Prawo wszczęcia postępowania stwierdzającego, że jakiekolwiek prawo nie obowiązuje z jakiegokolwiek powodu innego niż niezgodność z przepisami art. 33 do art. 45 niniejszej Konstytucji, przysługuje wszystkim bez różnicy, a od osoby wszczynającej takie postępowanie nie wymaga się wykazania żadnego osobistego interesu, który przemawiałby za podejmowaniem takiego działania.
Artykuł 117
1. Nielegalne jest tworzenie, utrzymywanie lub należenie do związku osób organizowanych i ćwiczonych lub organizowanych i wyposażanych po to, by mogły być wykorzystane do użycia lub demonstracji siły fizycznej w celu promowania jakichkolwiek celów politycznych.
2. Przepisy niniejszego artykułu stosuje się w sposób, jaki może określić Parlament.
1. Tworzy się Urząd do spraw Przekazu Audiowizualnego dla Malty, w którego skład wchodzi przewodniczący i taka liczba innych członków, nie mniejsza niż czterech, jaką może określić prawo obowiązujące w danej chwili na Malcie.
2. Członkowie Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego są powoływani przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniami Premiera, wydanymi po zasięgnięciu opinii Przywódcy Opozycji.
3. Nie może sprawować urzędu członka Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego nikt, kto jest Ministrem, Sekretarzem Parlamentarnym, członkiem Izby Reprezentantów lub kandydatem w wyborach na członka Izby, członkiem organu władz lokalnych lub urzędnikiem publicznym.
4. W okresie trzech lat, rozpoczynającym się w ostatnim dniu sprawowania urzędu lub pełnienia obowiązków członka, członek Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego nie może zostać powołany na jakikolwiek urząd publiczny lub pełnić jego obowiązków.
5. Z wyjątkiem przepisów niniejszego artykułu urząd członka Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego staje się nieobsadzony:
(a) z chwilą zakończenia okresu pięciu lat od dnia jego powołania lub z chwilą wcześniejszą, określoną w piśmie powołującym go na ten urząd, lub
(b) jeśli pojawią się okoliczności, powodujące, że gdyby nie był on członkiem Urzędu, nie mógłby zostać powołany na taki urząd.
6. Członek Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego może zostać odwołany z urzędu przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniami Premiera, ale odwołanie może nastąpić jedynie w przypadku niezdolności do wykonywania przezeń funkcji swojego urzędu (wynikającej z niesprawności umysłu lub ciała lub z jakiejkolwiek innej przyczyny) lub z powodu niewłaściwego postępowania.
7. Jeśli urząd członka Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego pozostaje nieobsadzony lub jeśli członek jest z jakiegokolwiek powodu niezdolny do wykonywania funkcji, Prezydent, działając zgodnie z zaleceniem Premiera, wydanym po zasięgnięciu opinii Przywódcy Opozycji, może powołać na tymczasowego członka Urzędu osobę, która może zostać powołana na członka; z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach ust. 5 i 6 niniejszego artykułu, każda osoba powołana w taki sposób przestaje być członkiem, jeśli na nieobsadzony urząd zostanie powołana nowa osoba lub jeśli członek, który był niezdolny do wykonywania funkcji swojego urzędu podejmie te funkcje.
8. Wykonując swoje funkcje zgodnie z art. 119 ust. 1 niniejszej Konstytucji, Urząd do spraw Przekazu Audiowizualnego nie podlega kierownictwu ani kontroli żadnej innej osoby lub organu władzy.
Artykuł 119
1. Funkcją Urzędu do Przekazu Audiowizualnego jest zapewnianie, tak dalece, jak to tylko możliwe, by w przekazach dźwiękowych i telewizyjnych dostępnych na Malcie, odnoszących się do spornych kwestii politycznych i przemysłowych lub aktualnej polityki społecznej, zachowywana była należyta bezstronność i by dostęp do urządzeń nadawczych i czasu antenowego był w sposób rzetelny rozdzielony między osoby należące do różnych partii politycznych.
2. Funkcja Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, nie wyklucza nałożenia na Urząd innych funkcji i obowiązków przez prawo obowiązujące w danej chwili na Malcie.
1. Tworzy się Komisję Zatrudnienia dla Malty, w której skład wchodzi przewodniczący i czterech innych członków.
2. Członków Komisji Zatrudnienia powołuje Prezydent, który, powołując przewodniczącego, działa zgodnie z zaleceniami Premiera, wydanymi po zasięgnięciu opinii Przywódcy Opozycji, powołując dwóch z pozostałych czterech członków, działa zgodnie z zaleceniem Premiera, a powołując dwóch pozostałych członków, działa zgodnie z zaleceniem Przywódcy Opozycji.
3. Nie może sprawować urzędu członka Komisji Zatrudnienia nikt, kto jest Ministrem, Sekretarzem Parlamentarnym, członkiem lub kandydatem w wyborach na członka Izby Reprezentantów, członkiem lokalnego organu władzy lub urzędnikiem publicznym.
4. W okresie trzech lat rozpoczynającym się w ostatnim dniu, w którym sprawował urząd lub działał jako członek Komisji, członek Komisji Zatrudnienia nie może zostać powołany na żaden urząd publiczny ani pełnić jego obowiązków.
5. Z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach niniejszego artykułu, urząd członka Komisji Zatrudnienia staje się nieobsadzony:
(a) po upływie okresu trzech lat od dnia powołania lub
(b) jeśli pojawią się okoliczności powodujące, że gdyby nie był on członkiem Komisji, nie mógłby zostać mianowany na to stanowisko.
6. Członek Komisji Zatrudnienia może zostać odwołany z urzędu przez Prezydenta, działającego zgodnie z zaleceniem osoby sprawującej urząd, która, zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu i w przypadku który ma tu zastosowanie, zaleciła powołanie takiego członka; członek taki może zostać odwołany jedynie w przypadku niezdolności do wykonywania funkcji swojego urzędu (wynikających z niesprawności umysłu lub ciała lub z jakiejkolwiek innej przyczyny) lub z powodu niewłaściwego postępowania.
7. Jeśli urząd członka Komisji Zatrudnienia pozostaje nieobsadzony lub jeśli członek jest z jakiegokolwiek powodu niezdolny do wykonywania funkcji swojego urzędu, Prezydent, działając zgodnie z zaleceniem osoby sprawującej urząd, która, zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu i w przypadku który ma tu zastosowanie, zaleciła powołanie takiego członka, może powołać na tymczasowego członka Komisji osobę, która może zostać powołana na członka; z wyjątkiem przepisów określonych w przepisach ust. 5 i 6 niniejszego artykułu, każda osoba powołana w taki sposób przestaje być członkiem, jeśli na nieobsadzony urząd zostanie powołana nowa osoba lub jeśli członek, który był niezdolny do wykonywania funkcji swojego urzędu, podejmie te funkcje.
8. Funkcją Komisji Zatrudnienia jest gwarantowanie, by w odniesieniu do zatrudnienia nie stosowano lub nie przyznawano żadnego rozróżnienia, wykluczenia lub preferencji na korzyść lub niekorzyść żadnej osoby z powodu jej poglądów politycznych, których nie da się uzasadnić w społeczeństwie demokratycznym.
9. Każdy, kto twierdzi, że w sposób niekorzystny dla niego zastosowano jakiekolwiek rozróżnienie, wykluczenie lub przyznano preferencję, o których mowa wyżej, może w sposób i w terminie, jaki może zostać określony, zwrócić się do Komisji Zatrudnienia z wnioskiem o ochronę.
10. Parlament uchwala przepisy przyznające Komisji Zatrudnienia uprawnienia niezbędne lub potrzebne, by mogła ona efektywnie zapewniać odpowiednią ochronę i ogólnie, realizować swoją funkcję, określoną na mocy niniejszej Konstytucji.
Artykuł 121
1. Każda Komisja utworzona na mocy niniejszej Konstytucji może, za zgodą Premiera lub Ministra upoważnionego w tej kwestii przez Premiera, określać, w drodze zarządzenia lub innej, swój własny regulamin i, w celu wykonywania jej funkcji, powierzać uprawnienia i nakładać obowiązki na jakiegokolwiek urzędnika publicznego lub organ władzy Rządu Malty.
2. Każda Komisja utworzona na mocy niniejszej Konstytucji może działać bez względu na brak obsady lub nieobecność któregokolwiek z członków, bez uszczerbku dla ważności postępowań przed nią prowadzonych, chyba że udział w nich wzięła osoba, która nie była do tego uprawniona.
3. Wszelkie kwestie przedstawione do rozstrzygnięcia na jakimkolwiek posiedzeniu jakiejkolwiek Komisji, utworzonej na mocy niniejszej Konstytucji, rozstrzyga się większością głosów jej członków, a jeśli w jakiejkolwiek takiej kwestii głosy rozłożą się w sposób równy, członek przewodniczący posiedzeniu korzysta z przysługującego mu głosu decydującego.
4. Dla potrzeb ust. 3 niniejszego artykułu odniesienia do członka Komisji Wyborczej należy rozumieć jako obejmujące odniesienie do Przewodniczącego Komisji.
5. Przepisy niniejszego artykułu mają zastosowanie do Urzędu do spraw Przekazu Audiowizualnego utworzonego na mocy niniejszej Konstytucji.
Artykuł 122
1. Każdy, kto został powołany, wybrany lub w inny sposób wyznaczony na jakikolwiek urząd utworzony na mocy niniejszej Konstytucji (włączając w to urząd Premiera, Ministra i Sekretarza Parlamentarnego) może ustąpić z tego urzędu, kierując do osoby lub organu władzy, przez który został powołany, wybrany lub w inny sposób wyznaczony, własnoręcznie sporządzone pismo.
2. Rezygnacja jakiejkolwiek osoby z urzędu, o którym mowa wyżej, następuje z chwilą, gdy osoba lub organ, do których skierowane jest pismo stwierdzające rezygnację, otrzymają je lub gdy otrzyma je jakakolwiek osoba upoważniona do tego przez tę osobę lub organ.
1. Jeśli niniejsza Konstytucja nie stanowi inaczej, jeśli jakakolwiek osoba opuściła jakikolwiek urząd utworzony na mocy niniejszej Konstytucji, włączając w to urząd Premiera lub Ministra, lub Sekretarza Parlamentarnego, może ona, jeśli ma odpowiednie kwalifikacje, zostać ponownie powołana, wybrana lub w inny sposób wyznaczona do sprawowania tego urzędu w sposób zgodny z przepisami niniejszej Konstytucji.
2. Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do urzędu Prezydenta, ale ma zastosowanie do osoby powołanej do sprawowania urzędu Prezydenta zgodnie z art. 49 Konstytucji.
3. W przypadku, gdy na mocy niniejszej Konstytucji, osobie lub organowi władzy przekazuje się uprawnienie do powoływania na jakikolwiek urząd publiczny, na urząd ten można powołać nową osobę bez względu na to, że urząd ten może być już sprawowany przez inną osobę, jeśli osoba ta jest nieobecna w okresie, gdy toczy się przeciwko niej postępowanie o odwołanie z urzędu; w przypadku, gdy dwie lub więcej osoby sprawują ten sam urząd wskutek powołania dokonanego w celu wykonania postanowień niniejszego ustępu, za osobę wyłącznie sprawującą ten urząd uznaje się, dla celów realizacji funkcji spoczywających na osobie sprawującej ten urząd, osobę powołaną jako ostatnią.
1. Dla potrzeb niniejszej Konstytucji, chyba że kontekst wymaga czego innego:
„Ustawa parlamentu” oznacza wszelkie prawo ustanowione przez Parlament;
„dzień określony w niniejszej Konstytucji” oznacza 21 września 1964 r.;
„Gabinet” oznacza Gabinet utworzony na mocy art. 79 niniejszej Konstytucji;
„Wspólnota” oznacza Maltę, każdy inny kraj, do którego zastosowanie ma art. 23 niniejszej Konstytucji, oraz terytoria zależne każdego takiego kraju;
„Fundusz Ogólny” oznacza Fundusz Ogólny utworzony na mocy art. 102 niniejszej Konstytucji;
„Sąd Konstytucyjny” oznacza Sąd Konstytucyjny utworzony na mocy art. 95 niniejszej Konstytucji;
„rok finansowy” oznacza okres dwunastu miesięcy, kończący się trzydziestego pierwszego dnia grudnia każdego roku lub innego dnia, który może określić Parlament;
„Dziennik Urzędowy” oznacza Dziennik Urzędowy Rządu Malty lub inny dziennik urzędowy utworzony na jego miejsce, publikowany na mocy zarządzenia Rządu Malty;
„Izba” oznacza Izbę Reprezentantów utworzoną na mocy art. 51 niniejszej Konstytucji;
„prawo” obejmuje każdy akt mający moc prawa oraz każde prawo niespisane; „legalny” i „zgodnie z prawem” należy rozumieć odpowiednio;
„Malta” oznacza wyspę Maltę, wyspę Gozo i inne wyspy Archipelagu Maltańskiego wraz z wodami terytorialnymi;
„przysięga lojalności” oznacza przysięgę lojalności ustanowioną w Trzecim Aneksie do niniejszej Konstytucji lub inną przysięgę, którą może określić Parlament;
„Parlament” oznacza Parlament Malty;
„Urząd publiczny” oznacza płatny urząd w służbie publicznej;
„Urzędnik publiczny” oznacza osobę sprawującą jakikolwiek urząd publiczny lub osobę pełniącą obowiązki takiego urzędnika;
„Służba publiczna” oznacza, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, cywilną służbę na rzecz Rządu Malty;
„Sesja” oznacza posiedzenie Izby Reprezentantów rozpoczynające się wraz z pierwszym zebraniem się Izby po wejściu w życie niniejszej Konstytucji lub po odroczeniu posiedzenia, lub rozwiązaniu Parlamentu w dowolnym czasie i kończące się w chwili odroczenia lub rozwiązania Parlamentu bez odroczenia;
„posiedzenie” oznacza okres, w czasie którego Izba Reprezentantów obraduje bez przerwy i obejmuje każdy okres, w którym Izba obraduje w charakterze komisji;
„Spiker” i „Zastępca Spikera” oznaczają odpowiednio Spikera i Zastępcę Spikera, wybieranych zgodnie z art. 59 niniejszej Konstytucji.
2. Dla potrzeb niniejszej Konstytucji, chyba że kontekst wymaga inaczej, „służba publiczna” obejmuje służbę na urzędzie sędziego Sądów Wyższego Rzędu, służbę na urzędzie Audytora Generalnego i Zastępcy Audytora Generalnego, służbę na urzędzie Sędziego Sądów Niższego Rzędu oraz służbę na urzędzie członka Sił Policyjnych Malty.
3. Dla potrzeb niniejszej Konstytucji „służba publiczna” nie obejmuje służby na urzędzie:
(i) Premiera lub Ministra, Sekretarza Parlamentarnego, Spikera, Zastępcy Spikera, członka Izby Reprezentantów, członka Komisji utworzonej na mocy niniejszej Konstytucji;
(ii) z wyjątkiem osób sprawujących urzędy, wyznaczonych spośród służby publicznej, Ambasadora, Wysokiego Komisarza lub innego głównego przedstawiciela Malty w jakimkolwiek innym kraju, lub
(iii) z wyjątkiem sytuacji, w których Parlament postanowi inaczej, członka jakiejkolwiek rady, komisji, grupy, komitetu lub podobnego ciała utworzonego na mocy prawa lub zgodnie z nim.
4. Dla potrzeb niniejszej Konstytucji nikogo nie uznaje się za osobę sprawującą urząd publiczny wyłącznie z powodu tego, że otrzymuje emeryturę lub rentę w związku ze służbą publiczną.
5. Dla potrzeb niniejszej Konstytucji, chyba że kontekst wymaga inaczej:
(a) odniesienie do powołania na jakikolwiek urząd należy rozumieć jako obejmujące odniesienie do powołania w drodze awansu lub przeniesienia na ten urząd oraz do powołania osoby do wykonywania funkcji tego urzędu w okresie, w którym pozostaje on nieobsadzony lub w którym sprawująca go osoba korzysta z urlopu lub niezdolna (ze względu na nieobecność lub niesprawność ciała lub umysłu lub jakiejkolwiek innej przyczyny) do wykonywania tych funkcji, oraz
(b) odniesienie do osoby sprawującej urząd za pomocą terminu określającego ten urząd lub za pomocą odesłania do przepisu niniejszej Konstytucji tworzącego ten urząd, należy rozumieć jako obejmujące odniesienie do jakiejkolwiek osoby legalnie wykonującej w danej chwili funkcje tego urzędu.
6. Jeśli niniejsza Konstytucja przekazuje jakiejkolwiek osobie lub organowi władzy uprawnienia do powoływania jakiejkolwiek osoby do pełnienia obowiązków lub wykonywania funkcji jakiegokolwiek urzędu, w sytuacji, gdy osoba sprawująca ten urząd jest niezdolna do wykonywania tych funkcji, powołanie takie nie może być kwestionowane na podstawie tego, że osoba sprawująca urząd nie była niezdolna do wykonywania tych funkcji.
7. Odniesienia zawarte w niniejszej Konstytucji do uprawnienia do odwoływania urzędnika publicznego z jego urzędu należy rozumieć jako obejmujące odniesienia do jakiegokolwiek uprawnienia, przekazanego na mocy jakiegokolwiek prawa, do nakładania na urzędnika służby publicznej obowiązku przejścia w stan spoczynku, lub do wyrażania na to zgody.
Niezależnie od powyższych postanowień:
(a) treść niniejszego ustępu nie może być rozumiana jako przekazująca jakiejkolwiek osobie lub organowi władzy uprawnienie do nakładania na jakąkolwiek osobę w służbie publicznej, sprawującą jakikolwiek urząd, o którym mowa w art. 91, art. 95 ust. 6, art. 108 ust. 1 lub 9 niniejszej Konstytucji, obowiązku przejścia w stan spoczynku oraz
(b) przepisy niniejszego ustępu nie mają zastosowania do żadnych uprawnień do zezwalania osobie w służbie publicznej na przejście w stan spoczynku, przekazanych na mocy żadnego prawa w przypadku, gdy osoba ta zwróciła się z prośbą o wyrażenie zgody na przejście w stan spoczynku z udowodnionych przyczyn zdrowotnych.
8. Żaden przepis niniejszej Konstytucji, który przekazuje jakiejkolwiek osobie lub organowi władzy uprawnienie do odwoływania jakiegokolwiek urzędnika publicznego z jego urzędu, nie ogranicza uprawnień żadnej osoby lub organu władzy publicznej do likwidacji jakiegokolwiek urzędu lub uchylania jakiegokolwiek prawa, przewidującego przymusowe przechodzenie w stan spoczynku urzędników publicznych w ogólności, lub jakiejkolwiek kategorii urzędników publicznych, w chwili osiągnięcia określonego w nim wieku.
9. Jeśli na mocy niniejszej Konstytucji przekazuje się jakiekolwiek uprawnienie do wydawania jakichkolwiek dekretów, zarządzeń, reguł lub regulacji lub do wydawania jakichkolwiek wskazówek, lub dokonywania jakichkolwiek mianowań, uprawnienie to należy rozumieć jako obejmujące uprawnienie, wykonywane w podobny sposób, do nowelizowania lub uchylania jakichkolwiek takich dekretów, zarządzeń, reguł, regulacji, wskazówek lub mianowań.
10. Żaden przepis niniejszej Konstytucji, zgodnie z którym żadna osoba lub organ władzy nie podlegają, w wykonywaniu jakichkolwiek funkcji zgodnie z niniejszą Konstytucją, kierownictwu lub kontroli żadnej innej osoby lub organu władzy, nie może być rozumiany jako wykluczający możliwość wykonywania władzy orzeczniczej przez sąd w odniesieniu do jakichkolwiek wątpliwości, co do tego, czy taka osoba lub organ władzy wykonywały te funkcje zgodnie z Konstytucją lub jakimkolwiek innym prawem.
11. W przypadku, gdy niniejsza Konstytucja nakłada na jakąś osobę obowiązek złożenia przysięgi, dopuszcza się, by osoba ta, jeśli uzna to za pożądane, dopełniła tego wymogu przez potwierdzenie.
12. Każde odniesienie do prawa zawarte w niniejszej Konstytucji, a odnoszące się do prawa uchwalonego przed jej wejściem w życie, należy rozumieć, chyba że kontekst wymaga czego innego, jako odniesienie do tego prawa w postaci obowiązującej bezpośrednio przed dniem określonym w niniejszej Konstytucji.
13. Każde zawarte w niniejszej Konstytucji odniesienie do prawa nowelizującego lub zastępującego jakiekolwiek inne prawo należy rozumieć jako obejmujące odniesienie do prawa, które zmienia, ponownie wprowadza prawo w życie wraz z jego nowelizacją lub modyfikacją lub bez nich, lub wprowadza przepisy odmienne od zawartych w tamtym prawie.
14. Jeśli Parlament ustalił, za pomocą prawa, interpretację Ustaw Parlamentu, przepisy takiego prawa, nawet jeśli stwierdzają jednoznacznie, że mają mieć zastosowanie do praw uchwalonych po jego wejściu w życie, mają zastosowanie także do interpretacji niniejszej Konstytucji oraz w odniesieniu do niej, tak samo, jak do interpretacji i w odniesieniu do Ustaw Parlamentu tak, jakby niniejsza Konstytucja stanowiła Ustawę Parlamentu, uchwaloną po wejściu w życie prawa, o którym mowa wyżej.
Niezależnie od powyższych postanowień, do czasu uchwalenia przez Parlament przepisów, o których mowa wyżej, prawem mającym zastosowanie do interpretacji niniejszej Konstytucji i w odniesieniu do niej jest prawo, które miało zastosowanie do tego celu w dniu określonym w niniejszej Konstytucji.