Rozdział 8
USTAWY I INNE PRZEPISY
§ 11
Postanowienia rozdz. 2 dotyczące podstawowych praw i wolności stanowią, że przepisy określonej treści nie mogą być wydawane lub mogą być wydawane tylko w formie ustaw, a w pewnych sprawach ustawy te mogą być stanowione z zachowaniem szczególnego postępowania.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 933 z 1979 r.
§ 2
Przepisy dotyczące statusu osobistego jednostki oraz jej stosunków osobistych i majątkowych wydawane są w formie ustawy.
Przepisami takimi są m.in.:
1. prze
pisy dotyczące obywatelstwa szwedzkiego,2. przepisy dotyczące praw do nazwiska rodowego, małżeństwa i rodzicielstwa, dziedziczenia i testamentowania oraz innych stosunków rodzinnych,
3. przepisy dotyczące prawa własności nieruchomości i ruchomości, zobowiązań umownych, jak również przedsiębiorstw, zrzeszeń, wspólnot i fundacji.
§ 31
Przepisy dotyczące stosunków między jednostką a władzami publicznymi, a odnoszące się do nakładania obowiązków na jednostkę lub innego wkroczenia w osobiste lub majątkowe sprawy jednostki wydawane są w formie ustaw. Przepisami takimi są, między innymi, przepisy dotyczące przestępstw lub ich prawnych następstw, podatków państwowych, zajęcia mienia oraz inne podobne przepisy.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 871 z 1976 r.
§ 41
Przepisy dotyczące instytucji konsultatywnego referendum w całym Królestwie oraz trybu jego przeprowadzania w sprawach dotyczących praw fundamentalnych wydawane są w formie ustaw.
Formę ustaw winny mieć też przepisy regulujące wybory do Parlamentu Eur
opejskiego.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1375 z 1994 r.
§ 5
Zasady zmian w podziale Królestwa na gminy, zasady organizacji gminy i formy jej działalności oraz podatki gminne regulowane są ustawowo. W formie ustawy wydawane są również przepisy dotyczące uprawnień i zadań gminy w innych sprawach.
§ 61
Przepisy o gminach wyznaniowych ogłasza się w drodze ustawy. Ustawa powinna również określać przepisy o podstawach [działania] Kościoła Szwedzkiego jako gminy wyznaniowej.
W odniesieniu do zmiany, uzup
ełnienia lub uchylenia tego typu ustaw stosuje się postanowienia § 16 o zmianie Aktu o Riksdagu.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1700 z 1998 r.
§ 71
Poza zastrzeżeniami wynikającymi z §§ 3 i 5 Rząd może, w drodze rozporządzeń na mocy upoważnienia ustawowego, regulować inne sprawy niż podatki, o ile dotyczą:
1. ochrony życia, bezpieczeństwa osobistego lub zdrowia,
2. pobytu cudzoziemców na terenie Królestwa,
3. wwozu i wywozu towarów, pieniędzy lub innych walorów, wytwórczości, komunikacji, kredytowania, działalności gospodarczej, racjonowania, recyclingu oraz odzyskiwania materiałów, zezwoleń na zabudowę i jej kształt, zakładów pracy oraz zagospodarowania przestrzennego,
4. polowań, rybołówstwa, ochrony zwierząt bądź ochrony przyrody i środowiska na
turalnego,5. ruchu drogowego i porządku w miejscach publicznych,
6. nauczania i kształcenia zawodowego,
7. zakazu ujawniania spraw, o których powzięto wiadomości w ramach pełnionej służby publicznej lub w trakcie wykonywania obowiązkowej służby,
8. ochro
ny integralności osobistej przed wykorzystywaniem danych osobowych.Upoważnienie przewidziane w ust. 1 nie uprawnia do wydawania przepisów nakładających kary inne niż kara grzywny. Riksdag może w ustawie wprowadzić kary inne niż karę grzywny stosowaną za przekroczenie przepisów wydawanych przez Rząd na podstawie przysługującego mu upoważnienia.
1. Treść znowelizowana, ostatnio, ustawą nr 1435 z 1998 r.
§ 8
Uwzględniając zastrzeżenia wynikające z §§ 2, 3 lub § 5, Rząd może, w drodze rozporządzeń na mocy upoważnienia ustawowego, wydawać przepisy odraczające wykonanie zobowiązań.
§ 9
Uwzględniając zastrzeżenia wynikające z § 3, Rząd może, w drodze rozporządzenia na mocy upoważnienia ustawowego, nałożyć cło przywozowe.
Rząd lub gmina, na mocy upoważnienia Riksdagu, mogą nakładać opłaty, które na zasadzie § 3 powinny być uchwalane przez Riksdag.
§ 10
Na podstawie upoważnienia ustawowego, w zakresie uregulowanym w § 7 ust.1 bądź w § 9, Rząd może, w drodze rozporządzenia, decydować o terminach obowiązywania prze
pisów ustawy.1. Treść znowelizowana ustawą nr 871 z 1976 r.
§ 111
Upoważnienie udzielone Rządowi przez Riksdag do wydawania przepisów w sprawach określonych w niniejszym rozdziale, może być, za zgodą Riksdagu, przekazane przez Rząd innym organom wykon
awczym lub gminom.1. Treść znowelizowana, ostatnio, ustawą nr 1501 z 1991 r.
§ 12
Przepisy wydawane przez Rząd, na mocy upoważnienia przewidzianego w Akcie o Formie Rządu, powinny być przedłożone Riksdagowi do rozpatrzenia i aprobaty, o ile Riksdag tak
zdecyduje.§ 131
Poza sprawami określonymi w §§ 7-10, Rząd może w drodze rozporządzeń stanowić:
1. przepisy dotyczące wykonywania ustaw,
2. przepisy, które zgodnie z prawami fundamentalnymi nie muszą być uchwalane przez Riksdag.
Rząd nie może na mocy ust.1 wydawać przepisów dotyczących Riksdagu i jego organów. Ponadto nie może na mocy ust. 1 pkt 2 nakładać podatków zastrzeżonych do wyłącznej kompetencji gminy.
Rząd może, w drodze rozporządzenia, przekazać organom niższego szczebla prawo wydawania przepisów, o których mowa w ust. 1. Poza zastrzeżeniami określonymi w ust. 2, Rząd może w drodze rozporządzenia przekazać upoważnienie uzyskane od Riksdagu do stanowienia przepisów określonych w ust. 1, o ile nie dotyczą one wewnętrznych spraw Riksdagu bądź
organów podległych Riksdagowi.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1501 z 1991 r.
§ 141
Uprawnienie Rządu do wydawania przepisów w określonej sprawie nie stanowi przeszkody do uregulowania tej samej sprawy przez Riksdag w drodze ustawy.
Riksdag może upoważnić w ustawie Bank Szwecji do wydawania przepisów w zakresie jego działania, zgodnie z rozdz. 9.
Na mocy upoważnienia zawartego w ustawie organy Riksdagu mogą wydawać przepisy w sprawach podlegających rozpatrzeniu przez Riksdag lub jego organy.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 1501 z 1991 r.
§ 151
Prawa fundamentalne stanowione są dwoma jednobrzmiącymi uchwałami. Druga uchwała podejmowana jest przez następny, nowo wybrany Riksdag. Ponadto od wniesienia inicjatywy do wyborów powinno upłynąć co najmniej dziewięć miesięcy, chyba że Komisja Konstytucyjna większością pięciu szóstych głosów odstąpi od powyższej zasady.
Riksdag nie może zaakceptować jako oczekującej inicjatywy zmiany praw fundamentalnych, która pozostaje w sprzeczności z wcześniej oczekującą inicjatywą, bez odrzucenia zmiany prawa fundamentalnego, która wpłynęła jako pierwsza.
Referendum dotyczące inicjatywy oczekującej należy przeprowadzić, jeżeli wniosek taki zgłosi co najmniej jedna dziesiąta deputowanych, a w głosowaniu wypowie się za nim jedna trzecia deputowanych. Wniosek należy zgłosić w terminie 15 dni od daty przyjęcia przez Riksdag inicjatywy do oczekiwania. Wniosek nie jest rozpatrywany przez komisje.
Referendum przeprowadza się jednocześnie z wyborami do Riksdagu przewidzianymi w ust. 1. Osoby posiadające czynne prawo wyborcze głosują w referendum za lub przeciw inicjatywie zmiany praw fundamentalnych. Inicjatywa zostaje odrzucona, jeżeli więcej niż połowa osób uczestniczących w wyborach, które oddały głosy ważne była jej przeciwna. W in
nym przypadku Riksdag przeprowadza postępowanie ustawodawcze do końca.1. Treść znowelizowana ustawą nr 1442 z 1988 r.
§ 161
Akt o Riksdagu uchwalany jest w trybie § 15 ust.1 zd.1 i 2 i ust.2. Akt ten może być stanowiony przez podjęcie jednej tylko uchwały, jeżeli wypowie się za nią trzy czwarte głosujących, jednak nie mniej niż połowa wszystkich deputowanych. Przepisy dodatkowe dotyczące Aktu o Riksdagu uchwalone są przy zastosowaniu zwykłego trybu stanowienia ustaw.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 93
3 z 1979 r.§ 17
Ustawa nie może być zmieniona ani uchylona inaczej niż w drodze ustawy. Do zmiany bądź uchylenia prawa fundamentalnego lub Aktu o Riksdagu postanowienia §§ 15 i 16 stosuje się odpowiednio.
§ 181
Każdy projekt ustawy badany jest przez Radę ds. Prawa 1), w skład której wchodzą sędziowie Sądu Najwyższego i Najwyższego Sądu Administracyjnego. Zapytanie do Rady ds. Prawa kierowane jest przez Rząd lub, w przypadkach określonych w Akcie o Riksdagu, przez komisje Riksdagu.
Opinię Rady ds. Prawa należy uzyskać przed podjęciem przez Riksdag decyzji w sprawie Aktu o Wolności Druku, ustawy dotyczącej ograniczenia wolności druku lub odpowiednich wolności odnoszących się do działalności radia, telewizji i podobnych środków przekazu, jak również innyc
h technicznych nośników przekazu, a także ustawy ograniczającej dostęp do dokumentów publicznych, ustawy przewidzianej w § 3 ust. 2, § 12 ust. 1, §§ 17-19 i § 22 ust. 2 rozdz. 2 lub ustawy zmieniającej bądź uchylającej powyższe ustawy, ustaw o podatku gminnym, ustaw określonych w § 2 lub § 3 lub ustawy przewidzianej w rozdz. 11, jeżeli ustawa taka pozostaje istotna z punktu widzenia jednostki bądź społeczeństwa. Przepisów powyższych nie stosuje się, jeżeli zasięgnięcie opinii Rady ds. Prawa nie jest niezbędne ze względu na naturę sprawy lub gdy w znacznym stopniu opóźniłoby postępowanie ustawodawcze. Proponując uchwalenie ustawy przewidzianej w zd. 1 niniejszego ustępu bez zasięgnięcia opinii Rady ds. Prawa, Rząd powinien jednocześnie podać Riksdagowi powody takiego postępowania. Niezasięgnięcie opinii nie stanowi przeszkody dla wejścia w życie ustawy.Opinia Rady ds. Prawa określa:
1. czy projekt jest zgodny z prawami fundamentalnymi i zasadami porządku prawnego,
2. czy przepisy projektu są wewnętrznie spójne
,3. czy projekt pozostaje w zgodzie z wymogami pewności prawa,
4. czy konstrukcja projektu pozwoli na osiągnięcie celów zakładanych przez ustawę,
5. jakie problemy mogą się pojawić przy stosowaniu ustawy.
Przepisy szczegółowe dotyczące składu Rady ds. Prawa oraz jej działalności zamieszczone są w ustawie.
1. Treść znowelizowana, ostatnio, ustawą nr 1437 z 1998 r.
§ 191
Uchwalona ustawa powinna być ogłoszona przez Rząd bez zbędnej zwłoki. Ustawa dotycząca Riskdagu lub jego organów, z wyłączeniem praw fundamentalnych oraz Aktu o Riksdagu, może być ogłoszona przez Riksdag.
Ustawy powinny być podane do publicznej wiadomości bezzwłocznie. Przepis powyższy stosuje się też do rozporządzeń, o ile ustawa nie stanowi inaczej.
1. Treść znowelizowana ustawą nr 870 z
1976 r.