Rozdział 7

WŁADZA SĄDOWNICZA


Artykuł 118

1. Wymiar sprawiedliwości w Federacji Rosyjskiej sprawuje wyłącznie sąd.

2. Władzę sądowniczą sprawuje się w drodze postępowania konstytucyjnego, cywilnego, administracyjnego i karnego.

3. System sądów Federacji Rosyjskiej określa Konstytucja Federacji Rosyjskiej i federalna ustawa konstytucyjna. Tworzenie sądów specjalnych jest niedopuszczalne.

Artykuł 119

Sędziami mogą być obywatele Federacji Rosyjskiej, którzy ukończyli 25 lat, legitymują się wyższym wykształceniem prawniczym i co najmniej pięcioletnim stażem pracy w zawodzie prawniczym. Ustawa federalna może określać dodatkowe wymagania w stosunku do sędziów sądów Federacji Rosyjskiej.


Artykuł 120

1. Sędziowie są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji Federacji Rosyjskiej oraz ustawie federalnej.

2. Sąd, stwierdziwszy w toku rozpoznawania sprawy niezgodność z ustawą aktu wydanego przez organ państwowy lub inny organ, orzeka zgodnie z ustawą.

Artykuł 121

1. Sędziowie są nieusuwalni.

2. Pełnomocnictwa sędziego mogą ulec wygaśnięciu lub zawieszeniu wyłącznie w trybie i z przyczyn określonych przez ustawę federalną.


Artykuł 122

1. Sędziowie są nietykalni.

2. Sędzia może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej wyłącznie w trybie określonym przez ustawę federalną.


Artykuł 123

1. Rozpoznawanie spraw jest we wszystkich sądach jawne. Rozprawa przy drzwiach zamkniętych dopuszczalna jest w przypadkach przewidzianych przez ustawę federalną.

2. Zaoczne rozpoznawanie spraw karnych w sądach jest niedopuszczalne, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę federalną.

3. Postępowanie sądowe realizuje się na zasadzie kontradyktoryjności i równouprawnienia stron.

4. W przypadkach przewidzianych przez ustawę federalną postępowanie sądowe odbywa się z udziałem ławników.

 


Artykuł 124

Finansowanie sądów odbywa się wyłącznie z budżetu federalnego i powinno zapewniać możliwość pełnego i niezawisłego sprawowania wymiaru sprawiedliwości zgodnie z ustawą federalną.


Artykuł 125

1. Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej składa się z 19 sędziów.

2. Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej na podstawie wniosków Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Rady Federacji, Dumy Państwowej, jednej piątej członków Rady Federacji lub deputowanych do Dumy Państwowej, Rządu Federacji Rosyjskiej, Sądu Najwyższego Federacji Rosyjskiej i Naczelnego Sądu Arbitrażowego Federacji Rosyjskiej oraz organów władzy ustawodawczej i wykonawczej podmiotów Federacji Rosyjskiej rozstrzyga sprawy zgodności z Konstytucją Federacji Rosyjskiej:

a) ustaw federalnych i aktów normatywnych Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Rady Federacji, Dumy Państwowej i Rządu Federacji Rosyjskiej;

b) konstytucji republik, statutów, jak również ustaw i innych aktów normatywnych podmiotów Federacji Rosyjskiej, wydanych w sprawach należących do zakresu działania organów władzy państwowej Federacji Rosyjskiej oraz wspólnego zakresu działania organów władzy państwowej Federacji Rosyjskiej i organów władzy państwowej podmiotów Federacji Rosyjskiej;

c) umów między organami władzy państwowej Federacji Rosyjskiej a organami władzy państwowej podmiotów Federacji Rosyjskiej oraz umów między organami władzy państwowej podmiotów Federacji Rosyjskiej;

d) umów międzynarodowych Federacji Rosyjskiej przed ich wejściem w życie.

3. Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej rozstrzyga spory kompetencyjne:

a) między federalnymi organami władzy państwowej;

b) między organami władzy państwowej Federacji Rosyjskiej a organami władzy państwowej podmiotów Federacji Rosyjskiej;

c) między naczelnymi organami państwowymi podmiotów Federacji Rosyjskiej.

4. Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej na podstawie skarg o naruszanie konstytucyjnych praw i wolności obywateli oraz wniosków sądów bada, w trybie przewidzianym przez ustawę federalną, zgodność z konstytucją ustawy zastosowanej lub mającej zastosowanie w konkretnej sprawie.

5. Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej na podstawie wniosków Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Rady Federacji, Dumy Państwowej, Rządu Federacji Rosyjskiej i organów władzy ustawodawczej podmiotów Federacji Rosyjskiej dokonuje wykładni Konstytucji Federacji Rosyjskiej.

6. Akty lub ich poszczególne przepisy uznane za sprzeczne z Konstytucją tracą moc prawną; niezgodne z Konstytucją Federacji Rosyjskiej umowy międzynarodowe Federacji Rosyjskiej nie podlegają wprowadzeniu w życie i nie mają zastosowania.

7. Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej na wniosek Rady Federacji orzeka o przestrzeganiu obowiązującego trybu wysunięcia oskarżenia wobec Prezydenta Federacji Rosyjskiej o zdradę stanu lub popełnienie innego ciężkiego przestępstwa.


Artykuł 126

Sąd Najwyższy Federacji Rosyjskiej jest najwyższym organem sądowym w sprawach cywilnych, karnych, administracyjnych i innych podlegających właściwości sądów powszechnych i sprawuje w przewidzianych przez ustawę federalną formach procesowych nadzór sądowy nad ich działalnością oraz udziela wyjaśnień w kwestiach dotyczących praktyki sądowej.


Artykuł 127

Naczelny Sąd Arbitrażowy Federacji Rosyjskiej jest najwyższym organem sądowym powołanym do rozstrzygania sporów gospodarczych oraz innych spraw rozpoznawanych przez sądy arbitrażowe i sprawuje w przewidzianych przez ustawę federalną formach procesowych nadzór sądowy nad ich działalnością oraz udziela wyjaśnień w kwestiach dotyczących praktyki sądowej.


Artykuł 128

1. Sędziów Sądu Konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej, Sądu Najwyższego Federacji Rosyjskiej i Naczelnego Sądu Arbitrażowego Federacji Rosyjskiej powołuje Rada Federacji na wniosek Prezydenta Federacji Rosyjskiej.

2. Sędziów innych sądów federalnych powołuje Prezydent Federacji Rosyjskiej w trybie określonym przez ustawę federalną.

3. Kompetencje oraz tryb tworzenia i działalności Sądu Konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej, Sądu Najwyższego Federacji Rosyjskiej, Naczelnego Sądu Arbitrażowego Federacji Rosyjskiej oraz innych sądów federalnych określa federalna ustawa konstytucyjna.

Artykuł 129

1. Prokuratura Federacji Rosyjskiej stanowi jednolity scentralizowany system, w ramach którego prokuratorzy niższych szczebli podporządkowani są prokuratorom wyższych szczebli oraz Prokuratorowi Generalnemu Federacji Rosyjskiej.

2. Prokuratora Generalnego Federacji Rosyjskiej powołuje i odwołuje Rada Federacji na wniosek Prezydenta Federacji Rosyjskiej.

3. Prokuratorów podmiotów Federacji Rosyjskiej powołuje Prokurator Generalny Federacji Rosyjskiej w uzgodnieniu z jej podmiotami.

4. Pozostałych prokuratorów powołuje Prokurator Generalny Federacji Rosyjskiej.

5. Kompetencje, organizację i tryb działalności prokuratury Federacji Rosyjskiej określa ustawa federalna.