawić Prezydentowi takie zalecenia w danej sprawie, jakie w istniejących okolicznościach uzna za właściwe. Niezależnie od tych i powyższych postanowień, Minister niezwłocznie publikuje w Dzienniku Urzędowym zawiadomienie o tym fakcie wraz z uzasadnieniem i powiadamia o nim Izbę Reprezentantów, nie później niż w czasie drugiego posiedzenia po przedstawieniu Prezydentowi takich zaleceń.
14. Wątpliwość dotycząca tego, czy Komisja do spraw Wymiaru Sprawiedliwości w sposób właściwy wykonywała funkcje jej przekazane na mocy niniejszej Konstytucji lub na jej podstawie nie może być przedmiotem rozpoznania przez żaden sąd.



62Zastąpiony przez LVIII. 1974.46.
63Znowelizowany przez LVIII. 1974.47.
64Tekst oryginalny rozróżnia justice i magistrate, które nie mają odpowiedników w polskim języku prawnym. W tej sytuacji przekładam justice jako sędzia, zaś magistrate jako sędzia niższego rzędu.
65Znowelizowany przez LVIII. 1974.48.
66Znowelizowany przez LVIII. 1974.49.
67Znowelizowany przez LVIII. 1974.50.; XIV. 2007.5.
68Dodany przez IX. 1994.2.