a) Samorząd lokalny
Mieszkańcy Słowenii korzystają z samorządu lokalngo w gminach i innych wspólnotach lokalnych.
Gmina jest samorządową wspólnotą lokalną.
Obszar gminy może obejmować jedno lub kilka osiedli powiązanych wspólnymi potrzebami i interesami mieszkańców.
Gmina jest tworzona w drodze ustawy, której uchwalenie poprzedza referendum mające na celu wyrażenie woli mieszkańców danego terenu. Granice gminy określa ustawa.
Do kompetencji gminy należą sprawy lokalne, które gmina może prowadzić samodzielnie i które dotyczą jedynie mieszkańców gminy.
Za uprzednią zgodą gminy lub szerszej samorządowej wspólnoty lokalnej, państwo może ustawą przekazać gminie lub szerszej wspólnocie lokalnej poszczególne zadania należące do państwa i zapewnić po temu środki.
W zakresie zadań przekazanych przez państwo organom wspólnot lokalnych, organy państwa mogą także sprawować nadzór nad prawidłowością i efektywnością ich działania.
Miasto może, w trybie i na warunkach określonych ustawą, otrzymać status gminy miejskiej.
Gmina miejska może wykonywać jako własne także zadania należące do państwa, jeśli dotyczą one rozwoju miast.
Gminy czerpią dochody z własnych źródeł. W przypadku gdy gmina z powodu niskiego poziomu rozwoju gospodarczego nie może w całości wypełnianić swoich zadań, państwo, w sposób i w zakresie określonym ustawą, przekaże jej dodatkowe środki.
Gminy mogą samodzielnie podjąć decyzję o stowarzyszeniu się w szersze wspólnoty samorządowe, także w regiony, dla uregulowania spraw lokalnych o szerszym znaczeniu i dla zarządzania nimi. W porozumieniu z tymi wspólnotami państwo przekazuje do ich kompetencji należące do niego zadania, a także określa zasady udziału tych wspólnot w inicjowaniu i realizowaniu niektórych z tych zadań.
Zasady przekazywania oraz zakres zadań i obowiązków przekazywanych w trybie poprzedniego ustępu określa ustawa.
Organy państwa nadzorują działalność organów wspólnot samorzadowych pod względem jej zgodności z prawem.