Syn Lwa Sapiehy, hetmana wielkiego litewskiego, wszechstronnie wykształcony - 1621-30 studiował w Wilnie, Monachium i Lowanium, władał siedmioma językami. Uczestniczył w rokowaniach z Moskwą, zakończonych pokojem w Polanowie (1634). Pozostawał w bliskich stosunkachz królem Władysławem IV, w którego imieniu w 1645 witał na granicy przybywającą do Polski królową Ludwikę Marię; jego właśnie król wyznaczył egzekutorem swojego testamentu. Odparł najazd Chmielnickiego na Litwę, za co otrzymał podziękowania na sejmie w 1649. Jego mowę sejmową Oratis ad Reipublicae Polonae Senatores a 1649 dicata przytaczano wielokrotnie jako wzór wystąpienia poselskiego. Utworzył katedry prawa cywilnego i kanonicznego na Akademii Wileńskiej, której przekazał swoją bogatą bibliotekę (1648). Ufundował klasztor Kartuzów w Berezie.