Rozdział poprzedni

Streszczenie

W lipcu 1997 roku podczas szczytu NATO w Madrycie Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego zaprosiła Czechy, Polskę i Węgry do rozpoczęcia rozmów akcesyjnych w sprawie przystąpienia do Sojuszu. 11 lutego 1998 r. prezydent przekazał Senatowi Stanów Zjednoczonych protokoły w sprawie akcesji, zwracając się o jego radę i zgodę w sprawie tego centralnego filaru strategii obecnej administracji, który służyć ma zapewnieniu Europie stabilności w nadchodzącym stuleciu. Niniejszy raport, przedłożony Kongresowi zgodnie z wymogami autoryzacji i przyznania środków Departamentowi Obrony (DoD) na rok finansowy 1998 oraz przyznania środków na inwestycje wojskowe na rok finansowy 1998, zawiera amerykańską ocenę raportów NATO w sprawie wspólnie finansowanych wymagań i kosztów rozszerzenia, opisuje analityczne środki zastosowane przy przygotowywaniu tych raportów oraz wyznacza przewidywany udział Stanów Zjednoczonych we wspólnie finansowanych kosztach NATO do roku 2002, jak również uwzględnia inne kwestie związane z rozszerzeniem NATO.
Raport dla Kongresu o rozszerzeniu NATO z lutego 1997 roku zilustrował szerszy wymiar wojskowych implikacji i kosztów rozszerzenia NATO, wychodząc poza wspólnie finansowane wymagania i koszty rozszerzenia. Raport ów omówił także plany w dziedzinie modernizacji wojskowej obecnych i nowych członków, które byłyby sfinansowane przez te kraje i kwestia ta nie jest szczegółowo poruszona w niniejszym opracowaniu, koncentrującym się raczej na odpowiedzi na wymienione powyżej kwestie zgłoszone przez Kongres. Wiele niejasności, jakie następnie pokazał raport Rządowego Biura Obrachunkowego (GAO), związanych z dokładnymi implikacjami wojskowymi i kosztami rozszerzenia, jakie istniały przed zaproszeniem przez NATO określonych krajów do członkostwa, spowodowało, że Departament Obrony opracował swój własny szacunek kosztów. Wiele z tych niejasności zostało wyjaśnionych podczas szczytu madryckiego w lipcu 1997 roku, a następnie, gdy NATO już oficjalnie podjęło decyzję, które kraje zaprosić, władze wojskowe NATO zidentyfikowały wojskowe wymagania związane z rozszerzeniem, a pracownicy NATO przygotowali szacunek kosztów związanych z tymi wymaganiami.
Główne wnioski wynikające z NATO-wskiego opracowania są następujące:
- NATO-wskie opracowanie wymagań w zakresie rozszerzenia jest gruntowne, oparte na prawidłowych wojskowych przesłankach i uwzględnia działanie w szeregu prawdopodobnych sytuacji kryzysowych. Sprostanie tym wymaganiom zapewni zintegrowanie nowych członków ze strukturą wojskową Sojuszu. Dzięki temu rozszerzone NATO będzie mogło reagować w sposób skuteczny na wyzwania, wobec których może stanąć w warunkach, jakie są przewidywane w dziedzinie bezpieczeństwa.
- NATO-wski szacunek wspólnie finansowanych kosztów rozszerzenia (ok. 1,5 miliarda dolarów USA w ciągu 10 lat), przygotowany na podstawie studium wymagań wojskowych i poparty przez Kolegium Połączonych Sztabów odzwierciedla świeższe i bardziej kompletne informacje i dlatego stanowi lepszy szacunek niż podane przez Departament Obrony szacunkowe dane odnośnie do wspólnie finansowanej części kosztów rozszerzenia (4,9-6,2 miliarda dolarów USA( 1 ). Tak więc rozszerzenie NATO będzie kosztowało Stany Zjednoczone znacznie mniej, niż uprzednio szacowano.
- Udział Stanów Zjednoczonych we wspólnie finansowanych kosztach rozszerzenia NATO będzie standardowo wynosił ok. 25% (400 milionów USD przez ponad 10 lat). W roku finansowym 1999 koszty te zmieszczą się w planowanym budżecie Departamentu Obrony. Departament Obrony przewiduje, że w latach 2000- 2001 zwróci się z prośbą o 5 do 12 milionów USD powyżej obecnego budżetu przewidzianego na pokrycie wspólnie finansowanych kosztów wojskowych NATO w celu sfinansowania przewidywanych kosztów rozszerzenia. Departament Obrony przewiduje, że w roku 2002 suma ta wzrośnie do 32 milionów USD.
- NATO-wskie opracowania wymagań w zakresie rozszerzenia i związanych z tym kosztów i wcześniejsza analiza przedstawiona przez DoD posiadają ważne wspólne cechy. Oba opracowania opierają się na tej samej strategii wsparcia i przedstawiają bardzo podobne wymagania wojskowe, w tym liczbę i typ sił wsparcia i obiektów przyjęcia tych sił. Szacunkowe koszty odnośnie do wspólnie finansowanego rozszerzenia zostały zasadniczo rozłożone na ten sam okres.
- NATO-wski szacunek kosztów rozszerzenia jest w sposób istotny różny od wcześniejszego szacunku przedstawionego przez DoD. Po pierwsze, NATO szacowało jedynie wspólnie finansowane koszty, podczas gdy DoD szacowało trzy szerokie kategorie kosztów związanych z rozszerzeniem. Po drugie, przed określeniem przez NATO nowych członków, DoD nakreśliło ogólne wymagania i przygotowało ilustracyjny szacunek kosztów dla czterech potencjalnych nowych członków. Po szczycie madryckim w lipcu 1997 roku, podczas którego NATO ustaliło, które trzy kraje mają zostać zaproszone, NATO określiło szczegółowe wymagania wojskowe i szacunek wspólnie finansowanych kosztów dla trzech nowych członków. Po trzecie, opracowanie NATO opierało się na świeższych i bardziej szczegółowych danych na temat infrastruktury nowych członków (np. baz lotniczych, sieci drogowych i kolejowych), które pokazały, że istniejące w tych krajach warunki są lepsze, niż Departament Obrony pierwotnie zakładał. Pozostałe różnice były następujące:
- Departament Obrony zakładał wspólne finansowanie niektórych wymagań, które NATO określiło jako finansowane przez dany kraj.
- Przyjęte przez Departament Obrony metody obliczania kosztów i w niektórych przypadkach założenia cenowe różniły się od metod i założeń NATO.
- Departament Obrony uwzględnił kilka wymagań w dziedzinie rozszerzenia, których NATO do swego opracowania nie włączyło.
- Wniosek administracji, by w budżecie na rok finansowy 1999 przeznaczyć 135 milionów USD na Inicjatywę Warszawską, wskazuje na przyszłe potrzeby w dziedzinie finansowania. Administracja nie planuje w przyszłych latach, z uwagi na koszty związane z rozszerzeniem NATO, zwracać się z prośbą o znaczące podwyższenie finansowania na program Inicjatywy Warszawskiej.

Rozdział następny Powrót do początku